برخورد قضایی با ادله‌های مرگ گربه ماهی‌ها

کارشناسان دو سازمان محیط زیست و شیلات و حتی برخی از مدیران سیاسی استان، علل مرگ گربه ماهی‌های جاسک در دو نوبت را فعالیت صیادی اعلام کردند. آخر کسی نیست که بپرسد ۱۰ تن و برای بار دوم ۹۰ تن، گربه ماهی در چه فعالیت صیادی ممکن است به دریا ریخته شود؟ حال فرضیات مربوط به زلزله مطرح می‌شود. جای دارد دادستان یا سازمان بازرسی به این حوزه ورود مستقیم کند و چنانچه ادله‌های بیان شده خلاف حقیقت بوده باشد، به قید فوریت اقدام قضایی برای محاکمه کارشناسان و مدیران متخلف صورت پذیرد.

شعار سال: گربه‌ماهی‌های مرده در ساحل جاسک شاید نشانه زلزله و سونامی است. این را اسکندر مقدونی نمی‌دانست اما حالا که می‌دانیم باید جدی بگیریم...

۱۳ و ۲۵ فروردین امسال (۱۴۰۰) در دو نقطه متفاوت از ساحل جاسک حدود ۱۰۰ تن لاشه گربه‌ماهی پیدا شد. از همان روزهای اول آلودگی نفتی، بیماری ویروسی و فعالیت صیادی به عنوان مهمترین دلایل مرگ گربه‌ماهی‌ها مطرح شد اما جالب‌توجه‌ترین فرضیه مرگ این گربه‌ماهی‌ها را به وقوع زلزله و سونامی ربط می‌دهد.

مهدی زارع، استاد پژوهشکده زلزله‌شناسی، این فرض را مطرح کرد. او با اشاره به سابقه مطالعاتی در دانشگاه توکیو بعد از زلزله ۲۰۱۱ ژاپن، توضیح می‌دهد که بر اساس مقاله منتشرشده در سال ۲۰۱۴ تا ۷۰ درصد بین مرگ گربه‌ماهی‌ها و وقوع زلزله ارتباط سیستماتیک وجود دارد.

البته مشاهده لاشه گربه‌ماهی‌ها به این معنا نیست که وقوع زلزله و سونامی حتمی است. بلکه از نظر زلزله‌شناسان این یک پیش‌نشانگر است که اهمیت و ارزش بررسی علمی دارد. برای همین هم شاید لازم است محلی‌ها، ساکنان جاسک نسبت به هر نوع تغییر احتمالی هشیار باشند.

علت مرگ گربه‌ماهی‌های در ساحل جاسک

در چنین شرایطی طبیعتا بررسی سایر مولفه‌ها کمک بزرگی است تا بتوان نظر نسبتا دقیق‌تری برای احتمال وقوع زلزله داد، اما در ساحل جاسک یا در منطقه مکران شبکه لرزه‌نگاری وجود ندارد تا از این طریق اطلاعات زلزله‌های کوچک ماه‌های قبل ثبت شده و حالا مورد بررسی قرار گیرد.

از سوی دیگر به گفته مهدی زارع این عضو پژوهشکده زلزله‌شناسی، قبل از وقوع زلزله تغییراتی در ساحل یا در نقاطی که گسل قرار است فعال شود، ایجاد می‌شود که این تغییر در حقیقت باعث تغییر در ترکیبات و هیدروژئوشیمی آب می‌شود که به طور خاص روی گربه‌ماهی‌ها اثر می‌گذارد.

گزارش پیش رو علاوه بر طرح یک فرضیه علمی درباره علت مرگ گربه‌ماهی‌های در ساحل جاسک، نگاهی تاریخی به گسل مکران و زلزله و سونامی‌های جاسک داشته است زمانی که اسکندر مقدونی برای کشورگشایی راهی دریای مکران شد.