شعارسال: علیرضا دلیری معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی در کنفرانس رتبه‌بندی و ریسک اعتباری، با اشاره به اهمیت موضوع «رتبه‌بندی» در حوزه سرمایه‌گذاری و تأمین مالی کشور، گفت: این موضوع تا امروز با تمرکز و فعالیت‌های تعریف شده مواجه نبوده است. امیدواریم این همایش قدمی برای آغاز تمرکز بر مبحث رتبه‌بندی با موضوعات سرمایه‌گذاری باشیم.

وی بیان کرد: یکی از دغدغه‌های نهادهای پولی و مالی «ریسک اعتباری» است. در دنیا هر کشور و نهاد پولی‌ای مدل‌ها و روش‌های خاص خود را ترسیم کرده و بر اساس آن فعالیت می‌کند. دغدغه ریسک اعتباری اصلی‌ترین دغدغه نهادهای پولی و مالی است.

دلیری از جمله مواردی که در ریسک اعتباری باید مد نظر قرار گیرد را توانایی اجرایی و نیز اعتبار نهاد حقوقی یا حقیقی عنوان کرد و افزود: باید بررسی کرد اعتبار سنجی‌ای که از سوی نهاد صورت می‌گیرد قابل‌قبول است و آیا پاسخی صد در صد به نیاز مورد نظر خواهد داد؟

وی همچنین «رتبه‌بندی» را نمادی در کنار اعتبار سنجی دانست و خاطرنشان کرد: این نماد می‌تواند فرد را قابل‌اعتمادتر شناسایی کند. این کار به این منظور صورت می‌گیرد که ریسک یک فعالیت مشخص شود. ما را آگاه کند که به موضوعی ورود پیدا کنیم یا خیر؟ بستری برای کاهش ریسک ایجاد می‌کند و تضمین‌هایی برای کاهش ریسک ارائه خواهد داد که این اتفاق موضوع مهمی در کشور ما محسوب می‌شود.

معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی توضیح داد: تا امروز در کشور ما بر اساس سلیقه این اتفاقات صورت می‌گرفت. برخی رتبه‌بندی داخلی دریافت کردند و برخی موسسه‌ای راه انداختند و رتبه‌بندی از طریق موسسه انجام می‌شد. اما موضوع اصلی فراتر از این تجربه‌هاست. باید دید آیا عملکردی که تا امروز شاهد آن بوده‌ایم برای نهادهای پولی و مالی اطمینان بخشی داشته است؟ البته بوروکراسی ایجادشده نشان می‌دهد این اعتماد کافی نیست.

وی با اشاره به این‌که در چند ماه گذشته با ورود به این موضوع به‌منظور عملیاتی کردن ارزش‌گذاری دانش در شرکت‌های دانش‌بنیان به عنوان یک دارایی خلا هایی مشاهده شده است، گفت: رتبه‌بندی در دنیا قدمتی 100 ساله دارد و شرکت‌های بزرگی در این عرصه وجود دارد. اما ما آن‌چنان که باید و شاید به موضوع رتبه‌بندی ورود پیدا نکرده‌ایم. حتی نتوانسته‌ایم از اعتبارسنجی نهادهای پولی و مالی موفق که نکول آنها نزدیک به صفر است، الگوبرداری مناسب داشته باشیم.

دلیری موفقیت در این موضوع را نیازمند تعامل، تحقیقات میدانی و کارهای عملیاتی جدی دانست و افزود: وقتی به اعتبارسنجی بانک‌ها نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم بیشتر به رتبه‌بندی داخلی اکتفا شده است. می‌توان گفت هرکسی سلیقه‌ای و بر اساس دیدگاه و مدل سخت‌گیرانه کارشناس مربوطه، این رتبه‌بندی را انجام می‌دهد. این در حالی است که در دنیا شرکت‌های بزرگ رتبه‌بندی وجود دارند که آنها مبنای اصلی شخصیت‌های حقوقی برای ارائه خدمات هستند.

به گفته وی، نگاه به گذشته معیار درستی برای تصمیم‌گیری نیست و باید پروژه، فرد ارائه‌دهنده ایده، آینده طرح، بازار آن و مواردی از این قبیل در این امر محاسبه شود. چراکه در موضوع استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان باید نگاه حتماً به آینده باشد و خروجی‌ای که در آینده به دست خواهد آمد را بررسی کرد.

معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی بیان کرد: بسیاری از استارتاپ های موفق و شناخته‌شده امروز، این روزها ضررده هستند، اما علیرغم ضرردهی و این‌که شاید تنها یک سامانه باشند از ارزش‌گذاری قابل‌توجه و قابل قبولی برخوردارند. اما نکته قابل‌توجه این است که ما آگاه هستیم که در پس پرده R&D قوی‌ای در حال فعالیت است که در افق چندساله آینده به دستاوردهای بزرگی خواهد رسید.

وی خاطرنشان شد: اعتقادداریم در این راه باید با قبول ریسک پالایش تازه‌ای داشت و الگوبرداری علمی‌ای در این حوزه صورت داد. حتماً باید موسسه‌ای مستقل این کار را انجام دهد که خود ذی‌نفع در تصمیم‌گیری و دخیل در ضرر و زیان نباشد. این در حالی است که در سیستم بانکی ما موسسه اعتبارسنجی‌ای فعالیت می‌کند که بانکها سهامدار آن هستند، در حقیقت خود بانک‌ها این اقدام را صورت می‌دهند.

دلیری با اشاره به نمونه‌های کشورهای موفق در این عرصه گفت: در کشورهای پیشرفته ارزش‌گذاری و اعتبارسنجی طرح و ایده صورت می‌گیرد و دیگر نیازی به چک، سفته، سند ملی و غیره نیست، چراکه تنها ملاک آنها تنها بازگشت پول نیست. به این صورت که به طرح مطابق با اولویت‌ها، برتری‌ها و قابلیت‌های اجرایی آن بها داده می‌شود. طرح‌هایی که ارائه می‌شود خود می‌تواند تضمینی برای موفقیت باشد.

وی با اشاره به این که در قانون این امر تکلیف شده است، گفت: تا امروز دو شرکت در این زمینه مجوز گرفته‌اند که اتفاق خوبی است. اما باید بستری فراهم شود که برای نهادهای سرمایه و پول اعتمادسازی صورت گیرد. به‌طوری‌که وقتی اعتبارسنجی و رتبه‌بندی انجام شد، این معیار برای هر دو گروه قابل قبول باشد.

معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی همچنین بر استارتاپ ها و شرکت‌های دانش‌بنیان تاکید کرد و گفت: در این موارد به علت ملموس نبودن محصول و ایده با مشکلاتی مواجه هستیم اما خروجی آن ملموس‌تر است. تجربه نشان داده است که شرکت‌های استارتاپی و دانش‌بنیان با پشتوانه یک دانش و خروجی قوی فعالیت می‌کنند.

وی به مدلی تمرینی که معاونت علمی برای گارانتی در این امر به آن دست یافته است اشاره کرد و افزود: این مدل بسیار سخت‌تر از سیستم بانکی در بررسی طرح است و به بررسی پروژه می‌پردازد. مدل مدارک ضمانتی سخت‌گیرانه ندارد و در طرح نمونه با بازخورد بسیار مثبتی مواجه شده است.

دلیری آمادگی معاونت علمی را برای کامل کردن این طرح که شامل اعتبار سنجی، رتبه‌بندی و ارزش‌گذاری می‌شود را اعلام کرد و گفت: می‌توانیم این کار را با روش جدید قابل‌قبول و الگوبرداری از نمونه‌های موفق دنیا در استارتاپ های دانش‌بنیان دنیا انجام دهیم.

وی افزود: در صورت تیم بندی و ارتقا می‌توان فعالیت خود را در این دو حوزه آغاز کرد و کل 3600 شرکت دانش‌بنیان دارای رتبه‌بندی و ارزش‌گذاری تازه‌ای باشند . این رتبه‌بندی را نیز در اختیار نهادهای مالی کشور قرار خواهیم داد. به‌طوری‌که دغدغه سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان را در بستر حمایت‌های تسهیلاتی، ضمانت‌نامه و سرمایه‌گذاری برطرف کنیم.

معاون توسعه مدیریت و جذب سرمایه معاونت علمی در آخر گفت: کشور ما منابع مالی بالایی برخوردار است اما بوروکراسی رسیدن به سرمایه را دشوار می‌کند. عامل این دشواری نیز هم همین عدم اعتماد است. در صورت اعتمادسازی نهادهای پولی و مالی و سرمایه‌گذاران در کشور می‌توانند به خوبی در این موضوع ورود پیدا کنند.

سایت شعارسال، با اندکی اضافات و تلخیص برگرفته از سایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، تاریخ انتشار: 21مهر1397 ، کدخبر: 38463: www.isti.ir