شعار سال: موضوع جمع‌آوری و تفکیک زباله همواره به‌عنوان یکی از دغدغه‌های جدی کشورهای درحال‌توسعه مطرح بوده چراکه در صورت عدم مدیریت صحیح و اصولی، به یکی از معضلات چالش‌برانگیز در عرصه زیست‌محیطی و بهداشتی تبدیل خواهد شد.

فارغ از مسائل زیست‌محیطی مرتبط با زباله؛ نمی‌توان از این واقعیت چشم پوشید که امروزه از زباله‌ها به‌عنوان منبعی عظیم از ثروت یاد می‌شود تا جایی که عبارت و عنوان طلای کثیف بر آن اطلاق می‌شود.

زباله‌ها در کشورهای توسعه‌یافته منبع عظیمی از درآمد و منافع اقتصادی محسوب می‌شوند زباله‌ها در کشورهای توسعه‌یافته منبع عظیمی از درآمد و منافع اقتصادی محسوب می‌شوند و در نقطه مقابل در بسیاری از کشورهای توسعه‌نیافته نه‌تنها ثروت به شمار نمی‌روند بلکه معضلی چالش‌برانگیز محسوب می‌شوند که دولت‌ها و مدیریت شهری هزینه‌های سنگینی را برای جمع‌آوری و دفع آن متحمل می‌شوند.

اما با همه این تفاسیر از طلای کثیف که این روزها کم‌وبیش ارزش آن مشخص‌شده؛ توده زباله‌های تر و خشک که باهم مخلوط شده و زیر تابش خورشید قرارگرفته، بدترین تصویر از چرخه ناقص بازیافت زباله در شهرهای مختلف کشور است کما اینکه در فاصله ۵۰ کیلومتری همدان و ۱۰ کیلومتر مانده به شهر ملایر؛ پس‌ازآنکه از شهر جوکار عبور می‌کنیم به تپه‌هایی در کنار جاده راهی فرعی و مسیری خاکی می‌رسیم که محل انباشت زباله شده‌اند.

بوی تعفن از دور به مشام می‌خورد و بیابان آغشته از پلاستیک شده تا جایی که به‌سختی می‌توان شرایط پیش رو را تحمل کرد و ناخواسته هر از چند گاهی نفس خود را در سینه حبس می‌کنیم.

کمی آن‌طرف‌تر پرواز دسته‌جمعی عقاب‌ها و وجود سگ‌های ولگرد به چشم می‌خورد که به نظر می‌رسد هرگاه زباله در این مکان تخلیه می‌شود از زباله‌ها تغذیه می‌کنند.

این مکان بی‌نام‌ونشان که کوهی از زباله ایجاد کرده و به محلی دنج برای پرواز عقاب‌ها و البته تعدادی زباله گرد تبدیل‌شده است، نه‌تنها مخاطرات زیست‌محیطی به همراه دارد بلکه موجب نارضایتی مردم روستاهای اطراف نیز شده است.

عدم مدیریت اصولی دفن زباله و پسماند موجب از بین رفتن سیمای محیط‌زیست می‌شود در همین خصوص رئیس حفاظت محیط‌زیست شهرستان ملایر در گفتگو با مهر بابیان اینکه عدم مدیریت اصولی دفن زباله و پسماند موجب از بین رفتن سیمای محیط‌زیست می‌شود، افزود: عدم مدیریت صحیح، افزایش تولید پسماند و دفن غیراصولی زباله علاوه بر هدر دادن سرمایه ملی سبب نابودی منابع طبیعی نیز می‌شود.

مجید شعبانلو موضوع مدیریت پسماند را از مسائل مهم زیست‌محیطی عنوان کرد و بابیان اینکه رفع این مشکل نیازمند یک برنامه مدیریتی منسجم و پویا است، گفت: محل دفن زباله‌های شهری ملایر نامناسب است.

وی با تأکید بر اینکه پسماندهای شهری و روستایی به دلیل شرایط نامناسب دفن، تعدد زباله‌ها، تولید شیرابه و ایجاد شرایط بی‌هوازی دفن و تولید گاز متان و پخش شدن در محیط پیرامون ‌در اثر وزش باد برای محیط‌زیست و سلامتی مردم خطرساز است، عنوان کرد: باید با حل این مشکل از خسارات احتمالی جلوگیری کرد.

ارائه راهکارهای مطلوب در راستای مدیریت پسماندها

شعبانلو بابیان اینکه تولید گاز متان در اثر شرایط بی‌هوازی دفن زباله، تجمع سگ‌های ولگرد و حشرات موزی و انواع پرندگان و همچنین نفوذ شیرابه‌های حاصل از زباله‌ها به عمق زمین علاوه بر نابودی سیمای محیط‌زیست، کاهش کیفیت اراضی مجاور و نارضایتی مردم و نابودی مراتع را به دنبال دارد، گفت: باید ضمن برنامه‌ریزی اصولی با ارائه راهکارهای مطلوب در راستای مدیریت پسماندها و دفن صحیح زباله‌ها اقدام کرد.

شعبانلو با اشاره به نامناسب بودن محل دفن زباله شهری ملایر در کیلومتر ۸ جاده کرکان با توجه به تبعات اجتماعی و مشکلات و عوارض دفن زباله برای اراضی مجاور و نارضایتی مردم منطقه خواستار جدیت مسئولان شهرستان و به‌ویژه شهرداری ملایر درزمینهٔ ایجاد کارخانه بازیافت زباله و کاهش معضلات زیست‌محیطی در منطقه شد.

شعبانلو در مورد مدیریت پسماندهای روستایی نیز بابیان اینکه به روستاها اخطار داده‌شده است، گفت: مدیریت پسماندهای روستا از وظایف دهیار است.

وقتی زباله در محل خالی می‌شود به‌تبع شاهد حضور سگ‌های ولگرد و کرکس‌ها برای تغذیه از زباله‌ها هستیم و این موضوع اجتناب‌ناپذیر است شهردار ملایر نیز در این خصوص در گفتگو با خبرنگار مهر بابیان اینکه تصاویر منتشرشده در فضای مجازی پیرامون انباشت زباله‌ها در جاده منتهی به ملایر بابیان اینکه این مکان محل دفن زباله را نشان می‌دهد و خارج از ملایر قرار دارد، گفت: وقتی زباله در محل خالی می‌شود به‌تبع شاهد حضور سگ‌های ولگرد و کرکس‌ها برای تغذیه از زباله‌ها هستیم و این موضوع اجتناب‌ناپذیر است.

حسین بابایی بابیان اینکه در حال حاضر مکان به شکل فعلی نیست و درواقع می‌توان گفت هیچ موقع به‌اندازه الآن این مکان ساماندهی نشده است، گفت: محل دفن زباله شهر ملایر نامناسب است و بر همین اساس طرحی ارائه‌شده که در مراحل نهایی شدن است و فردا نیز جلسه‌ای در این خصوص برگزار خواهد شد.

وی بابیان اینکه طرح تجمیع محل دفن زباله در جنوب استان همدان مطرح است که شهرداری به‌تنهایی مجری آن نیست و ۳ شهرستان تویسرکان، نهاوند و ملایر در اجرای این طرح مشارکت خواهند داشت، گفت: مشاور طرح در حال فعالیت است و مکان‌هایی برای اجرای طرح پیش‌بینی‌شده است.

طرح در مرحله تملک زمین است

بابایی با تأکید بر اینکه طرح در مرحله تملک زمین است، گفت: اعتقاد مسئولان امربر این است که ظرفیت محل فعلی دفن زباله‌های ملایر پرشده است و باید محل جابجا شود.

وی بابیان اینکه البته مواردی نیز مبنی بر تغییر شیوه جمع‌آوری و انباشت زباله مطرح‌شده است، گفت: روال کنونی همان روالی است که در تمام شهرها حاکم است اما در حال حاضر وضعیت شهر ملایر نسبت به تویسرکان و نهاوند بهتر است.

شهردار ملایر بابیان اینکه مکان‌یابی صورت گرفته و کارها در حال انجام است و در مرحله تملک زمین هستیم تا کاملاً جابجایی صورت گیرد، گفت: ملایر یک محل برای انباشت زباله و یک محل برای انباشت نخاله دارد.

اعتقاد محیط‌زیست بر جمع‌آوری روش‌های سنتی جمع‌آوری و دفن زباله است وی بابیان اینکه در محل فعلی انباشت زباله‌ها تنها زباله‌های ملایر انباشت نمی‌شود بلکه شهرهای دیگر نیز زباله‌های خود را در این مکان تخلیه می‌کنند، گفت: اعتقاد محیط‌زیست بر جمع‌آوری روش‌های سنتی جمع‌آوری و دفن زباله است.

بابایی بابیان اینکه محیط‌زیست شیوه دفن زباله در هیچ‌یک از شهرهای استان همدان را تائید نمی‌کند، گفت: در طرحی عنوان‌شده که شهرهای جنوبی استان همدان یک مرکز و شهرهای شمالی استان نیز یک مرکز برای دفن زباله پیش‌بینی کنند.

وی بابیان اینکه فرآیند اجرای این درخواست از یک سال و نیم قبل آغازشده است، گفت: ۳ محل پیش‌بینی و یک محل درنهایت مورد تائید قرار گرفت و استعلامات از دستگاه‌های دیگر انجام و از حیث جهت بادهای غالب، ازنظر سفره‌های زیرزمینی و جنس خاک و موارد متعدد دیگر یک مکان نهایی شد که برای تملک به امور اراضی ارسال و آن دستگاه نیز موضوع را به دستگاه‌های مربوطه ارجاع داده‌اند و پیگیر تملک هستیم.

وی گفت: پس از نهایی شدن موضوع و تملک زمین و اجرای طرح؛ زباله‌های شهرهای ملایر، نهاوند و تویسرکان به‌اتفاق روستاهای این مناطق در مکانی در جنوب استان دفن خواهد شد و مابقی شهرها نیز در مکانی در شمال استان همدان با محوریت شهرداری همدان تعیین تکلیف می‌شوند.

ملایر روزانه ۱۲۰ تن زباله در مکان موردنظر تخلیه می‌کند

بابایی بابیان اینکه ۱۲۸۰ شهرداری در کشور وجود دارد که شاید تنها ۱۰ درصد این شهرداری‌ها سیستم استانداردی برای دفن بهداشتی زباله داشته باشند، گفت: ملایر روزانه ۱۲۰ تن زباله در مکان موردنظر تخلیه می‌کند.

وی بابیان اینکه کارها به پیمانکار واگذارشده است، گفت: سعی شده تا حد امکان دفن زباله ملایر به‌صورت بهداشتی صورت گیرد.

معاون خدمات شهری شهرداری ملایر نیز با اشاره به اینکه درزمینهٔ نظافت و تنظیف محلات شهر، بحث مدیریت زمان را لحاظ کردیم، گفت: شهر ملایر به ۳۶ محله تقسیم‌شده و هرروز در ۶ محله خدمات نظافتی و در طول هفته تمامی محلات فرعی واصلی را پوشش می‌دهیم.

مجتبی داوری بابیان اینکه میزان ریزش زباله و پسماند در هسته مرکزی شهر ملایر بالاست به وجود ۲۷۰ نفر نیرو در بخش تنظیف و تقسیم‌بندی زمینه فعالیت آن‌ها اشاره کرد و گفت: باوجود محدودیت امکانات تلاش کرده‌ایم هزینه‌ها را کاهش داده و کیفیت را افزایش دهیم تا سطح خدمات‌دهی را بالابرده و رضایت نسبی شهروندان حاصل شود.

معاون خدمات شهری شهرداری ملایر با تأکید بر اینکه کل روند جمع‌آوری زباله به ساعت ۹ شب موکول شده است و تا صبح ادامه دارد، گفت: مدیریت پسماند یکی از دغدغه‌های اصلی شهرداری ملایر است.

وی افزود: بخشی از پسماندها در ملایر به روش نیمه مکانیزه جمع‌آوری می‌شود و زباله‌های تر و خشک در این شهر با یکدیگر دفن می‌شود

با این تفاسیر انتظار می رود هر چه سریعتر طرح تجمیع سایت های دفن زباله در شما و جنوب استان همدان اجرا شود تا دیگر شاهد انباشت زباله در جاده ها و اطراف روستاها نباشیم و به این واسطه باری از روی دوش زمین برداشته شود.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری مهر تاریخ انتشار 7 آذر 97، کدخبر: 4470185، www.mehrnews.com