پنجشنبه ۲۰ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 
نوبل اقتصاد ۲۰۲۳ به یک آمریکایی رسید؛
جایزهٔ علوم اقتصادی نوبل ۲۰۲۳ به یک اقتصاددان آمریکایی و استاد دانشگاه هاروارد به نام کلودیا گلدین رسید. نوبل پارسال هم به ۳ اقتصاددان آمریکایی رسیده بود.
کد خبر: ۳۹۲۲۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۷
تحلیل ثبات نرخ ارز با تیم مدیریتی بانک مرکزی؛
تغییرات مهمی در بخش نظام تصمیم‌سازی‌های پولی و مالی رخ داده که نباید از آن غافل بود. در واقع انتخاب فرزین و بازگشت قطار تصمیم‌سازی‌های بانک مرکزی به سمت تصمیمات نسبتا اقتصادی باعث شده بازار‌های کشور دوره‌ای از ثبات نسبی را تجربه کنند. در ادامه فرزین با یک دوراهی مواجه خواهد بود اینکه روند فعلی را ادامه دهد و از استقلال بانک مرکزی حفاظت کند یا تسلیم خواسته‌های دولت شده و استعفا دهد. آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی در یادداشتی نوشت: چرا نرخ ارز در کشور طی ماه‌های اخیر از منظر قیمت روی نقطه تعادل و توزان نسبی باقی مانده است و علی‌رغم فراز و فرود‌های سیاسی و دیپلماسی دچار نوسان خاصی نمی‌شود؟ این پرسش یکی از پرسش‌های مهمی است که این روز‌ها بسیاری به دنبال رمزگشایی از آن هستند.
کد خبر: ۳۹۲۲۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۶
ضرر صنایع از تحریم؛
صنعت در ایران گرفتار است؛ از سویی به دلیل وضعیت و شاخص‌های اقتصادی و تحریم‌های ظالمانه و از سوی دیگر به دلیل نبود برنامه و استراتژی توسعه؛ شاید بزرگترین ضربه را صنعت کشور از همین منظر می‌خورد.استراتژی توسعه صنعتی به مجموعه‌ای از جهت‌گیری‌های بلندمدت گفته می‌شود که از یکسو، چارچوب و نحوه ارتباط بخش صنعت کشور با اقتصادجهانی را تعریف می‌کند و از سوی دیگر به‌طور غیرمستقیم بر تخصیص منابع بین صنایع و یا گروههای صاحب‌نفوذ جامعه اثر می‌گذارد. به این ترتیب استراتژی توسعه صنعتی به مثابه نقشه راهی است که سیاست صنعتی کشور را تعیین می‌کند. در واقع، سیاست مذکور در بردارنده همه سیاست‌های صنعتی، تجاری، ارزی، پولی و مالی است که همگی در یک راستا و به صورت هماهنگ در جهت تحقق استراتژی توسعه صنعتی تنظیم می‌شوند.در چنین شرایطی، هنوز احکام مهمی‌که لازمه تدوین استراتژی توسعه صنعتی است روی زمین مانده است. به‌نظر می‌رسد در سایه همین ابهام و بی عملی است که صنایع در ایران، قربانی کمبود‌ها می‌شوند و در شرایطی که حرکت چرخ‌های صنعت می‌تواندمتضمن فعالیت اقتصادی مولد باشد، قطع برق صنایع به‌دلیل فعالیت ماینر‌ها و استخراج رمز ارزها، ارجح شناخته شده و این حرکت بی‌برنامه تداوم می‌یابد. از این‌رو انتظار می‌رود دولت سیزدهم نسبت به مشخص کردن جایگاه صنعت در اقتصاد ایران هر‌چه سریعتر اقدام کرده و با تدوین برنامه‌ای دقیق نسبت به اولویت‌بندی صنایع اقدام کند تا نقشه راه برای سال‌های پیش‌رو روشن باشد. در این شرایط سایر بخش‌ها از جمله سیاستگذاران حوزه انرژی با دریافت دقیق مسیر حرکت، خود را با وضعیت ترسیم شده تطبیق داده و لازم است فضا را برای رشد بخش مولد اقتصاد مهیا کنند. مهمترین دستاورد این اقدام مهار تورم افسارگسیخته، ایجاد اشتغال پایدار و همچنین بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی در جامعه خواهد بود.
کد خبر: ۳۹۲۰۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۱
فرشاد مومنی و ادعای وجود انگیزه‌های شوم پشت شوک درمانی‌های اقتصادی؛
استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی می‌گوید: وقتی که تورم از حدود متعارف فراتر می‌رود و طولانی‌تر می‌شود، اساس جامعه را تهدید می‌کند؛ بنابراین باید به تعیین کننده‌های اصلی قدرت گفت که بدانند دارند گور خود را در درجه اول می‌کنند. چرا که بخش‌های وسیعی از مردم زجر و فقر و فلاکت را تجربه می‌کنند و ستون فقرات جامعه به لرزه در می‌آید.
کد خبر: ۳۹۱۹۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۹
فاطمه ذکاوتی‌قراگزلو:
عربستان از درون کتابی به قلم رابرت لیسی روزنامه‌نگار و نویسنده انگلیسی است که در سال ۱۹۸۱ به چاپ رسید و با استقبال خوانندگان مواجه و به زبان‌های گوناگون ترجمه شد. اما دولت عربستان از انتشار آن سخت ناخرسند بود. بعد‌ها لیسی با هماهنگی با دولت عربستان اقدام به نگارش نسخه‌ی جدیدی از این کتاب نمود. کتاب عربستان از درون ترجمه این نسخه تعدیل شده به قلم آقای محمدعلی عسگری است که توسط نشر کویر در سال ۱۴۰۱ چاپ شده است.این کتاب خواندنی است و آدمی را به اندیشیدن و ناخودآگاه مقایسه وامی‌دارد. در مقایسه با ملت و جامعه مدنی و به‌ویژه زنان ایران، هنوز بافت جمعیتی عربستان و تفکر آنان قبیله‌ای و سنتی و مذهبی است. اما به‌قول نویسنده کتاب، عربستان سعودی از جمله اندک کشور‌هایی است که نهاد هرمی قدرتش از ساکنان جوان این کشور پیشگام‌تر است. وقتی کشوری در عین حفظ استقلال و منافع کشورش در جبهه درست در کنار قدرت‌های جهانی قرار گیرد می‌تواند در بزنگاه‌های تاریخی خود را از مهلکه نجات دهد، دقیقاً مانند پوست‌اندازی‌ای که عربستان پس از ۱۱ سپتامبر انجام داد.
کد خبر: ۳۹۱۸۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۸
فرشاد مومنی و درس اول کودتای ۲۸ مرداد :
درس های نهضت ملی کردن صنعت نفت و کودتای 28 مرداد: درس شماره یک این است که ابزارهایی مثل حمله نظامی و کودتا و تحریم همه در واقع یک روح در سه بدن است همه آنها ابزارهای تداوم سلطه زورگویانه کشورهای قدرت مند کم تعداد بر بقیه دنیاست. درس دوم این است که عنصر اصلی این هدف گذاری ها به ضعف کشاندن بنیه تولید ملی است.
کد خبر: ۳۹۱۴۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۳۰
یادداشت لو راکول:
برای نسل امروز، هیتلر را می‌توان منفورترین فرد تاریخ دانست و دولت او را می‌توان کهن الگوی «دولت شر» تلقی کرد. با این حال تمام این تلقی‌ها به اقتصاد سیاسی دولت او تعمیم پیدا نمی‌کند؛ چراکه آن سیاست‌های اقتصادی توسط دولت‌های جهان پذیرفته شده‌اند. به‌عنوان نمونه از پذیرش این سیاست‌ها می‌توان به خبرنامه بانکی در شیکاگو اشاره کرد که در آن به تمجید سیاست‌های اقتصادی دولت هیتلر پرداخته شد.
کد خبر: ۳۹۱۱۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۱
توسعه نیافتگی اقتصاد ایران؛
حسین عظیمی آرانی (۱۳۲۷ در آران و بیدگل - ۱۸ اردیبهشت ۱۳۸۲ در تهران) اقتصاددان ایرانی بود. عظیمی در اولین سمینار بازسازی اقتصاد ایران پس از جنگ، که در سال ۱۳۶۸ برگزار شد، به صراحت نقایص و اشتباهات فاحش سیاست‌های تعدیل اقتصادی در برنامه اول توسعه را تشریح نموده و به درستی، بحران اقتصادی ناشی از آن را پیش‌بینی کرده بود. وی اعتقاد داشت اقتصاد، از علوم انسانی است، بنابراین تئوری اقتصاد ملی باید بر اساس اقتضائات ملی تدوین شود. فشار غیرمستقیم دولت بعضی‌ها آنقدر مرحوم عظیمی را در تنگنا قرار داد که منجر به حاشیه گرایی و سرانجام فوت او شد. زنده یاد دکتر حسین عظیمی در کتاب مدار‌های توسعه نیافتگی در اقتصاد ایران، ص ۳۸۲ بیان می‌دارد که در جامعه‌ای که عمر متوسط تحولات سیاسی آن ۸ تا ۱۰ سال است هیچ گاه اقتصاد پا نمی‌گیرد. بعضی مرحوم‌ها در آخرت چگونه باید پاسخگوی فشار‌های وارد بر زنده یاد عظیمی باشند، خدا می‌داند. توصیه داریم که ویدئو کلیپ انتهای متن برای آشنایی با منظومه فکری حسین عطیمی را الزاما مشاهده کنید.
کد خبر: ۳۹۱۱۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۷
انتقاد مومنی از تعطیلی کشور به علت گرما:
فرشاد مومنی اقتصاددان معتقد است: فرشاد مومنی که در نشست بررسی ضرورت‌های توسعه خواهی در ایران در موسسه مطالعات دین و اقتصاد سخن می‌گفت، با بیان اینکه در این شرایط که با این نارساییها، تلخی‌ها و فرصت سوزی‌هایی روبرو هستیم، اندیشه توسعه، می‌تواند راه برون رفتی ایجاد کند، تصریح کرد: برای کسانی که طی بالغ بر سه دهه گذشته، بحث‌های من را دنبال کرده اند، این آگاهی وجود دارد که از آغازین روز‌های اجرای برنامه تعدیل ساختاری، یکی از مهمترین مولفه‌های تلاشهایم این بود که به مسئولین کشور که با نهایت توهم، به اینکه از طریق بسته سیاستی موسوم به تعدیل ساختاری گرهی از کشور بازکنند، دل بسته بودند، گوشزد کنم که برنامه تعدیل ساختاری، برنامه توسعه نیست. وی معتقد است:تا زمانی که احساس ناامنی و نااطمینانی به حداقل نرسد، امکان غلبه ظرفیت‌های دورنگری به کوته نگری فراهم نمی‌شود. ناامنی فراگیر، ریشه دارترین مانع توسعه در ایران است.
کد خبر: ۳۹۱۰۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۵
مومنی، اقتصاددان:
عضو هیات علمی دانشگاه علامه گفت: در چند ماهه اخیر شاهد هستیم اطلاعات سست بنیان و بی کیفیتی راجع به خلق فرصت های شغلی داده می شود. با رونق غیرعادی مشاغل کاذب و بی کیفیت روبرو هستیم که هیچ کارکردی برای کشور ندارند. برخی هم با خوشحالی آمار این مشاغل را به عنوان گزارش کار خود به مقامات می‌دهند تا بگویند این مقدار شغل ایجاد کرده ایم.
کد خبر: ۳۹۰۸۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۷
اقتصاد درآمدمحور دولت رئیسی؛
حشمت الله فلاحت پیشه گفت: در طول دو سال گذشته، مالیات‌ها ۱۰۰درصد افزایش یافته است. در سال اول دولت آقای رئیسی این افزایش درآمد‌های مالیاتی، ۶۰درصد و در سال دوم، ۴۰درصد بوده است. مالیاتی که پرداخت آن عمدتا بر دوش طبقه مولد جامعه است. طبقه‌ای که نیازمند سیاست‌های حمایتی است، تحت فشار مالیات له شد. جمعیت کثیری هستند که جزء طبقات مولد نیستند و عمدتا نیز تحت پوشش‌های حمایتی قرار می‌گیرند. طبقه کوچکی هم در بالادست هستند که عمدتا در نظام‌هایی که رانت وجود دارد، همیشه صاحب رانت هستند.
کد خبر: ۳۹۰۳۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۲۲
مسئولان اقتصادی جز ضعیف‌ترین مدیران دولت رییسی هستند!
حشمت الله فلاحت پیشه نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در خصوص برنامه هفتم توسعه بیان کرد: مسئولیت تدوین کامل برنامه هفتم توسعه را به یک نفر سپرده بودند و قرار بود یک نفر جمع‌بندی کند و آن یک نفر مرحوم شد. از این رو تاخیری شکل گرفت و بعد از آن چیزی تحت عنوان لایحه قانون برنامه سرهم بندی شد و با تاخیر یکساله به مجلس داده شد. همچنین رییس‌جمهوری زمان ارائه آن جمله‌ای را گفت به معنای فرار از پاسخگویی در آینده تحت این عنوان که قوانین برنامه گذشته هم حداکثر ۳۰ درصد اجرا شده است.
کد خبر: ۳۹۰۱۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۵
اختلاف بر سر تبیین بحران؛
مسائل مربوط به صندوق‌های بازنشستگی و بحران آنها، یکی از مباحث بحث‌برانگیز سال‌های اخیر میان سیاستگذاران، کارشناسان و صاحب‌نظران بوده است. تا جایی که حدودا در دو ماه گذشته سجاد پادام مدیر کل وقت بیمه وزارت کار طی اظهار نظری جنجالی و کنایه‌آمیز در توصیف وخامت اوضاع این صندوق‌ها -که از قرار معلوم منجر به برکناری او شد- می‌گوید وضع صندوق‌های بازنشستگی به لحاظ مشکلات مالی آنقدر وخیم است که ممکن است ناچار به فروش جزایر شویم! از همین رو در این گزارش قصد داریم تا به تبیین وضعیت صندوق‌های بازنشستگی از زبان چند کارشناس مرتبط بپردازیم.
کد خبر: ۳۹۰۱۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۵
حسین سلاحورزی:
حسین سلاح ورزی در یادداشتی نوشت: پاسخ این سوال که آیا متن پیشنهادی برنامه هفتم توسعه در شکل فعلی آن به توسعه صنعتی منجر خواهد شد، در یک کلمه، «خیر» است. برای فهم این معنا که چرا برنامه هفتم نسبت محکمی با توسعه صنعتی ندارد، در ابتدا باید به بررسی عمیق‌تر مفهوم توسعه صنعتی بپردازیم. ادامه یادداشت را بخوانید.
کد خبر: ۳۹۰۰۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۴
مومنی، اقتصاددان:
فرشاد مومنی استاد دانشگاه علامه طباطبایی با هشدار جدی درباره کیفیت پایین سند برنامه هفتم توسعه که آن را تا حد یک شوخی، تنزل می‌دهد، گفت: تنها یکی از نقد‌های جدی این است که در این سند هیچ حرفی درباره صنعت ساخت و محیط زیست و بحران‌ها و نگرانی‌های مردم، خام فروشی و آشفتگی‌ها و... وجود ندارد؛ حال آنکه می‌گوید سه برنامه قبلی شکست خورد و اکنون هیچ عبرتی از شکست آن سه سند وجود ندارد و اتفاقا بدتر از آن هم سه سند عمل شده است!
کد خبر: ۳۸۹۹۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۲
کارشکنی علیه یک عاشق بودجه؛
شاید دیگر فردی در نظام برنامه‌ریزی کشور پیدا نشود که مانند محمد کردبچه بگوید «من عاشق بودجه هستم.» کسی که بعد از نزدیک به نیم قرن سابقه حضور و فعالیت در متن بودجه نویسی کشور و سازمان برنامه و بودجه با دلخوری و ناراحتی از این سازمان رفته است.زندگی کاری او نیز همانند هر ایرانی از سال ۸۴ دگرگون شد، در دولت محمود احمدی نژاد او را بازنشسته کردند، اما ناچار شدند با او در موقعیت تنظیم کننده بودجه ادامه دهند. در دولت ابراهیم رئیسی کار نیمه تمام را تمام کردند و بی توجه به گنجینه تجربیات او در بودجه نویسی مدرن، با رفتار‌های توهین آمیز زمینه ساز خروج او از سازمان برنامه و بودجه را فراهم کردند. او از اتهامی که در دوره جدید مدیریت سازمان برنامه و بودجه به او زده بودند برایمان روایت کرد و از روز‌هایی که ۵ صبح در سازمان حضور داشت و شب‌ها دیرتر از بقیه سازمان را ترک می‌کرد. سال‌هایی که او حالا می‌گوید در حق خانواده اش اجحاف شده است.
کد خبر: ۳۸۹۹۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۸
جعفر خیرخواهان، کارشناس اقتصاد سیاسی:
نگاهی به سرانه مالیاتی اصناف و مشاغل با درآمد‌های کلان نشان می‌دهد که شکاف مالیاتی در این اصناف قابل توجه است. مالیات ستانی از قشر کارمند به این دلیل که درآمدهایشان روشن است، بسیار دقیق انجام می‌شود، اما مالیات ستانی از مشاغل خاص به این دقت و ظرافت نیست!دراین خصوص جعفر خیرخواهان، کارشناس اقتصاد سیاسی معتقد است: خیرخواهان ادامه داد: لازم است متناسب با مقتضیات زمان حرکت کنیم و هوشمندی و عدالت حداکثری را در نظام مالیاتی کشور به وجود بیاوریم. نظام مالیات گیری در کشورمان می‌تواند بیشتر از چیزی که الان هست، عادلانه و هوشمند شود تا انتظارات ما را برآورده کند.
کد خبر: ۳۸۹۶۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۳۱
واعظ آشتیانی، فعال سیاسی:
امیررضا واعظ آشتیانی فعال سیاسی اصولگرا گفت: تا زمانی که ۸۵ درصد اقتصاد کشور دست دولت باشد هیچ امیدی به اصلاح امور اقتصادی کشور نخواهیم داشت. ما باید تکلیف این ۸۵ درصد اقتصاد دولتی را روشن کنیم.
کد خبر: ۳۸۹۵۶۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۸
حسین شیرزاد:
تجربه برزیل نشان می‌دهد که سیاست‌های کشاورزی زمانی بهترین کار را انجام می‌دهند که منعکس‌کننده تعامل بازار‌های مختلف مرتبط و متوازن با یکدیگر باشند. کشاورزی برزیل زمانی شکوفا شد که این کشور به یک محیط نهادی از لحاظ سیاسی فراگیر و از نظر اقتصادی منضبط رسید، و اجازه داد سیاست کشاورزی کمتر مداخله جویانه و “دولتی -دستوری” شود، بسیاری از محدودیت‌ها با “مقررات زدایی و رهاسازی” برداشته شد، بسیاری از وظایف به بخش خصوصی واگذار شد و این بخش‌ها می‌توانستند در تولید و تجارت بهتر این وظایف را انجام دهند و تمرکز بر مناطقی که بازار‌های هدف در آن وجود داشت بیشتر شد.
کد خبر: ۳۸۹۲۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۹
برنامه ای برای اجرا نشدن؛
هدف از برنامه‌های توسعه افزایش رشد اقتصادی و بهبود شرایط رفاهی مردم عنوان شده بود؛ هر چند در برخی موارد، اهداف طراحی شده در بعضی از حوزه‌ها هیچ وقت عملیاتی نشدند، اما برنامه هفتم توسعه را باید رکورددار یکی از ضعیف‌ترین و بی نظم‌ترین برنامه‌ها در تمام دهه‌های اخیر دانست و آنچه در ادامه می‌خوانید تنها بخشی از بحران‌های جدی این برنامه توسعه است.
کد خبر: ۳۸۹۱۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۶