این کارشناس اقتصادی بیان داشت: به نظرم این جمله امام(ره) را باید با طلا نوشت، چرا که سود پول نباید داشته باشیم. ما باید سود تولید، تجارت و... داشته باشیم. وجوهی که مردم به سیستم بانکی می‌دهند باید به تولیدکننده و تاجر بدهند تا تولید و تجارت صورت گیرد و سودی که از تولید و تجارت به دست می‌آید به دست بانک بیاید و بانک حق‌الوکاله خود را بردارد و سود را به مردم دهد.

وی ادامه داد: اکنون مشاهده می‌شود سپرده‌گذار با یک نرخی سود دریافت می‌کند و سرمایه‌گذار نیز با یک نرخی سود و تسهیلات می‌پردازد که این عمل درست نیست، چرا که این همان اصل سود پول است. متأسفانه سیستم به شکلی شده است که آثار و تبعاتی دارد. ریشه تمام اینها همین مساله سود پول است. علاوه بر این مساله جریمه دیرکرد هم هست.

مصباحی‌مقدم اضافه کرد: اکنون نظام بانکی کشور با تاخیر در بازپرداخت‌ها مواجه است. اینکه کسانی در بازپرداخت تاخیر می‌کنند از 2 حالت خارج نیست؛ یا قدرت بازپرداخت ندارند که قرآن می‌گوید به چنین اشخاصی مهلت دهید تا توانا شوند اما ما به صورت روزشمار از این افراد جریمه می‌گیریم. یا اینکه بدهکار قدرت بازپرداخت دارد ولی نمی‌دهد که باید از روش‌هایی استفاده شود تا او وادار به بازپرداخت شود و در ضمن بازدارنده باشد که این مسیر را ادامه ندهد.

مصباحی‌مقدم درباره راهکار چگونگی بازپرداخت اقساط بانکی به شیوه درست گفت: شیوه وجه ‌التزام از وام‌گیرنده مدنظر است که این کار به‌گونه‌ای است که وام‌گیرنده ملزم می‌شود و خودش خودش را ملزم می‌کند که این وجه را بپردازد. وی در پاسخ به اینکه آیا حوزه در این زمینه کار علمی انجام داده است؟ گفت: بله! الان هم نسبت به اصل مساله که سود پول از بین برود و هم نسبت به اینکه جریمه تاخیر اصلاح شود غالبا حوزه کمک کرده و هم مجلس قبلی روی این موضوع کار کرده است. طرح تهیه شده و در دستور کار مجلس است. 230 نفر از نمایندگان دوره جدید مجلس این طرح را مجدداً امضا کردند.

وی با بیان اینکه امیدواریم مجلس در این دوره بحث ساماندهی دیرکردهای بانکی را تصویب و اجرا کند، افزود: این کار، نیازمند همت بالای مدیریت اجرایی کشور و بانک مرکزی است که قوی وارد شوند و اصلاح کنند. وضعیتی که امروز وجود دارد ذی‌نفعانی دارد که براحتی دست‌بردار نیستند. اگر لازم شد توضیح می‌دهم. این استاد دانشگاه با بیان اینکه یکی از چالش‌ها حاکمیت سود پول است و دوم نرخ بالای سود نامتناسب با نرخ سود بخش واقعی کالاها و خدمات، گفت: الان سود بخش بانکی ما به طور متوسط سالانه 40 درصد است و سود بخش تولید ما 20 تا 25 درصد است. معلوم است که وجوه به‌جای اینکه به سمت تولید رود به سمت بانک می‌آید. همچنین بانک‌ها به‌جای اینکه این وجوه را به بخش واقعی اقتصاد بدهند به بخش نامولد اقتصاد می‌دهند. الان بخش نامولد اقتصاد کاملاً از نظر نقدینگی تامین است و بخش مولد اقتصاد با مشکل روبه‌رو است. مصباحی‌مقدم درباره نرخ بالای مطالبات غیرجاری بانک‌ها نیز گفت: آنچه نرم جهانی است زیر 4 درصد است. الان ما بالای 20 درصد رفتیم. 20 درصد مطالبات غیرجاری است.

این همان است که می‌گوییم بلوکه شده است. منابع بانکی در اختیار گیرندگان تسهیلات است و بازنمی‌گردد. همچنین نرخ کفایت سرمایه در کشور ما زیر 4 درصد است که خیلی پایین است و این یعنی قدرت وام‌دهی بسیار پایین است. این نرخ در دنیا حداقل 12 درصد است. وی درباره هزینه ثابت سنگین بانک‌ها نیز گفت: تعداد شعب بانک‌های ما بشدت رشد کرده است به‌طوری که از نظر سرانه هر 3650 ایرانی یک شعبه بانک دارد که در دنیا بی‌نظیر است. برخی از کارهای ما واقعاً شگفتی‌آفرین است. نتیجه این شده است که بهترین نقاط شهرها و خیابان‌ها در اختیار بانک‌ها قرار گرفته است. گران‌ترین بنگاه‌ها در اختیار بانک‌هاست. این هزینه بانک‌هاست. این هزینه ثابت بانک‌هاست. این باعث شده است نقدینگی بانک‌ها برای وام‌دهی کاهش یابد.

راه‌حل پیشنهادی من این است که بانک‌ها تا جایی که می‌توانند در هم ادغام شوند تا تعداد شعب مورد نیاز کاهش یابد. این سرمایه آزاد خواهد شد، چرا که بانک‌ها به‌جای اینکه به دیگران خدمات دهند به خود خدمات می‌دهند. معلوم است که این بانک نمی‌تواند به مردم خدمات دهد. اطلاعاتی را در پایان‌نامه دکترا به دست آوردیم مبنی بر اینکه 80 درصد سپرده‌های بانکی برای 2 درصد خانوارهای کشور است.

مصباحی‌مقدم افزود: سود بالای سیستم بانکی در مقایسه با سود پایین بخش واقعی منجر به رکود بخش واقعی شده است. سیستم بانکی ما طی سال‌های اخیر به طور متوسط40 درصد سود داده است اما بخش واقعی ما که بخش تولید است به طور متوسط 25 درصد سود داده است. مشخص است تولیدکنندگان ترجیح می‌دهند به جای هزینه برای نیروی انسانی و مالیات و عوارض و... این دردسرها را کاهش دهند و سرمایه صنعتی خود را به سرمایه نقدی تبدیل ‌کنند و 40 درصد سود بدون ریسک ببرند.

با اندکی تلخیص و اضافات، برگرفته از خبرگزاری تسنیم، تاریخ انتشار 20 آذر 1395، کد مطلب: 1263256، www.tasnimnews.com