شعار سال: حسن سبحانی اقتصاددان و نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی در خصوص لایحه بودجه دولت و اصلاح ساختار گفت: در سال‌های اخیر ما با مجالس و دولت‌های مختلفی مواجه بوده‌ایم که در بخش درآمد‌ها کوشش زیادی نکردند، اما در بخش مصارف حد و اندازه خود را نگاه نمی‌داشتند.

 

وی افزود: در سال ۱۴۰۰ شرایط هزینه و درآمد به گونه‌ای است که بودجه ۳۱۹ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان کسری تراز عملیاتی دارد، یعنی اگر بخواهیم که دولت هیچ کار عمرانی انجام ندهد و فقط هزینه‌های جاری کشور را از طریق مالیات و درآمد‌های غیرنفتی تامین کند، این میزان کسری دارد و باید از طریق منابع دیگری آن را تامین کند تا بتواند کشور را در همین اندازه که هست اداره کند.

این اقتصاددان در خصوص دلایل این کسری تراز بیان کرد: دلیل این موضوع این است که ما در بخش مصارف حد را نگه نمی‌داریم و می‌بینیم در حالی که دولت در سال ۱۳۹۹، ۲۶۱ هزار میلیارد تومان درآمد داشته، می‌خواهد در سال ۱۴۰۰ به ۳۱۷ هزار میلیارد تومان برساند یعنی درآمد دولت حدود ۲۲ درصد قرار است که افزایش یابد.

این در حالی است که هزینه‌های جاری دولت در سال ۹۹، ۳۶۷ هزار میلیارد تومان بوده که دولت پیش‌بینی کرده است این هزینه‌ها در سال ۱۴۰۰ به ۶۳۷ هزار میلیارد تومان برسد. یعنی در حدود ۷۳.۵ درصد افزایش هزینه‌های جاری در قبال ۲۲ درصد افزایش درآمدها. این موضوع در خصوص پروژه‌های عمرانی نیز صادق است.

سبحانی در خصوص هزینه‌های جاری دولت گفت: تا زمانی که روال بر این باشد که دستگاه‌های اجرایی با توجه به تورم درخواست بودجه بیشتر کنند، به مقصد نخواهیم رسید. راهکار این است که هر سال سازمان برنامه و بودجه و دولت از دستگاه‌های اجرایی بخواهند تا برنامه خود را ارائه دهند تا مشخص شود که آن سازمان واقعاً به چه میزان بودجه نیاز دارد نه اینکه بر اساس تورم بودجه سال قبل افزایش یابد. به عبارت «دیگر تنظیم بودجه سال جاری بر مبنای صفر».

وی در ادامه گفت: به این ترتیب می‌توان یک تحول رادیکال در سنجش هزینه‌های جاری کشور به وجود آورد.  

این اقتصاددان گفت: اگر تمام هزینه‌های عمرانی که برای اتمام پروژه‌های کشور در نظر گرفته شده را اختصاص دهیم باز هم به گواه لایحه بودجه برای به پایان بردن پروژه‌های باقی مانده در حدود ۹۸۹ هزار میلیارد تومان دیگر می‌خواهیم تا آن‌ها را به اتمام برسانیم. به عبارت دیگر بدون در نظر گرفتن تورم و حفظ بودجه فعلی، در حدود ۱۰ سال دیگر پروژه‌های باقی‌مانده به اتمام خواهد رسید.

سبحانی با بیان اینکه برخی اوقات دولت یا مجلس بودجه را به گروگان می‌گیرند، گفت: این بدین معناست که در برخی موارد که بودجه محدود است و افراد می‌خواهند در منطقه آن‌ها پروژه‌های عمرانی اجرا شود، دولت اسم آن‌ها را در جدولی به نام جدول شماره ۲۰ می‌نویسد و بدون آنکه مطالعات آن انجام، توجیه فنی و زیست محیطی آن اثبات و برآورد هزینه آن انجام شده باشد، ۲۵۴ پروژه بدون مجوز که هر کدام از آن‌ها صد‌ها میلیارد تومان هزینه دارد در این جدول قرار دارد. حال تمام بودجه‌ای که دولت برای آن‌ها در نظر گرفته است، با حجم پروژه‌ها قابل مقایسه نیست.

وی افزود: بعضا نمایندگان مجلس نمی‌توانند با بودجه برخورد کنند، چراکه نگرانند که ممکن است این جدول و در مواردی، بودجه‌ای که برای شهر آن‌ها پیش‌بینی شده از بین برود. به همین دلیل در بعضی موارد اصلاحات ساختاری را برنمی‌تابند.

این کارشناس اقتصادی گفت: تا زمانی که ما نظم را در خود ایجاد نکنیم و دست از افزون طلبی‌ها بر نداریم و هزینه‌ها را از صفر نبندیم، هرچه از زمان حال دورتر شویم اصلاحات برای ما سخت و سخت‌تر خواهد شد.  

وی معتقد است: باید یاد بگیریم به کسانی پول بدهیم که قانونی برای انجام وظایف آن‌ها وجود دارد. در حال حاضر بسیار هستند کسانی که بودجه دریافت می‌کنند، اما قانونی در خصوص وظایف آن‌ها وجود ندارد. ما باید هزینه‌های خود را به شدت کنترل کنیم و افرادی که این وظیفه را به عهده دارند باید بدانند که کسی جز آن‌ها نمی‌تواند اصلاحات ساختاری را انجام دهد.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از خبرگزاری دانا، تاریخ انتشار: ۷ دی ۱۳۹۹، کد خبر:  ۱۶۸۱۵۳۷، www.dana.ir.