شعار سال: نقطه شروع بحث در خصوص برنامه همکاری ۲۵ ساله ایران و چین به سال ۱۳۹۴ زمانی که شی جین پینگ رئیس‌جمهور چین به ایران سفر کرد باز می‌گردد. این سفر چند روز پیش از انعقاد قرارداد هسته‌ای موسوم به برجام صورت گرفت.

در آن زمان این چین بود که از قصدش برای انعقاد قرارداد همکاری درازمدت با ایران سخن به میان آورد. در بهمن همان سال بود که پیش‌نویس انگلیسی این توافق‌نامه در ۶ حوزه مختلف منتشر شد، اما در سال ۱۳۹۸ ایران قصد جدی خود را برای ورود به چنین توافقنامه‌ای آشکار کرد و در تیرماه ۱۳۹۹ دولت ایران پیش‌نویس این سند را بررسی و تائید کرد. این سند با ۹ بند به همراه سه ضمیمه دارای چهار نکته اساسی است که ثابت می‌کند نگرانی در خصوص تبعات منفی سند برای ایران بی‌دلیل است.

میزان تخمینی سرمایه‌گذاری چین اقتصاد ایران را شکوفا می‌کند

نکته اولی که می‌توان با توجه به آن چشم‌انداز روشنی برای ایران در صورت عملی شدن این توافقنامه متصور شد میزان سرمایه‌گذاری توسط چین است. ایران به دلیل تحریم‌های متفاوت قادر به برداشت ده‌ها میلیارد دلار ذخایر ارزی خود نیست.

حال اگر رقم ۴۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری چین در طول ۲۵ سال در صنایع ایران واقعیت یابد اقتصاد کشور شاهد شکوفایی بی‌نظیری خواهد بود. بار‌ها از زبان اقتصاددانان شنیده‌ایم که کاهش درآمدی‌های ارزی کشور زمینه‌ساز کاهش ارزش پول ملی و کاهش سرمایه‌گذاری در کشور است حال با سرمایه‌گذاری عظیم چینی‌ها که البته پترولیوم اکونومیست آن را بین ۱۸۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار اعلام کرده، دیگر کشور در بخش جذب سرمایه خارجی دغدغه‌ای نخواهد داشت و درعین‌حال می‌تواند درآمد‌های ریالی و ارزی محدود خود را در عمل به تعهداتش بکار گیرد.

با این تفسیر بدهی دولت به بانک مرکزی و دیگر نهاد‌های مالی و بیمه‌ای کاهش می‌یابد و به‌تدریج پول ملی با افزایش ارزش روبرو می‌شود که هم دست دولت را در بالا بردن دستمزد‌ها باز می‌کند و هم قدرت خرید مردم را افزایش می‌دهد. ایران هیچ‌گاه نتوانسته است این حجم سرمایه خارجی را جذب کند و این امر بسیار برای اقتصاد کشور شگفت‌انگیز خواهد بود.

بندی در خصوص واگذاری بخشی از خاک ایران به چین وجود ندارد

نکته دوم این است که در این سند اصلاً صحبتی از واگذاری بخشی از خاک کشور به چین برای اجرای پروژه‌هایش به میان نیامده است و ایران هیچ امتیاز انحصاری به چین نخواهد داد. این سند فقط یک سری مشوق‌های سرمایه‌گذاری برای پکن در نظر گرفته است تا بتواند این حجم از سرمایه را به کشور جذب کند.

هیچ امتیاز انحصاری به چین داده نمی‌شود

نکته سوم این است که این سند در کل به‌صورت یک تفاهم‌نامه منعقدشده است و هیچ عدد و رقمی در آن مشخص نشده است. این گفته بدان معنی است که اگر نگرانی هم در کار باشد در خصوص امضا سند نیست و به زمانی مربوط می‌شود که قرارداد‌های ضمیمه منعقد شوند یعنی اینکه که این سند متن اصلی است پس زمان بررسی ضمیمه‌هایی که به آن اضافه خواهد شد و نگرانی در خصوص سودآور یا زیان‌آور بودن آن‌ها الآن نباید مطرح شود و در آینده باید به آن‌ها رسیدگی کرد.

نکته چهارم این سند این است که هیچ ضمانت اجرایی برای چین و ایران در برندارد. با امضای سند هر یک از طرفین می‌توانند هدف‌گذاری‌های این سند و ضمایم آن را اجرا نکنند مگر اینکه در قالب کلی سند، قرارداد‌های شاخه‌ای منعقد شوند که دارای ضمانت اجرایی باشند. این قرارداد‌های شاخه‌ای مربوط به آینده هستند و در زمان خود ارزیابی خواهند شد.

نهایی شدن سند ۲۵ ساله قدرت چانه‌زنی منطقه‌ای و بین‌المللی ایران را تقویت می‌کند

نهایی شدن این سند قدرت چانه‌زنی منطقه‌ای و بین‌المللی ایران را افزایش می‌دهد و بخش‌های مختلف زیرساختی و انرژی ایران را هم متحول می‌کند. اقتصاد ایران با یکی از بزرگ‌ترین اقتصاد‌های دنیا گره می‌خورد. از نگاهی دیگر همه کشور‌های دنیا می‌دانند که چین هیچ‌گاه در کشوری متزلزل، بی‌ثبات و بی‌آینده سرمایه‌گذاری نمی‌کند؛ بنابراین نهایی شدن این سند راه را برای جذب سرمایه بیشتر از دیگر کشور‌ها باز می‌کند.


شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از آناپرس، تاریخ انتشار: ۲۱مهر ۱۳۹۹، کدخبر:۵۲۲۵۳۴، ana.press