شعارسال: تحلیل «بایزید کاراتاش» ژنرال بازنشسته ارتش ترکیه به قلم خود به شرح ذیل است:

سقوط جنگنده دولت سوریه

در تاریخ 4 مارس 2017 یک جنگنده متعلق به تیپ MIG-21 نیروی هوایی سوریه از پایگاه هوایی حماء به هوا برخاست و در حالی که در استان ادلب مشغول اجرای مأموریت خود بود به دلیل نقص فنی نامشخص در اطراف رشته کوه آمانوس در داخل مرزهای ترکیه در مناطق روستایی «فاتیکلی» از توابع شهر «آلتینازو» واقع در استان «ختای» سقوط کرد. خلبان این جنگنده به نام سرهنگ «محمد صوفان» با پرش از طریق چتر نجات توانست جان خود را نجات دهد.

علل سقوط جنگنده

برخی از گروه‌های مخالف دولت بشار اسد که در مناطق مرزی ترکیه و سوریه حضور دارند ادعا کرده‌اند جنگنده سوری را توسط موشک آمریکایی TOW و برخی گروه‌های دیگر نیز ادعا کرده‌اند توسط موشک‌های ضد هوایی هدف قرار داده‌اند و باعث سقوط آن شده‌اند، اما مقامات دولت سوریه تأکید می‌کنند که این جنگنده به دلیل نقص فنی سقوط کرده است.

لازم به توضیح است که به دلیل اینکه سقوط یک جنگنده توسط سلاح ضدتانک آمریکایی غیرممکن است، دلیل اصلی سقوط جنگنده سوری از طریق تحقیق و بررسی‌های لازم مشخص خواهد شد.

خلبان سوریه‌ای نجات یافت

اکیپ‌های جستجو و نجات ترکیه با تلاش‌های فشرده‌ 9 ساعته موفق شدند خلبان سوری را با فاصله 500 متر از چتر نجات در یک منطقه جنگلی پیدا کنند. سرهنگ صوفان ابتدا به ستاد فرماندهی ژاندارمری شهر آلتینازو منتقل شد سپس جهت مداوای فوری به بیمارستان دولتی ختای انتقال یافت. سرهنگ صفان پس از طی مراحل درمانی، سلامتی خود را بازیافت و از طریق تلفنی با خانواده خود صحبت کرد. بخش عمده‌ای از افکار عمومی ترکیه از نجات و سلامتی خلبان سوری ابراز خشنودی و رضایت می‌کردند.

اظهارات بن‌علی یلدریم نخست‌وزیر ترکیه

بن‌علی یلدریم نخست‌وزیر ترکیه پس از این حادثه اظهار داشت: «در حال حاضر مداوای خلبان سوری ادامه دارد. در حال حاضر در مورد بازگرداندن و یا اسارت این خلبان تصمیمی اتخاذ نشده است. این مسئله فعلاً در بعد رفتار انسان دوستانه‌ خود قرار دارد. کمیته بررسی این حادثه تشکیل شده است و از فردا کار خود را آغاز خواهد کرد. خانواده خلبان سوری درخواست ملاقات با وی را داشته‌اند. این یک مسئله انسانی است و باید این اجازه داده شود».

بررسی حادثه و روند بازگرداندن خلبان سوری

در حالی که بررسی حادثه سقوط جنگنده سوری ادامه دارد، روند مذاکرات دیپلماتیک آغاز شده است. با توجه به اینکه روابط دیپلماتیک بین ترکیه و دولت سوریه وجود ندارد، این مذاکرات دیپلماتیک به اجبار از طریق کشوری سومی به نام روسیه انجام می‌شود. پس از این حادثه مسئولان ترکیه و روسیه بلافاصله توافق کردند که تماس‌های دیپلماتیک در این خصوص از طریق ارگان‌های مربوطه‌ هر دو کشور انجام شود.

بر اساس گزارشی که تهیه شده است تأکید شده بود که یک هیئت منصف از مسئولان مربوطه تشکیل شود و در مورد حادثه سقوط جنگنده سوری تحقیق و بررسی انجام دهد. در داخل این هیئت دو نفر از مسئولان روسی هم حضور داشتند که با تحقیق و تفحص در محل حادثه، جعبه سیاه مربوط به جنگنده سوری پیدا شده است.

در این راستا به خاطر اتخاذ سیاست بشردوستانه، مداوای سرهنگ صوفان در بیمارستان ختای ادامه دارد و هم زمان بررسی و تحقیقات هم ادامه دارد که در کوتاه‌ترین زمان نتایج آن مشخص خواهد شد. با اتمام مداوای خلبان سوری نگاه‌ها به تصمیم مسئولان امنیتی ترکیه است تا نتایج و نظر خود را در مورد تحقیقات به عمل آمده در مورد این حادثه اعلام کنند و تصمیم خود را در مورد بازگرداندن این خلبان و یا اتخاذ سیاست دیگر اعلام کنند.

بازگرداندن خلبان سوری از طریق میانجی‌گری روسیه انجام خواهد شد. مسئولان روسی انتظار دارند که سرهنگ صوفان به سلامت به کشور خود بازگردانده شود.

مسئولان ترکیه‌ای تمام تلاش خود را می‌کنند تا حادثه سقوط جنگنده روسی SU-24M که در تاریخ 24 نوامبر 2015 به وقوع پیوست و باعث ایجاد تصویر منفی از ترکیه شد، تکرار نشود.

ارزیابی و نتیجه‌گیری

جنگنده سوری در داخل مرزهای ترکیه سقوط کرد و بلافاصله کمیته جستجو و نجات دولت ترکیه با تلاش‌های بی‌نظیر خود با توجه به وضعیت بد آب و هوایی در آن منطقه، توانستند سرهنگ صوفان خلبان سوری را پیدا کنند و بلافاصله مداوا و درمان وی را شروع کنند. مسئولان ترکیه‌ای در مورد بازگرداندن این خلبان به دولت سوریه با نگرش مثبتی برخورد کردند که این مسئله از تصمیم دولت ترکیه برای بهبود روابط خود با دولت سوریه ارزیابی می‌شود. البته بهبود روابط ترکیه با سوریه در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر نیست، اما این حادثه یک نقطه عطف در بهبود روابط دو کشور خواهد بود و روابط ترکیه و سوریه دیر یا زود به دوران خوب گذشته برخواهد گشت.

منافع ملی ترکیه ایجاب می‌کند که با همسایگان خود روابط خوب و با آن‌ها همکاری مشترک داشته باشد. به عبارت دیگر برای موفقیت در مقابله با گروه‌های تروریستی و توسعه و پیشرفت منطقه لازم است که ترکیه با همسایگان خود روابط خوبی داشته باشد.

در نتیجه امید است که بازگرداندن سرهنگ صوفان به سوریه نه‌تنها برای بهبود روابط ترکیه با سوریه بلکه برای گسترش روابط ترکیه با ایران و روسیه یک الگو و نقطه عطف باشد.

با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از خبرگزاری تسنیم، تاریخ انتشار: 20اسفند1395، کدخبر: 1351016: www.tasnimnews.com