«سفر زمان»

ترنس مالیک در مستند «سفر زمان» خاستگاه جهان، پیدایش ستارگان و کهکشان‏ها، سرآغاز زندگی روی زمین و تحول گونه ‏های مختلف را بررسی می‏کند. تازه ‏ترین ساخته کارگردان گوشه‏ گیر آمریکایی، سپتامبر گذشته به عنوان یکی از رقبای جایزه شیر طلای جشنواره ونیز در لیدو روی پرده رفت. مالیک سال‏ها روی این مستند کار می‏کرد. «سفر زمان» با نام اصلی «سفر زمان: سفر زندگی» در دو قالب روی پرده رفت: یک نسخه 90 دقیقه‏ای که کیت بلانشت راوی آن است و یک نسخه 40 دقیقه‏ای آیمکس که براد پیت راوی آن است. در ونیز نسخه 90 دقیقه‏ای نمایش داده شد. منبع الهام مالیک در ساخت «سفر زمان: سفر زندگی» دو نقل قول از ریچارد فاینمن فیزیکدان آمریکایی و آلبرت اینشتین فیزیکدان آلمانی درباره گیتی و معمای آن بود. مالیک طی بیش از چهار دهه حضور در دنیای سینما تنها هشت فیلم ساخته است. او سال 1999 با «خط قرمز باریک» برنده جایزه خرس طلای جشنواره برلین شد و در 2011 با «درخت زندگی» جایزه نخل طلای جشنواره کن را برد. «برهوت»، «روزهای بهشت»، «دنیای نو»، «به سوی شگفتی» و «شوالیه جام به دست»، دیگر فیلم‏های اوست.

«من، دانیل بلیک»

«من، دانیل بلیک» سال گذشته جایزه نخل طلای شصت و نهمین دوره جشنواره فیلم کن را برای کن لوچ کارگردان کهنه‏کار بریتانیایی به همراه داشت. این فیلم داستان دانیل بلیک نجار 59 ساله‌ای است که بخش زیادی از عمر خود را در نیوکاسل گذرانده است. او پس از سکته قلبی و از کارافتادگی باید از کمک هزینه تامین اجتماعی ارتزاق کند. راه دانیل با مادری مجرد به نام کتی و دو فرزند کوچک او، دیزی و دیلن یکی می‏شود. تنها فرصت کتی برای فرار از یک خوابگاه یک اتاق خوابه مخصوص افراد بی‏سرپناه در لندن این است که زندگی در آپارتمانی در شهری ناآشنا را بپذیرد که 300 مایل دورتر است. اینجاست که دانیل و کتی در سرزمینی متعلق به هیچ‏کس، گرفتار کاغذبازی‏های اداره بهزیستی می‏شوند. لوچ در فیلم جدیدش بار دیگر با پل لاورتی همکار فیلم‌نامه‏نویس خود همکاری کرده است. سال گذشته برای شانزدهمین بار فیلمی از لوچ در کن نمایش داده ‏شد. او در 2006 نیز برای «باد بر مرغزار می‏وزد» جایزه نخل طلا را دریافت کرد.

«پساتصویر»

«پساتصویر» آخرین فیلم آندره وایدا کارگردان بزرگ لهستانی است که پاییز سال پیش از دنیا رفت. داستان سال 1948 در لهستان می‏گذرد، دورانی که حزب کمونیست قدرت دارد و وزیر فرهنگ کشور می‏خواهد آثار تمام هنرمندان در راستای ایدئولوژی سوسیالیست‏ها باشد. در این بین، وادیسلاف چمینسکی هنرمند آوانگارد به این خاطر که حاضر نیست هنرش را در خدمت اهداف کمونیستی به‌کار بگیرد، مورد آزار قرار می‏گیرد. کارت عضویت اتحادیه نقاشان از او گرفته می‏شود؛ کرسی استادی در مدرسه هنرهای زیبای «لژ» را از دست می‏دهد و آثارش را از موزه‏ها حذف می‏کنند. در نهایت نام وادیسلاف در فهرست سیاه قرار می‏گیرد و امکان پیدا کردن کار از او سلب می‏شود. فیلم بر چند سال آخر زندگی چمینسکی متمرکز است، زمانی که دانشجویان متعهد در موسسه هنر که چمینسکی در آن تدریس می‏کرد، با وجود تهدیدها حاضر نشدند او را رها کنند. «پساتصویر» که اولین بار در دنیا سال پیش در جشنواره فیلم تورنتو روی پرده رفت، علاقه همیشگی وایدا را بازتاب می‌دهد. تا با کندوکاو در لایه‏های زیرین زندگی در لهستان، گذشته پرآشوب یا مسائل معاصر کشورش را منعکس کند. این فیلم سال گذشته نماینده لهستان در بخش فیلم خارجی‏زبان جوایز اسکار بود، اما نامزد نشد.

«تبعید»

مستند «تبعید» به دوران پس از نسل‏کشی خمرهای سرخ در کامبوج می‏پردازد. «تبعید» بیست و یکمین فیلم ریتی پان کارگردان مشهور کامبوجی است. این فیلم سال گذشته در بخش نمایش‏های ویژه شصت و نهمین جشنواره فیلم کن شرکت داشت.

«راه کوروساوا»

مستند «راه کوروساوا» روایت کاترین کادو از تجربیات شخصی‏اش از آکیرا کوروساوا فیلمساز مشهور ژاپنی است. فیلم شامل مصاحبه کادو با فیلمسازان مختلف و عکس‏هایی آرشیوی است. مصاحبه‏های کارگردان‏ها بر مشاهدات تکنیکی و فلسفی فیلم‏های کوروساوا تمرکز دارند.

«فارغ‏التحصیلی»

«فارغ‏التحصیلی» تازه ‏ترین ساخته کریستیان مونجیو یکی از نمایندگان برجسته موج نوی سینمای رومانی است. این فیلم اولین بار سال گذشته در بخش مسابقه اصلی جشنواره کن روی پرده رفت و مونجیو به‌طور مشترک با اولیویه آسایاس برنده جایزه بهترین کارگردان شد. «فارغ‏التحصیلی» ماجرای پزشکی به نام رومرو آلدا است که در شهر کوچکی در ترانسیلوانیا زندگی می‏کند. او به تنهایی دخترش الیزا را بزرگ کرده است و می‏خواهد او را برای ادامه تحصیل به خارج بفرستد. الیزا برای تحصیل در رشته روان‏شناسی از بریتانیا بورسیه می‏گیرد. اما پیش از امتحان نهایی الیزا مورد حمله و آزار و اذیت قرار می‏گیرد. این حادثه آینده‏ دختر را در هاله‏ای از ابهام فرو می‏برد. رومرو راه‏های مختلفی برای حل این مشکل در نظر می‏گیرد ولی هیچ کدام از این روش‏ها با قواعدی که او به‌عنوان یک پدر به دخترش آموخته همخوانی ندارد. مونجیو در 2007 با دومین فیلم بلند داستانی خود، درام مخوف «چهار ماه، سه هفته و دو روز» با موضوع سقط جنین در دوران کمونیستی، برنده جایزه نخل طلا شد. او در 2012 نیز فیلم «آن طرف تپه‏ها» را در بخش مسابقه اصلی کن داشت و برای آن جایزه بهترین فیلمنامه را برد.

«دختر ناشناس»

«دختر ناشناس» تازه‏ترین ساخته ژان-پی‏یر و لوک داردن، برادران فیلمساز بلژیکی درباره یک پزشک جوان و با استعداد با بازی آدل هانل است که حاضر نمی‏شود دیروقت در مطب خود را روی یک مراجعه‏کننده مرموز باز کند. او صبح روز بعد می‏فهمد که مراجعه‏کننده دختری بوده که حالا مرده است و پلیس هیچ راهی برای شناختن هویت دختر ندارد. او که حیرت‏زده شده است و احساس گناه می‏کند، می‏خواهد هویت و نام دختر را پیدا کند تا جسد به صورت مجهول‌الهویه دفن نشود. ژرمی رنیه و اولیویه گورمه دیگر بازیگران «دختر ناشناس» هستند که اولین بار در دنیا سال پیش در بخش مسابقه اصلی جشنواره کن روی پرده رفت. برادران داردن با دو نخل طلا از جشنواره فیلم کن از مشهورترین و معتبرترین فیلمسازان اروپایی به‌شمار می‏روند.

«نمک و آتش»

داستان «نمک و آتش» به کارگردانی ورنر هرتزوگ درباره دو زیست‏شناس است که برای تحقیقات سازمان ملل درباره یک فاجعه زیست‌محیطی به آمریکای جنوبی فرستاده می‏شوند. اما مدیر تبهکار یک کمپانی بزرگ و مسوول فاجعه زیست‏محیطی آنها را می‏رباید. نشانه‏هایی از یک آتشفشان عظیم به چشم می‏خورد و آنها برای جلوگیری از فاجعه باید متحد شوند. هرتزوگ در دهه‏های 1970 و 1980 با فیلم‏های بلند سینمایی چون «آگیره، خشم خداوند» (1972)، «معمای کاسپار هاوزر» (1974) و «فیتس کارالدو» (1982) نام خود را به عنوان بخشی از جنبش موج نو سینمای آلمان مطرح کرد. او در کنار راینر ورنر فاسبیندر، ویم وندرس، الکساندر کلوگه، فولکر شلندورف و مارگارت فن تروتا از چهره‏های پیشرو سینمای آلمان در آن سال‏ها بود.

«ستاره نجواگر»

فیلم علمی - تخیلی «ستاره نجواگر» ساخته سیون سونو داستانی مینی‏مالیستی دارد: یک اندروید به کهکشان سفر می‏کند و بسته‏هایی را به آخرین بازماندگان بشر تحویل می‏دهد.

«مرگ در سارایوو»

«مرگ در سارایوو» سال گذشته به عنوان نماینده بوسنی و هرزگوین در بخش اسکار فیلم خارجی‏زبان، به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی معرفی شد. تانوویچ که در سال 2002 برای فیلم «سرزمین بی‏طرف» برنده اسکار بهترین فیلم خارجی‏زبان شد، در فیلم جدیدش بار دیگر به موضوع تاثیر جنگ داخلی بالکان در دهه 1990 پرداخته است. داستان فیلم در مکانی خیالی به نام هتل اروپا روی می‏دهد که از مسافرخانه معروف هالیدی در سارایوو الگو گرفته شده است. مسافرخانه هالیدی در دوران جنگ محل اقامت دیپلمات‏ها و خبرنگاران بین‏المللی بود. وقایع «مرگ در سارایوو» در 2014 در صدمین سالروزترور آرشیدوک فرانتس فردیناند، وارث تاج و تخت پادشاهی اتریش-مجارستان در سارایوو روی می‏دهد که قتل او زمینه‏ساز آغاز جنگ جهانی اول شد. تانوویچ در فیلم جدیدش این مساله را مورد کندوکاو قرار می‏دهد که چگونه تاریخ پیچیده بالکان، همچنان روی مردم و تعامل بین آنها تاثیرگذار است.

«فرانتز»

فیلم سیاه و سفید «فرانتز» اولین بار در دنیا سپتامبر سال پیش در بخش مسابقه بین‏الملل جشنواره ونیز روی پرده رفت و برنده جایزه مارچلو ماسترویانی بهترین بازیگر مرد یا زن جوان جشنواره برای پائولا بیر بازیگر آلمانی شد. داستان فیلم بعد از جنگ جهانی اول در یک دهکده کوچک در آلمان روی می‏دهد. زنی جوان به نام آنا عزادار نامزدش فرانتز است که در نبردی در فرانسه کشته شده است و برای دیدن او هر روز به قبرستان می‏رود. روزی، یک مرد فرانسوی جوان به نام آدرین هم گلی روی سنگ قبر می‏گذارد. حضور او بعد از شکست آلمان یک ارتباط جدید را به همراه دارد و...

«رد پا»

«رد پا» فیلم جدید آگنیشکا هولاند کارگردان مطرح لهستانی از روی کتاب پرفروش «گاوآهن خود را روی استخوان‏های مرده بکش» نوشته اولگا توکارچوک ساخته شده است. فیلم درباره یک مهندس عمران بازنشسته است که در یک دهکده کوهستانی در مرز لهستان و جمهوری چک دور از دیگران زندگی می‏کند. مرگ اسرارآمیز تعدادی از مردان ده که جزو ستون‏های ده و همگی شکارچیان مشتاق هستند، پرسش‏هایی را به همراه دارد. «رد پا» سال گذشته در جشنواره برلین برنده جایزه آلفرد بائر (خرس نقره‏ای) شد. این فیلم تولید مشترک لهستان، آلمان، جمهوری چک، سوئد و اسلواکی است. هولاند با فیلم‏هایی چون «اروپا اروپا» و «در تاریکی» شهرت دارد.