کارزار کرمانی‌ها برای نجات بافت تاریخی‌شان

در حالی کارزار مردمی برای نجات بافت و آثار تاریخی کرمان راه افتاده که در طول چند سال گذشته تا امروز نیز برخی از فعالان میراثی کرمان نسبت به وضعیت آثار تاریخی این شهر و بی‌مهری‌هایی که نسبت به این بنا‌ها و محوطه‌ها رخ داده، هشدار می‌دادند. این کارزار مردمی که در طول کمتر از یک هفته گذشته تا کنون بیش از هزار نفر آن را امضا کرده‌اند، خطاب به حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی - رییس قوه قضائیه -، علی‌اصغر مونسان - وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی - و محمدباقر قالیباف - رییس مجلس شورای اسلامی – نوشته شده و درخواست کرده تا به تخلفات انجام‌شده در بافت تاریخی کرمان رسیدگی و براساس قوانین با آن‌ها برخورد شود. همچنین از ادامه تخریب و نابودی میراث فرهنگی و گردشگری کرمان جلوگیری شود.

شعار سال: در کارزاری که در حمایت از بنا‌ها و بافت تاریخی کرمان و جلوگیری از تخریب‌ها راه‌اندازی شده و تا کنون به امضا بیش از ۲ هزار نفر رسیده و متن آن به هر سه قوه ارسال شده آمده است:

باسمه تعالی

جناب آقای دکتر محمدباقر قالیباف
ریاست محترم مجلس شورای اسلامی
حجت الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی
ریاست محترم قوه قضائیه
جناب آقای دکتر علی‌اصغر مونسان
ریاست محترم وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

با سلام و احترام

بافت تاریخی کرمان در دهه‌های اخیر به شدت مورد تخریب قرار گرفته است. تنها قسمت باقی‌مانده از بافت تاریخی این شهر، راسته بازار‌ها و مجموعه‌های تاریخی موجود در بازار است. متأسفانه همین تک‌بنا‌های باقی‌مانده از بافت تاریخی شهر کرمان هم در سال‌های اخیر مورد هجوم پروژه‌های عظیم پاساژسازی (سیتی‌سنترها) قرار گرفته‌اند.

یکی از این پروژه‌ها مجتمع ساروج پارس است که مساحتی بسیار زیاد دارد و بر روی منطقه گودال خشت مال‌ها، در حریم کاروانسرا‌ها و مجموعه‌های تاریخی بازار -که ثبت ملی هم شده‌اند- در حال ساخت‌وساز است.

لازم به ذکر است همه کاروانسراها، راسته‌های بازار و مجموعه‌های تاریخی در کنار هم، لایق قرار گرفتن در فهرست آثار ثبت جهانی هستند و پرونده‌ای تحت عنوان ساختار تاریخی و فرهنگی شهر کرمان در سال۱۳۸۶ در فهرست موقت آثار جهانی قرار گرفت.

طبق قوانین متعدد میراث فرهنگی در خصوص رعایت حریم آثار و خصوصا بر اساس قانون حمایت از مرمت و احیای بافت‌های تاریخی تصویب مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۱۳۹۸/۰۴/۱۲ که به صراحت این تخلفات را مطرح کرده، باز هم چنین پروژه‌ای در حال انجام است و به سرعت پیش می‌رود.

در سال گذشته اداره میراث فرهنگی استان کرمان از تخلفات پروژه شکایت کرد و متأسفانه دادگستری کرمان در بهمن‌ماه ۱۳۹۹ به نفع سیتی‌سنتر و ادامه پروژه رأی داد و بعد از آن تاریخ، روند اجرای پروژه تسریع شده است.

گودبرداری و حرکت ماشین‌آلات سنگین که لرزش‌های بسیار به همراه دارد در هفته‌های گذشته باعث آسیب‌های جدی به بازار، مجموعه‌های اطراف، کاروانسرا‌ها و تیمچه‌ها شده و قسمتی از کاروانسرای کوزه‌گران هم تخریب شده است (این پروژه قبلا هم باعث آسیب‌های جدی به مجموعه بازار و میدان ارگ شده بود) و همه این تخریب‌ها خلاف قوانین موجود است.

احداث این ساختمان‌های عظیم و ویرانگر در مجاورت بازار تاریخی مشکلات و عوارض ترافیکی را هم به وجود خواهد آورد و پارکینگ موجود در این ساختمان‌ها نه تنها مشکلات ترافیکی منطقه را کمتر نمی‌کند بلکه این مشکلات را افزایش خواهد داد.

در مجموع علاوه بر آسیب‌های کالبدی و منظری، این پروژه آسیب‌های جبران‌ناپذیر اجتماعی، اقتصادی و محیطی زیادی به مجموعه‌ها و بازار تاریخی شهر کرمان وارد خواهد کرد. همانطورکه قبلاً هم با خیابان‌کشی‌ها، تعداد کثیری از بنا‌های باارزش تاریخی تخریب شدند و ساخت بدنه‌های تجاری پرتراکم بر پوسته‌های خیابان‌ها، باعث از رونق افتادن قسمتی از بازار شده است.

لازم بود چنین ساختمان‌های عظیمی در مکان مناسب اجرا شوند و شهر با طرح‌های سنجیده و مکان‌یابی صحیح آن‌ها توسعه پیدا کند و بازار تاریخی هم با عملکرد‌های حیات‌بخش و حفاظتی رونق دوباره بگیرد، نه اینکه با ساخت‌وساز‌های نابجا باعث تخریب و از رونق افتادن بیش از پیش آن‌ها شوند؛ لذا از شما تقاضا داریم به تخلفات پروژه مذکور رسیدگی و براساس قوانین موجود با پروژه برخورد شود و هر چه سریع‌تر از ادامه تخریب و نابودی میراث فرهنگی و گردشگری کرمان جلوگیری شود.

با سپاس و احترام

لازم به ذکر است این کارزار از ۲۲ فروردین آغاز شده و با وجود ارسال نامه همچنان علاقه‌مندان می‌توانند تا ۲۲اردیبهشت به جمع حامیان بپیوندند.

لینک کارزار حمایت از بافت تاریخی کرمان:
https://www.karzar.net/cultural-heritage-of-kerman

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال برگرفته از میراث باشی