شعار سال: تخت درگاه قلی بیگ اثری تاریخی باقی مانده از دوران صفویه، که محل دفن قلی بیگ از امرا دوره صفوی و رئیس ایل افشار است، این اثر حتی در دوران یورش افغانها به کرمان نیز تخریب نشد و در طول تاریخ چند بار مرمت شد که میتوان به مرمت این بنا توسط همسر محمد اسماعیل خان موسوم به کربلایی از امرا کرمان اشاره کرد.
تخت در گاه قلی بیگ در سال ۹۷ به صورت کامل بازسازی شداما در سالهای اخیر نیز این بنا به دلیل یادگارینویسی بر دیوارها و بارندگی در معرض آسیب قرار گرفته بود که از سال ۹۳ بارها در این مورد اطلاع رسانی شد.
پس از این پیگیریها مرمت بدنه این بنا تاریخی انجام شد و حراست و نگهداری تخت درگاه قلی بیگ نیز در دستور کار قرار گرفت، در نهایت در سال ۹۷ نیز این بنا با همکاری شهرداری کرمان بار دیگر مرمت شد «زیباسازی بنا تاریخی تخت درگاه قلیبیگ در مراحل پایانی است» و به عنوان یکی از آثار تاریخی که همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده است مد نظر تورهای گردشگری قرار گرفت.
بهسازی فضا سبز اطراف، بدنهسازی، رفع مشکلات ناشی از بارندگی، احداث کیوسک نگهبانی، نورپردازی از جمله اقداماتی بود که انجام شد و طبق آخرین بازدیدها، این بنا تا ابتدای سال ۹۹ شکل و نما زیبای خود را حفظ کرده بود.
فراموشی بناهای تاریخی کرماناما بعد از شیوع کرونا و عدم ورود گردشگران به بناهای تاریخی، گویا نگهداری از این بناها نیز کمرنگتر از قبل شده که نمادی از این سخن را میتوان در تخت درگاه قلی بیگ مشاهده کرد.
این اثر زیبا در دامنه کوههای صاحب الزمان و مشرف بر جنگل و در نزدیکی گنبد جبلیه، گلزار شهدا و قلعه دختر و قلعه اردشیر و باغ زیبای بی رم آباد و عمارت کلانتر قرار گرفته است.
هر مسافری که از جنوب استان وارد کرمان میشود نخستین نمادی که از شهر تاریخی کرمان مشاهده میکند بنا تخت درگاه قلی بیگ است اما این روزها وضعیت این بنا بسیار تاسفبار است.
تخریب بخشهایی از اثر تاریخیوضعیت کنونی این بنا تاریخی چنان نابسامان است که قلب هر شهروند کرمانی که به تاریخ و فرهنگ شهر علاقه داشته باشد را به در میآورد.
تخریب بخشی از کف پوش اصلی بنا از یک سو هر بینندهای را متعجب میکند و از سوی دیگر تخریب بخشهایی از دیوارهای بنای داخلی، سکونت معتادان و افراد ولگرد در بنا، سرنگها و سیگارهای رها شده در حریم این اثر تاریخی، نشان میدهد مدتهاست هیچ گونه بازدیدی از سوی میراث فرهنگی از این مکان که در شهر کرمان قرار گرفته نشده است.
در ابتدا ورود به بنا چیزی که خودنمایی میکند سیستم روشنایی ورودی پلکان سنگی تخت درگاه قلی بیگ است که تخریب شده و در برخی موارد نیز سیستم سیم کشی که کف زمین قرار گرفته از جای خود خارج شده و میتواند برای بازدید کنندگان به خصوص کودکان خطرآفرین باشد.
در بنا اصلی اما اولین چیزی که خودنمایی میکند تخریب بخشی از دیواره اتاقک ضلع جنوبی بناست که در دو سوی درب فلزی تخریب شده است، همچنین کف پوش نیز از جای خود خارج و رها شده است.
از سوی دیگر معتادان و ولگردها برای فرار از باران و سرمای هوا به ورودیهای سه گانه بنا پتو نصب کردهاند و در کف بنای مرکزی نیز مملو از پتوهای کهنه و زبالههای ناشی از سکونت کارتون خوابها است.
دیوارهای داخلی و سنگ قبرهای داخلی بنا نیز به دلیل روشن کردن آتش سیاه شده است.
خودنمایی وندالها روی آثار تاریخیدستنوشتهها توسط بازدید کنندگان نیز نما گچبریها را به کلی تحت تاثیر قرار داده و صحنهای نا مناسب را جلو چشم بازدید کنندگان قرار داده است.
وضعیت بخش شمالی نیز بهتر نیست و بارندگیهای اخیر موجب صدمه به دیوارها شده که ظاهرا به دلیل عدم تخلیه آب باران از سقف آرامگاه روی داده است.
عدم حضور گردشگران در کرمان این نگرانی را به وجود آورده است که روند نگهداری و حراست از برخی بناها نیز کمتر مورد توجه قرار میگیرد و مرمت و احیای برخی از این بناها مانند باغ کلانتر و باغ هرندی نیز کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
سیدمهدی موسوی، یکی از فعالان میراث فرهنگی در استان کرمان است، میگوید: تخت درگاه قلی بیگ یکی از نمادهای اصلی تاریخ شهر کرمان است و انتظار نمیرفت چنین مورد بیتوجهی قرار گیرد.
وی افزود: این بنا در ابتدا سال جاری وضعیت مناسبی داشت و هر آنچه که بر این اثر تاریخی رفته است طی ماههای اخیر روی داده و متاسفانه در این مدت کسی جلوی این اقدام را نگرفته است.
وی بیان کرد: کرمان شهری تاریخی است که اقتصاد این شهر بر مبنا گردشگری بنا شده و به همین دلیل طی سالهای اخیر سرمایهگذاریهای زیادی در استان شاهد بودهایم و مسلما برای تثبیت این پتانسیلها و استفاده از آنها در پسا کرونا باید مسئولان نهایت مراقبت را از آثار گردشگری به عمل آوردند.
موسوی افزود: دوران کرونا فرصت مناسبی برای مرمت بسیاری از بناهای تاریخی است که طی سالها مورد آسیب قرار گرفتهاند و باید از این فرصت استفاده شود.
مهر نوشت، از میراث فرهنگی کرمان به عنوان متولی نگهداری و ساماندهی بناهای تاریخی انتظار میرود با توجه به اینکه کرمان هفت اثر ثبت جهانی و صدها اثر ثبت ملی به نام خود ثبت کرده است حساسیت بیشتری برای نگهداری و حراست از این بناها داشته باشد و هر چه زودتر برای مرمت بنای تاریخی تخت درگاه قلی بیگ اقدام کند.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از سایت خبری تحلیلی اسکان نیوز، تاریخ انتشار: 27 آبان1399، کد خبر: 31725، www.eskannews.com