شعارسال: اخیرا توافق برای انتقال گاز طبیعی از ترکمنستان به ترکیه از طریق جمهوری آذربایجان و گرجستان، از سوی آلپ‌ارسلان بایراکتار، وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه اعلام شد.

وزیر انرژی ترکیه اعلام کرد که دو طرف، در خصوص انتقال گاز طبیعی ترکمنستان از طریق جمهوری آذربایجان و گرجستان به ترکیه و متعاقبا، ارسال آن به بازار اروپا، به توافق رسیده‌اند.

به گفته آلپ‌ارسلان بایراکتار؛ در این چارچوب، افزایش حجم گاز از منابع جمهوری آذربایجان و دریای خزر که تا سال ۲۰۳۰ به ترکیه می‌رسد را در نظر گرفتیم و بخشی از این گاز از طریق ترکیه به اروپا منتقل می‌شود.

وزیر انرژی ترکیه خاطرنشان کرده: در زمستان امسال، گاز طبیعی نخجوان، از طریق ترکیه ارسال خواهد شد. ما قصد داریم این خط لوله را هر چه سریع‌تر راه اندازی کنیم.

میکائیل جباروف، وزیر اقتصاد جمهوری آذربایجان هم گفته است: جنبه مهم و بدیع این توافق این است که توافقی در زمینه انتقال گاز طبیعی ترکمنستان به ترکیه از طریق جمهوری آذربایجان و گرجستان، حاصل شده است.

خط لوله گاز طبیعی ترکیه- نخجوان که از استان مرزی ایغدیر ترکیه تا منطقه آذربایجان امتداد دارد، یکی از جدیدترین نمونه‌های همکاری انرژی گسترده‌تر بین آنکارا و باکو است.

میرقاسم مومنی، در ارزیابی صادرات گاز ترکمنستان به ترکیه اظهار داشت: انتقال گاز آسیای میانه و قفقاز به ترکیه و صادرات به اروپا یکی از پروژه‌های بزرگی بوده که چندین دهه در این خصوص مطالعه صورت گرفته است که بتوانند این پروژه را عملیاتی کنند، زیرا انرژی گاز بعنوان یک نیاز حیاتی برای اتحادیه اروپا است و همیشه مورد توجه کشور‌های اروپایی بوده است.

وی افزود: برای عملی کردن این پروژه بستر‌هایی لازم بود که تاکنون آماده نبوده است یکی از بستر‌ها موضوع جنگ قره‌باغ بوده که نزدیک ۳۰ سال پروژه را به تاخیر انداخت، اکنون که مسئله قره‌باغ حل شده؛ در واقع می‌توان گفت که کشور‌های اروپایی، آذربایجان و ترکیه با همکاری ارمنستان توانسته‌اند با مشارکت هم در قفقاز جنوبی به صلح برسند و بحث انتقال انرژی قزاقستان و ترکمنستان و کشور‌های حوزه خزر و آذربایجان از مسیر ارمنستان به ترکیه در دستور کار است و این موضوع برای اروپا به لحاظ تامین نیاز انرژی و کاهش وابستگی به گاز روسیه بسیار حائز اهمیت است.

این کارشناس حوزه انرژی با بیان اینکه اجرای پروژه انتقال گاز از ترکمنستان می‌تواند ۳۰ تا ۳۵ درصد نیاز گاز اروپا را تامین کند، تاکید کرد: اکنون مقدمات این پروژه انجام شده و تنها منتظر توافقنامه بین آذربایجان، ارمنستان و ترکیه هستند که بتوانند مسیر زنگزور را به نوعی به سرانجام برسانند.

وی درباره احتمال کارشکنی روسیه گفت: مسئله روسیه این است که گرفتار جنگ با اوکراین است و تمام تلاش خود را می‌کند که موقعیت خود را در این کشور حفظ کند، زیرا این مسئله برای ساختار سیاسی و یکپارچگی کشور روسیه حیاتی است به همین دلیل در شرایط کنونی روس‌ها سعی می‌کنند فعلا به این موضوع ورود نکنند.

مومنی در ادامه درباره احتمال مخالفت امریکا نیز بیان داشت: این پروژه در راستای سیاست‌های امریکا است و با مخالفتی از سوی امریکا مواجه نمی‌شود چراکه جدا کردن اروپا از وابستگی به روسیه یک سیاست امریکایی است تا بتواند اروپا را بیشتر به انرژی ایالات متحده وابسته کند.

وی خاطرنشان کرد: ضمن اینکه صادرات ال‌ان‌جی امریکا به اروپا یک مسئله تجاری است، مصرف اروپا به قدری بالاست که تنها صادرات امریکا نمی‌تواند پاسخگو بوده و کفاف نیاز اروپا را بدهد؛ به همین جهت ال‌ان‌جی امریکا نقشی در اجرا و یا عدم اجرای پروژه گازی که ترکیه دنبال می‌کند؛ ندارد و اروپا همچنان به گاز خاورمیانه، قطر کشور‌های حاشیه خلیج‌فارس و مشترک‌المنافع نیاز دارد.

این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: ترکیه گاز روسیه، قزاقستان، آذربایجان، ترکمنستان و ایران را دریافت می‌کند و بدون داشتن ذخایر گازی صادرکننده گاز می‌شود و این برای ترکیه بسیار اهمیت دارد، زیرا هم می‌تواند نیاز داخل خود را تامین کرده و هم از گاز به عنوان ابزار در معادلات سیاسی استفاده کند.

وی درباره نقش برنامه جدید گازی کشور‌های حوزه قفقاز و ترکیه در مراودات احتمالی گازی ایران و اروپا گفت: ایران بهترین منبع برای صادرات گاز به اروپا است، چون هم به لحاظ میزان ذخایر گازی و هم مسیر ترانزیت و هزینه حمل و نقل بهترین گزینه است، اما مسئله ما تحریم و سیاست‌هایی است که در رابطه با تجارت با اروپا داریم، به دلیل تحریم‌هایی که علیه شرکت‌های اروپایی همکاری‌کننده با ایران وضع می‌شود، این کشور‌ها تمایلی به سرمایه‌گذاری در ایران ندارند، علاوه بر این سرمایه‌گذاری در حوزه گاز بالا و نیاز به اجرای پروژه‌های بلندمدت دارد و حداقل ۲۰ سال زمان می‌برد و، چون ما با تحریم روبرو هستیم، سوئیفت بسته است و نمی‌توانیم نقل و انتقال مالی و جذب سرمایه داشته باشیم امکان اجرای پروژه‌های این‌چنینی را نداریم و در واقع فعلا صادرات گاز به اروپا را نباید در دستور کار قرار دهیم.

مومنی یادآور شد: اگر تحریم حل شود مطمئنا اروپا بیشتر تمایل خواهد داشت که با ایران وارد معامله شود، چون هم هزینه دریافت انرژی از ایران کمتر است و هم انتقال راحت‌تر است، اما فعلا تحریم و مشکلات سیاسی اجازه نمی‌دهد، ولی اگر تحریم و محدودیت‌ها رفع شود ایران بهترین گزینه است، زیرا ما بزرگترین تولیدکننده گاز جهان هستیم و می‌توانیم ۷۰ درصد گاز اروپا را تامین کنیم.

شعارسال با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری ایلنا، تاریخ انتشار: 1خرداد1403، کدخبر: 1483586، www.ilna.ir