چهارشنبه ۱۲ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 May 01 
شعار سال: نوبل اقتصاد سال ۲۰۲۳ به یک اقتصاددان آمریکایی به نام کلودیا گلدن رسید.
جایزه علوم اقتصادی نوبل دقایقی پیش به یک اقتصاددان آمریکایی برای تحقیق و بررسی در مورد «زنان در بازار کار» رسید.
دبیر آکادمی نوبل، اعلام کرد، این جایزه را به علت ارتقا درک ما از نتایج بازار کار زنان به کلودیا گلدن اعطا شده است.
بر اساس تحقیقات وی، حتی در جوامعی که سعی می‌کنند برابری را درنظر بگیرند و زن‌ها تحصیل‌کرده‌تر از مردان هستند، احتمال کار کردن زنان کمتر است و اگر بخواهند کار کنند، حقوقی کمتر از مردان دارند.
در سطح جهان و همچنین در تاریخ در کشور‌های با درآمد بالا زنان به میزان زیادی کمتر در بازار کار مشارکت داده شده‌اند.
گلدن نخستین تحلیل جامع از درآمد زنان و مشارکت آن‌ها در بازار کار طی چند قرن گذشته را بررسی کرده و به نتایج شگفت‌انگیزی رسیده است. تغییرات زیادی را تشخیص داده، اما از منابع اصلی شکاف جنسیتی موجود و باقی مانده می‌گوید و چه موانعی باید برطرف شود.
این بررسی‌ها در بخش کشاورزی و صنعتی و اداری بوده و نشان می‌دهد رشد اقتصادی همواره نتایج بازار کار زنان را بهبود نمی‌بخشد.
وی با بررسی بیش از ۲۰۰ سال گذشته بازار کار آمریکا به این نتیجه رسیده که درآمد زنان به صورت پیوسته مانند مردان افزایش نیافته حتی با وجود اینکه رشد اقتصادی پیوسته در حال افزایش بوده است.
گلدن استاد اقتصاد دانشگاه هارواد و مدیر توسعه برنامه اقتصاد آمریکا در دفتر ملی تحقیقات اقتصادی است.
وی در حال حاضر با دانشگاه‌های هاروارد، کمبریج، ام‌ای و یو‌اس‌ای همکاری دارد.
گلدن در سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۴ رئیس انجمن اقتصادی آمریکا بوده است. وی نخستین زنی بود که در سال ۱۹۹۰ در بخش اقتصاد دانشگاه هاروارد استخدام دائم شد.
تحقیقات وی شامل مباحثی از قبیل نیروی کار زنان، نابرابری درآمدی، تحصیلات و شکاف جنسیتی اقتصادی است. وی عضو آکادمی ملی علوم آمریکا نیز است.
کلودیا گلدن در سال ۱۹۴۶ در نیویورک در یک خانواده یهودی متولد شده است؛ وی در دبیرستان علوم Bronx و دانشگاه کرنل تحصیل کرد و دکترای اقتصاد خود را در سال ۱۹۷۲ در دانشگاه شیکاگو به پایان رسانده است.
کلودیا گلدن سومین زنی است که تاکنون جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرده است. پیش از وی، الینور اوستروم، متفکر اقتصاد سیاسی اهل آمریکا نخستین زنی بود که این جایزه را در سال ۲۰۰۹ دریافت کرد. وی در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۲ فوت کرد.
دومین زنی که این جایزه را دریافت کرد، استر دوفلو بود که یک اقتصاددان فرانسوی استو در سال ۲۰۱۹ به دلیل رویکرد تجربی خود برای کاهش فقر به همراه آبیجیت بنرجی و میشائیل کرمر، نوبل اقتصاد را دریافت کرد.
روند اعطای جایزه نوبل اقتصاد در هر سال به این ترتیب است که ابتدا متقاضیان جایزه نوبل در کمیته نوبل آکادمی علمی رویال سوئد ثبت نام می‌کنند و کمیته نوبل مسئول انتخاب کاندیدا‌ها از بین تمامی ثبت نام شوندگان است.
برنده یا برندگان نهایی جایزه نوبل اقتصاد با رای‌گیری اعضای کمیته نوبل انتخاب خواهند شد. تا سال ۲۰۱۶، به جز ۷ درصد برندگان این جایزه، باقی از آمریکای شمالی یا اروپای غربی بوده‌اند و تاکنون دو زن یکی در سال ۲۰۰۹ و یکی در سال ۲۰۱۹ برندهٔ این جایزه شدند.
کمیته نوبل اقتصاد از سوی بانک سوئد اولین بار در سال ۱۹۶۸ نهادینه شد و اولین جایزه نوبل اقتصاد در سال ۱۹۶۹ به «رنجر فریچ» و «جان تینبرگن» به خاطر توسعه و کاربردی کردن مدل‌های پویا در تحلیل‌های اقتصادی داده شد.
از سال ۱۹۶۹ تا سال گذشته میلادی (۲۰۲۱)، ۵۳ جایزه نوبل علوم اقتصادی به ۸۹ فرد برگزیده اعطا شده است. تاکنون ۲۵ جایزه نوبل تنها به یک فرد اختصاص یافته است. جوان‌ترین فرد دریافت‌کننده نوبل ۴۶ سال و پیرترین ۹۰ سال سن داشته است.
متوسط سن دریافت‌کنندگان جایزه نوبل نیز ۶۷ سال بوده است.
جایزه نوبل سال گذشته به ۳ اقتصاددان آمریکایی با نام‌های «بن اس برناک» از موسسه بروکینگز در واشنگتن دی سی و «داگلاس دایموند» از دانشگاه شیکاگو، ایالت ایلینویز و «فیلیپ اچ دایبویگ» از دانشگاه واشنگتن در ایالت سنت لوئیس برای تحقیقات در مورد بانک‌ها و بحران‌های مالی دریافت کردند.
سال ۲۰۱۳ یکی از کاندیدا‌های دریافت این جایزه؛ محمد هاشم پسران اقتصاددان ایرانی مقیم آمریکا بود؛ وی برای تحقیقات در «معیار‌های اقتصاد سنجی در سری زمانی» به عنوان یکی از نامزد‌های دریافت این جایزه در آن سال معرفی شده بود.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری فارس، تاریخ انتشار:۱۷ مهر ۱۴۰۲، کدخبر: ۱۴۰۲۰۷۱۷۰۰۰۵۸۱، www.farsnews.ir
