دینانی افزود: یک دست و صد آستین ... انسان با هر پیراهن که عوض می کند یک آستین عوض می کند پس این دست در چند آستین می رود. دست یکی است اما آستین فراوان است، سر یکی است اما کلاه فراوان است. آیا وحدت را فهمیده اید؟دست حق یکی است اما چه بر سر دست او آمده است که ببر، پلنگ، اتم و ... همه از آستین او بیرون می آیند، در واقع یک دست جلال و یک دست جمال است. امروزه ما با مسائل بسیاری رو به رو هستیم، آدم های امروز درون درستی ندارند اما برون بسیاری دارند. امروز گسترش علوم شگفت انگیز است و در تاریخ بشر سابقه ندارد. اما این علوم با این گستردگی بیرون و طبیعت را تحت سیطره خود قرار داده اما یک ذره در درون شما تاثیر نداشته است.
دینانی افزود: مساله اصلی فلسفه، وحدت و کثرت است. فلسفه هم مانند تمام علوم، مرتب در تحول است و درجا نمی زند اما مهمترین مساله آن وحدت و کثرت است و همه افراد نیازمند فلسفه هستند. فلسفه یعنی عمیق اندیشیدن، آیا عمیق اندیشیدن بد است؟
وی در ادامه با اشاره به تاریخ فلسفه و حکمت در یونان و ایران گفت: در ایران حکیم می گفتند و در یونان فیلسوف میگفتند. مهد فلسفه و حکمت ایران و یونان بوده است و در دیگر کشورها وجود نداشت. حکیم از حکمت است یعنی کسی که فکرش محکم است، یعنی استحکام عقلانی دارد. یهودی ها هم از ایرانی ها تاثیر گرفتند اما یونانی ها می گفتند فیلوسوفا یعنی کسی که دوستدار حکمت است.
دینانی افزود: هم حکمت خوب است و هم دوستدار حکمت، اما اگر دوست نداشته باشید با آمپول هم به شما فلسفه را تزریق کنند نمی آموزید. نه تنها برای کل مردم دنیا حکمت نیاز است بلکه حتی کافر یا مومن اگر نفهمند که چرا مومن یا کافرند پس نادانند. فلسفه در واقع این چرا گفتن است. یعنی کی، کجا، چرا اینها همه سوالات است. یک کلمه از آن فلسفه است که اگر آن را بگیرید دیگر عالم نیست و آن کلمه «چرا» است.
دینانی گفت: اگر بخواهی که بدانی چرا جهان هست این سوال اصلی فلسفه است. نبودن حق تعالی در یک نقطه هستی یعنی محدود کردن آن است. فیض در جواب می گوید: نور وقتی می تابد بر سگ و هر چیز دیگر می تابد آیا وقتی نور بر سگ می تابد نجس می شود؟ آیا کسر شانی برای آن است؟ صفات خداوند هم اینگونه است. درآخر حکمت برای انسان فرهیخته از نان شب واجب تر است. کافر هم باید بفهمد که چرا کافر است وگرنه ابله است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه تنها کافری که برای کفرش دلیل دارد، برتراند راسل است گفت: راسل در دیدار و گفتگویی که در زمان مرگش با یک کشیش که به ملاقات او می رود، دارد به او می گوید که یک عمر کفر ورزیدی اکنون که می خواهی به نزد خدا بروی چه جوابی برای او خواهی داشت، می گوید در جواب به خدا می گویم تو که این قدرت مطلق را داری چرا یک برهان قاطع در درون من قرار ندادی که من ایمان بیاورم.
دینانی در ادامه با اشاره به تاریخ جهان اسلام گفت: تفکر در جهان اسلام و ملاصدرا، ابن سینا و ... همراه بوده است و اگر این افراد نبودند پیروان خلفای ثلاثه عین داعش و ابوبکر بغدادی بودند. اگر داعش اشارات را می خواند دیگر چاقو نمی کشید برای اینکه حکمت و فلسفه نخوانده است چاقو می کِشَد و انسان می کُشَد.
وی در پایان یادآور شد: فلسفه آدم را می سازد و البته گاهی اوقات هم ممکن است او را منحرف کند که هر دویش خوب است. پست ترین آدمهای دنیا آدم های ترسو هستند مخصوصا افرادی که از فهم و فهمیدن بترسند. به هر حال تعقل از نان شب برای هر انسانی واجب تر است.
با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری مهر، تاریخ انتشار: 26 آبان 1395، کدخبر: 3826259 ، www.mehrnews.com
ا.ف75