شعار سال : شاید یکی از بزرگترین سرزمین‌هایی که در این برهه زمانی مورد غفلت قرار گرفته است و می‌تواند اقتصاد ایران را دست‌خوش تحول بزرگی کند، مجموع بیابان‌ها و کویر‌هایی است که امروز نسبت به آن کاملا بی‌تفاوتیم و صرفا با ارائه طرح‌هایی که، اما و اگر‌های زیادی در ورای آن‌ها وجود دارد به دنبال تزریق مسکن‌هایی هستیم تا درد نابودی آن‌ها را کمتر کند.

۲۰ سال دیگر زیست‌بوم کویر‌های ایران از بین می‌رود

پرویز کردوانی، پدر علم کویرشناسی ایران در این خصوص گفت: تا ۲۰ سال دیگر کویر‌های ایران از بین خواهد رفت. کویر‌ها نمکزار‌هایی هستند که برای رشد گیاهان توانمندند و متاسفانه هر روز کویر‌های کشور به سمت نابودی بیشتر سوق پیدا می‌کنند. نخستین آفت این حوزه‌ها جاده‌کشی بدون قاعده در دل این گنجینه طبیعی کشور است. جاده‌ای که امروزه از شهداد به نهبندان کشیده شده حجم زیادی از زباله را در آن محل ایجاد کرده است. بیابان لوت در بره‌های از زمان یکی از تمیزترین مراکز طبیعی کشور بود، به شکلی که حتی یک مگس نیز در آن دیده نمیشد، اما امروزه کار از کار گذشته است.

او افزود: امروزه آفرود‌ها و تردد افراطی آن‌ها در تمامی نقاط کویر و بیابان بلای جان این محیط شده و نظم طبیعت را بر هم زده است. این اقدامات گردشگری بسیار میتواند مفید باشد و جنبه اقتصادی خوبی نیز داشته باشد و در سایر کشور‌ها نیز مرسوم است، اما باید در یک چارچوب و به صورت قاعده‌مند انجام شود. وجود یک کوه ماسه‌ای به ارتفاع ۱۴۰۰ متر و وجود گرم‌ترین نقطه زمین در دل این بیابان قطعا همان جاذبه‌هایی هستند که می‌تواند تعداد زیادی توریست را به منطقه بکشاند و یک تحول اقتصادی عظیم ایجاد کند.

باید برای جذب توریست از منابع طبیعی استفاده کرد

استادتمام دانشگاه تهران گفت: باید برای جذب توریست از منابع طبیعی این منطقه همچون شتر‌ها استفاده کرد. کویر نیاز به ساخت و ساز ندارد و باید از آن به همان شکل طبیعی‌اش استفاده کرد. مردمان در گذشته نیز در کویر ساکن بوده‌اند، اما هیچ‌یک به این زیست‌بوم آسیب وارد نمی‌کرده‌اند. امروز نیز اگر توریست قصد اقامت دارد باید به شیوه همان‌ها اقامت گزیند. باید اجازه داد طبیعت به چرخش طبیعی خود ادامه دهد.

توسعه دامپروری در حاشیه کویر

کردوانی افزود: کویر بهترین پوشش گیاهی را برای شتر و بز دارد که می‌تواند در راستای توسعه دامپروری بسیار خوب باشد. از سوی دیگر بسیاری از این پوشش‌های گیاهی می‌توانند در تولید دارو‌های مختلف استفاده شوند و این نیز یک صنعت دیگر است که می‌تواند از کویر نشات بگیرد.

وی گفت: نمکی که در کویر وجود دارد در صنایع مختلف نفتی و پتروشیمی استفاده میشود. کافی‌ست نگاهی کارشناسانه به محیط زیست داشته باشیم تا گنجه‌ای نهان آن را کشف کنیم. بیابان و کویری که همه تصور می‌کنند نماد بدبختی است به صورت کاملا برعکس منبع عظیمی از منابع است که می‌تواند اقتصاد یک کشور را به صورت کامل متحول کند.

این متخصص سرشناس مدیریت بیابان در خصوص صنایع مختلفی که در حاشیه کویر می‌توان ایجاد کرد، گفت: امروزه استخراج سولفید و سولفات می‌تواند میلیارد‌ها برای کشور حاصل کند. نیترات آمونیوم که در روز‌های اخیر آنچنان انفجار بزرگی در لبنان رقم زد محصول بیابان‌ها و کویر‌هایی است که ما از آن‌ها غافل شده‌ایم. امروزه حدود ۱۰ کارخانه در ایران در این رابطه وجود دارد، در صورتی که این منابع پایدار هستند و می‌توان از آن‌ها منافع اقتصادی بیشتری کسب کرد.

دریاچه‌های نمک وضعیت خوبی ندارند

پدر علم کویرشناسی ایران در خصوص سایر مناطق بکر توریستی که در کویر وجود دارد گفت: برخی مناطق کویری به باتلاق‌هایی ختم می‌شوند که منظره‌ای فوق‌العاده ایجاد کرده‌اند که یک نمونه آن در استان سمنان وجود دارد و ورزش‌های مختلف در آن می‌توان انجام داد.

او افزود: اشتغالی که کویر می‌توانست برای کشور ایجاد کند بی‌نظیر بود، اما امروزه به قدری چاه در این مناطق حفر شده است که دیگر چیزی از زیست‌بوم کویر‌ها باقی نمانده است.

کردوانی در پایان گفت: امروزه دریاچه‌های نمک نیز خشک شده‌اند. دریاچه‌های آران و بیدگل و قم وضعیت خوبی ندارند و به جای نمک‌زار‌های طبیعی، در سایر نقاط نمک‌زار‌های مصنوعی ایجاد شده که حاصل برداشت غیرمجاز آب است. دیگر باید از این گنجینه‌ها صرف نظر کرد و امیدی به احیای آن‌ها وجود ندارد.


شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از همشهری آنلاین، تاریخ انتشار:۲۳مرداد، ۱۳۹۹، کد خبر: hamshahrionline.ir/ ۵۳۹۶۱۸