شعار سال: در فرم جدید شناسنامه‌های الکترونیکی افغانستان که روی وبسایت اداره ملی احصائیه و معلومات گذاشته شده است، زیر عنوان آشنایی با زبان‌های خارجی از فارسی و تاجیکی به عنوان دو زبان جداگانه و خارجی نام برده شده است. همین موضوع سبب نارضایتی بخش بزرگ از مردم شد و در روز‌های اخیر اعتراض‌های زیادی را به همراه داشت.

پس از اعترض‌های شدید مردم، اداره ملی احصائیه/آمار و معلومات افغانستان اعلام کرده است که معلومات زبان‌های ملی را از بخش زبان‌های خارجی از سیستم و فرم آنلاین شناسنامه الکترونیک حذف کرده است.

در فرم جدید شناسنامه‌های الکترونیکی افغانستان که روی وبسایت اداره ملی احصائیه و معلومات گذاشته شده است، زیر عنوان "آشنایی با زبان‌های خارجی" از فارسی و تاجیکی به عنوان دو زبان جداگانه و خارجی نام برده شده است. همین موضوع سبب ناراضایتی بخش بزرگ از مردم شد و در روز‌های اخیر اعتراض‌های زیادی را به همراه داشت.

در پی این اعتراض‌ها، امروز پنج‌شنبه ۱۰ میزان/مهر، احمدجاوید رسولی، رئیس اداره ملی احصائیه و معلومات افغانستان در یک نشست خبری گفت:" به خاطر این که از یک سوءتفاهم جلوگیری بکنیم و از این موضوع استفاده ابزاری نشود، لذا معلومات زبان‌های ملی را از بخش زبان‌های خارجی حذف کردیم. "

او در عین حال تاکید کرد که هیچ نوع برخورد سلیقوی از سوی رهبری و کارمندان این اداره در برابر زبان‌های ملی وجود ندارد و به کسی اجازه چنین کاری داده نمی‌شود.

رئیس اداره ملی احصائیه و معلومات در ادامه گفت که تمامی معلوماتی که در سیستم شناسنامه الکترونیکی و فورم آنلاین درج شده، به سال ۱۳۹۶ بر می‌گردد که از سوی وزارت مخابرات افغانستان با شرکت سازنده این سیستم شریک شده است. به گفته وی، هیچ معلوماتی در روز‌های اخیر از سوی اداره احصائیه و معلومات وارد سیستم نشده است.

آقای رسولی همچنین در مورد این که چرا زبان‌های ملی افغانستان در بخش زبان‌های خارجی وارد این سیستم شده توضیح داد و گفت از آن جایی که برخی از زبان‌های ملی افغانستان در دیگر کشور‌ها نیز گویندگانی دارند، لذا رهبری وقت وزارت مخابرات چنین تصمیمی گرفته بودند.

البته او تاکید کرد که تنها زبانی خاصی در بخش لسان‌های خارجی وارد سیستم نشده بلکه تمامی زبان‌های افغانستان در هر دو بخش زبان‌ها درج سیستم شده است.

در قانون اساسی افغانستان از زبان فارسی دری و زبان پشتو به عنوان دو زبان رسمی این کشور سخن گفته شده است.

اعتراض‌ها

عطا محمد نور، رئیس اجرایی حزب جمعیت اسلامی افغانستان و والی پیشین بلخ در واکنش شدید این موضوع را "تلاش برخی عناصر مخرب برای برهم زدن روحیه وحدت ملی و هم‌زیستی مسالمت‌آمیز مردم افغانستان" خوانده است.

آقای نور در صفحه فیسبوکش نوشته است:"اگر این کار نابخردانه در حد یک اشتباه هم صورت گرفته باشد، گناه عظیم، خبط تاریخی و بازی با هویت و تمدن بشری بخش اعظم مردم این سرزمین و زیر پا گذاشتن قانون اساسی کشور است که زبان فارسی دری را در کنار زبان پشتو به عنوان زبان رسمی پذیرفته است. "

یک حرکت از جوانان موسوم به "جنبش گذار" نیز روز گذشته در کابل نشست خبری برگزار کردند و خواهان توقف روند توزیع شناسنامه‌های الکترونیکی در افغانستان شدند.

در کنار این‌ها ده‌ها تن از کاربران شبکه‌های اجتماعی افغانستان نیز در روز‌های گذشته در پیوند به این موضوع اعتراض کرده‌اند.

روند کند توزیع شناسنامه الکترونیک

روند توزیع شناسنامه الکترونیک در افغانستان تاکنون با مشکلات و کُندی همراه بوده است. قراربود اولین شناسنامه برای حامد کرزی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان صادر شود، اما او در زمان زمامداری‌اش قانون "ثبت احوال و نفوس" را که ۱۱ جدی/دی سال ۱۳۹۲ به تصویب مجلس رسید، امضا نکرد.

بعد از جدال‌های سیاسی زیاد بر سر این قانون و به خصوص درج قومیت افراد و کلمه "افغان"، محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان با اخذ نخستین شناسنامه الکترونیک در ۱۳ ثور/اردیبهشت سال ۱۳۹۷ روند توزیع این شناسنامه‌ها را رسما آغاز کرد.

با گذشت حدود سه سال از آغاز توزیع شناسنامه در این کشور، تاکنون دولت تنها قادر به توزیع یک میلیون شناسنامه شده است. اگر روند این گونه ادامه یابد توزیع شناسنامه برای ۳۲ میلیون جمعیت افغانستان چندین دهه را در بر خواهد گرفت.

افغانستان از جمله معدود کشور‌های جهان است که با گذشت بیشتر از یک قرن از آغاز توزیع اولین شناسنامه در این کشور هنوزهم تمام شهروندانش شناسنامه ندارند. همچنین آمار واقعی جمعیت در آن مشخص نیست.

اولین شناسنامه در افغانستان در سال ۱۲۹۸ خورشیدی برای امان الله خان، شاه افغانستان در شهر کابل صادر شد. در سال ۱۳۰۱ خورشیدی اداره مرکزی احصائیه در ساختار وزارت داخله/ کشور افغانستان ایجاد شد، اما با توجه به تجربه یک قرن این اداره در توزیع شناسنامه، گرفتن شناسنامه هنوز یکی از مشکلات عمده افغان‌ها است.

شناسنامه این کشور در ابتدا به شکل ورقی بود در رژیم‌های مختلف به‌شکل ورقی و کتابچه‌ای توزیع شد که اکنون نیز به صورت ورقی و الکترونیکی برای شهروان افغانستان توزیع می‌شود.

 

شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از پرسش، تاریخ انتشار: ۱۱ مهر ۱۳۹۹، کدخبر: porcesh.ir، ۳۲۳۳۶