شعار سال: استاندار آذربایجان شرقی با بیان اینکه پیکر 43 نفر از 48 فوتی مسافران قطار تبریز- مشهد شناساسی شده و به خانواده‌ها تحویل داده شده است، گفت: 5 نفر نیز در نهایت پیکرهایشان پیدا نشد و به صورت شفاهی به خانواده‌ها مفقودالاثر بودنشان اطلاع داده شد.

وی با بیان اینکه اعلام مکتوب و رسمی توسط دادستان سمنان به خانواده‌های مفقودان این حادثه اعلام می‌شود، افزود: این یک روند قضایی است که باید طی شده و به‌صورت رسمی به خانواده‌ها اعلام شود.

استاندار آذربایجان شرقی با بیان اینکه مفهوم اعلام مفقودی به خانواده‌ها این است که به صورت رسمی فوت شده محسوب می‌شود، گفت: فوت شدن این افراد قطعی است ولی فقط پیکرهای آنها پیدا نشده است.

جبارزاده با تاکید بر اینکه تمامی قوانینی که مشمول خانواده‌های فوت شده اعلامی است مشمول خانواده‌های مفقودالاثر هم می‌شود، تصریح کرد: برای این 5 مفقودالاثر در کنار 43 پیکر دفن شده این حادثه یادمان احداث خواهد شد.

در همین حال وزیر راه و شهرسازی پس از ارائه گزارش مجلس و پوشش آن در صداوسیما، به انتقاد از رسانه ملی پرداخت. وزیر راه و شهرسازی طی ارسال نامه‌ای به آقای عبدالعلی علی‌عسکری رییس سازمان صدا‌و‌سیما نسبت به انتشار آنچه اخبار گسترده علیه وزارت راه و شهرسازی نامیده، گلایه کرد. در بخشی از نامه آمده است: شهروندان به وضوح دیدند و شنیدند که به مدت 10 ساعت در تمام بسته‌های خبری صدا و سیما و در زیرنویس‌های خبری و مشخصاً شبکه خبر؛ اخبار دروغ، تحریف شده و جریان‌سازی علیه وزارت راه و شهرسازی جریان داشت.

در گزارش کمیسیون عمران مجلس آمده‌است: «وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت راه آهن جمهوری اسلامی به‌دلیل مسوولیتی که در اداره کلان و کنترل و هدایت سیستم به سمت اهداف عالی حمل‌و‌نقل داشته و در کنترل لحظه‌ای رفتارهای انسانی و سیستمی پایین‌دست و عوامل نهایی منجر به سانحه، نقش آفرین نبوده و عوامل ناشی از اشکالات ساختاری و نتیجه چندین دوره مدیریتی و عملکرد سال‌های متمادی ساختار، زمینه‌ساز بروز سانحه بوده است.» این در حالی‌است که خبر صدا‌و‌سیما انگشت اتهام را به سوی وزارتخانه اشاره می‌رود و ضعف مدیریتی در وزارت راه و شهرسازی را عامل حادثه اعلام می‌کند.

جناب اقای علی‌عسکری من چهارشنبه به محض اطلاع از انتشار وارونه خبر سه بار با شما تماس گرفتم. نخستین آنها حدود ساعت سه بعدازظهر بود و از شما درخواست کردم که خبر را مطابق آنچه مخبر کمیسیون قرائت کرده‌است تصحیح فرمایید. من به شما گفتم که از شما هیچ انتظار خاصی ندارم جز خواندن صحیح گزارش. مطمئن هستم که شما هم دستور داده‌اید و این را در جریان پیگیری موضوع دریافت کردم. لیکن تا ساعت 9 شب هیچ‌گونه تصحیحی صورت نگرفت. به گمانم شما هم به گفتمان‌سازی‌های صداوسیما گرفتار آمده‌اید. تحریف آشکارا و به‌وضوح در موضوعی با این درجه حساسیت در افکار عمومی و بی‌توجهی به دستور شما چه معنایی می‌تواند داشته‌باشد؟ آیا این جز جریان‌سازی رسانه‌ای، آن هم به صورت بسیار ابتدایی و مبتذل معنی دیگری دارد؟

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که در گزارش رسمی مجلس آمده است: بررسی‌ها نشان می‌دهد که تلفات جانی ناشی از ضربه نخست بسیار کم بوده است، اما شرایط تشدیدکننده‌ای مانند نبود جاده دسترسی، امداد و نجات نامطلوب و دیرهنگام، کمبود تجهیزات لازم در واگن‌ها مانند اطفاء حریق و چکش شکستن شیشه، به‌کارگیری مواد غیراستاندارد و قابل اشتعال در بازسازی واگن‌ها، فرسودگی و آسیب‌پذیری واگن‌ها، وجود نقاط کور مخابراتی و رادیویی در مسیر خطوط ریلی بالاخص در محل سانحه و... منجر به افزایش تلفات سانحه شده که باید در شناسایی متخلفان و مقصران و برخورد قانونی و قضایی موردتوجه قرار گیرد. اگر چه عنوان می‌شود که سامانه کنترل اتوماتیک قطار (ATC) در این سانحه درست عمل کرده است، اما توجه به برخی نکات نشان می‌دهد که غیر از راهبر قطار و اپراتورها و کنترلرها، طیف وسیعی از کارکنان و مدیران در بدنه شرکت راه‌آهن و بخش خصوصی وابسته در این سانحه و خسارات آن سهیم و مقصر هستند.

هرچند آخوندی نسبت به وجود 2 هزار بار خطای سیستم کنترل اعتراض داشته و در نامه به رئیس صداوسیما آن را رد می کند اما در گزارش مجلس صراحتا آمده است: رجوع به دفاتر خرابی ATC و خرابی علائم الکتریکی نشان می‌دهد که در مدت اجرای پروژه بیش از 2000 بار دستور خاموشی ATC ثبت شده و خاموش نمودن این سیستم تبدیل به یک رویه عادی و موجب بی‌اطمینانی کاربران به این سیستم کنترلی شده بود. مقررات سیر و حرکت و دیگر ضوابط حاکم دارای نقاط ضعف، تضاد و دوگانگی و همچنین اختیاراتی جهت خاموش نمودن ATC می‌باشد. به‌عنوان‌مثال اینکه یک اپراتور غیرمسئول بتواند بدون وجود لایه‌های کنترلی مؤثر، تصمیم به خاموش نمودن سیستم کنترل قطار بگیرد و اجرا هم بشود یا اینکه راهبر قطار اختیار قانونی داشته باشد که شخصاً نسبت به خاموش نمودن سامانه کنترل قطار اقدام کند، از نمونه ایرادهای مقرراتی می‌باشد.

با اندكي تلخيص و اضافات برگرفته از خبرگزاري تسنیم، تاریخ انتشار: 28 آذر 1395، کد مطلب: 1270883:www. tasnimnews.com