شعار سال: کاظم خاوازی در مراسم تجلیل از برگزیدگان بخش کشاورزی و منابع‌طبیعی که در محل سازمان تحقیقات کشاورزی برگزار شد، عنوان کرد: بذر‌هایی که اکنون در بخش کشاورزی استفاده می‌شود، حاصل زحمات محققان و پژوهشگران سازمان تحقیقات کشاورزی است.

وی گفت: به‌طور قطع رشد فعلی بخش کشاورزی بدون حضور محققان و پژوهشگران این بخش ممکن نبوده است و امروز کشور بیش از ۹۵درصد در تولید انواع بذور به‌جز بذر‌های سبزی و صیفی خوداتکایی دارد.

وزیر جهاد کشاورزی افزود: سازمان تحقیقات کشاورزی و وزارتخانه پیگیر اجرایی‌شدن سیستم جامع اطلاعات بخش کشاورزی هستند. اکنون بخش کشاورزی از کمبود اطلاعات، کشت بدون برنامه، سرمازدگی و نبود الگوی کشت رنج می‌برد که موجب وارد شدن آسیب‌هایی به این بخش شده است.

خاوازی اظهار داشت: لازم است سیستم جامع اطلاعات یکپارچه بخش کشاورزی توسط سازمان تحقیقات کشاورزی پیگیری و به سیاست‌گذار اعلام شود که به‌طور مثال در دوماه آینده چه اتفاقاتی در بخش کشاورزی می‌افتد؟

وی تأکید کرد: در این سیستم باید واردات، صادرات و تعرفه‌های گمرکی به‌هم متصل شوند و سازمان تحقیقات برای آن‌ها نسخه‌ای ارائه دهد.

وزیر جهاد کشاورزی گفت: در تولید بذر سبزی و صیفی دچار غفلت تاریخی شده‌ایم، اما با کمک معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و ستاد فرمان امام (ره) تلاش داریم، تا پایان سال۱۴۰۰ در تولید بذر سبزی و صیفی به خودکفایی برسیم.

به گفته وی، بذر‌هایی که اکنون در بخش کشاورزی استفاده می‌شود، حاصل زحمات محققان و پژوهشگران سازمان تحقیقات کشاورزی است.

وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: یکی از ضعف‌های موجود این است که از اتفاقات سطح مزرعه دور هستیم، زیرا تعداد اندکی از پژوهشگران در واحد‌های تولیدی حضور دارند و نباید آنان را مجبور کنیم که در یک دایره مشخص فعالیت کنند؛ آنچه به‌عنوان دستاورد‌های خوب یاد می‌کنیم، حاصل ارتباط پژوهشگر با واحد‌های تولیدی یا حضور آنان در این واحدهاست.

خاوازی افزود: همچنین آزمایشگاه‌های تحقیقاتی فقط برای ما نیست، بلکه باید فارغ‌التحصیلان خوب و باهوش که آزمایشگاه و امکانات ندارند نیز در این آزمایشگاه‌ها مشغول به‌کار شوند. باید روش‌های قدیمی را کنار زده و روش‌های جدیدی را برای رفع گرفتاری‌ها فراهم کنیم.

وی گفت: پژوهش‌های بسیار خوبی وجود دارد که به عرصه وارد نمی‌شود، باید شرایطی فراهم شود که این پژوهش‌ها به‌دست بهره‌برداران برسد. در شرایط تحریم و نیمایی‌شدن ارز نهاده‌های کشاورزی، پژوهشگران می‌توانند به ما راهکار ارائه کنند.

تجاری‌سازی پژوهش‌های کشاورزی باید به شرکت‌ها واگذار شود

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری نیز در این مراسم با بیان این‌که بخش پژوهش در حوزه اجرایی ضعیف عمل می‌کند، گفت: عملیات اجرایی پژوهش بخش کشاورزی باید برای تجاری‌سازی به شرکت‌های دانش‌بنیان واگذار شود.

سورنا ستاری افزود: بخش کشاورزی در تجاری‌سازی فعالیت‌های پژوهشی خود ضعف دارد، اکنون سرمایه‌گذاری در این بخش جدی است؛ اما بیش از هر چیز به فرهنگ‌سازی نیاز دارد.

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری اضافه کرد: در سازمان تحقیقات کشاورزی امکانات فوق‌العاده، هیئت علمی خوب و افراد محقق و باتجربه زیادی داریم، اما در حوزه اجرایی ضعیف عمل می‌شود.

وی با اشاره به برخی اشتباهات در این مسیر گفت: سازمان‌های تحقیقاتی به موازی‌کاری با دانشگاه‌ها پرداختند؛ از این‌رو در بخش کشاورزی اتفاق و جهش خوبی رخ نداده است.

ستاری با اشاره به این‌که تحقیقات کشاورزی ما متناسب با هزینه‌ها نیست و باید فرهنگ جدیدی را در این حوزه پیاده‌سازی کنیم، خاطرنشان کرد: هر بخش که با تعداد کم شرکت‌های دانش‌بنیان روبه‌رو هستیم، میزان وابستگی ما در آن بخش زیاد است. اکنون تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه زراعت پایین است و سبب شده سالانه بیش از پنج تا شش میلیارد واردات انجام دهیم.

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری با تأکید بر این‌که تجاری‌سازی کار شرکت است و نباید توسط پژوهشگاه و دانشگاه انجام شود، افزود: نمی‌توان انتظار داشت واکسن از دانشگاه بیرون بیاید؛ زیرا محصول و تولید کار دانشگاه نیست.

ستاری گفت: در همه دنیا پژوهش انجام می‌شود، اما تجاری‌سازی با شرکت‌های خصوصی و سرمایه‌گذاری آن‌ها صورت می‌گیرد؛ زیرا محصول حاصل سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در پژوهش است.

وی اضافه‌کرد: با وجود این همه ظرفیت در بخش کشاورزی، داشتن این همه مهندس کشاورزی بیکار برای کشور بد است، ما مسیر را اشتباه رفته‌ایم؛ چرا در مهندسی رشته‌هایی همچون کامپیوتر، برق و مکانیک مشکل بیکاری نداریم. بخش کشاورزی نیازمند تغییر نگرش و فرهنگ است و معاونت علمی و فناوری رئیس‌جمهوری به این بخش کمک می‌کند، تاکنون نیز تفاهم‌نامه‌های خوبی در حوزه امنیت غذایی و استارتاپ‌ها داشته‌ایم که آن را توسعه خواهیم داد.

معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهوری گفت: زمانی تصور می‌کردیم پیشرفت و توسعه یک مفهوم سخت‌افزاری است، اما پیشرفت یک عنصر فرهنگی است و فرهنگ باید از تفاوت دیدگاه‌ها درست شود.

ستاری با تأکید بر این‌که در بخش تحقیقات و پژوهش کشاورزی باید موانع برای حضور جوانان تحصیل‌کرده برداشته شود، افزود: جوانان باید بتوانند بدون هیچ ضوابط سختگیرانه‌ای از امکانات و آزمایشگاه‌های مراکز تحقیقاتی و پژوهشی بهره ببرند.

تحریم‌ها تعداد پژوهش‌ها در کشاورزی را افزایش داد

رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی نیز در حاشیه این مراسم با بیان این‌که پژوهش زاده محدودیت‌هاست، گفت: به‌دلیل تحریم محدودیت‌های بیش‌تری داریم، به‌همین منظور میزان پژوهش‌ها در بخش کشاورزی افزایش یافته است و باید چند برابر شود.

کامبیز بازرگان اظهار کرد: ظرفیت‌های علمی و فناوری کشور از شرایط تحریم به اقتصاد و کشاورزی کشور کمک‌های زیادی می‌کند و ظرفیت‌های فراوانی در این بخش وجود دارد.

وی با اشاره به این‌که امروز از فعالان بخش تحقیقات کشاورزی تقدیر به‌عمل می‌آید، گفت: در هشت‌طرح برگزیده و ۱۳ ایده‌پرداز نمونه در میان این منتخبان وجود دارد که اسامی آن‌ها امروز معرفی و از آن‌ها تقدیر می‌شود.

وی با اشاره به سرانجام طرح‌های سال گذشته گفت: یکی از طرح‌هایی که سال گذشته معرفی شد و مراحل تجاری‌سازی آن طی شده، برداشت زعفران است که جذب شرکت‌های تولیدکننده ماشین‌آلات کشاورزی شده است.

بازرگان در پاسخ به این‌که این منتخبان از تسهیلات بانکی برای فعالیت‌های خود برخوردار خواهند بود، گفت: تسهیلات بانکی در نظر گرفته نشده است؛ اما زمین مورد نظر برای اجرای پروژه و آزمایش‌ها در اختیار محققان و بخش خصوصی سرمایه‌گذار قرار می‌گیرد تا به‌صورت مشارکتی این طرح‌ها را به‌مرحله اجرا برساند.

گفتنی است، در این آیین از ۲۹ پژوهشگر برتر بخش کشاورزی و دو سامانه اعلان مخاطرات و توصیه‌های کشاورزی و استعلام محصولات و نهاده‌های کشاورزی رونمایی شد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه سبزینه، تاریخ انتشار: ۲۵ آذر ۱۳۹۹، کد خبر: ۹۰۶۳۷، sabzineh.org