شعار سال: یکی از ویژگی‌های بارز کشور ایران از حِیث ذخایر زیرزمینی به نفت خیز بودن این مرز و بوم معطوف می‌شود، عرصه‌ای که در طول دهه‌های گذشته فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت سر گذاشته است.

متاسفانه در طول حاکمیت ستم شاهی رژیم پهلوی، نفت کشور، به جولانگاه و عرصه چپاول کشور‌های استکباری و استعماری جهان مبدل شده بود و عمده هزینه فروش این محصول استراتژیک، مصروف خرید تجهیزات نظامی می‌شد تا به واسطه آن اهداف کشور‌های غربی و به‌ویژه ایالات متحده در منطقه خاورمیانه و به‌خصوص در حوزه خلیج فارس با نیرو‌های نظامی ایران تامین شود و در کلیت امر اطلاق عنوان ژاندارم منطقه به رژیم پهلوی با هدف و موضوعیت مقابله با جریان کمونیستی شرق با محوریت شوری سابق پایه گذاری شده بود.

پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران و سرلوحه قرار گرفتن شعار و رویکرد نه شرقی و نه غربی، تمامی محاسبات نظام سلطه در این عرصه استراتژیک و حساس جغرافیایی فرو ریخت و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران با رویکرد استقلال طلبانه و رهایی از بند سیاست‌ها، چارچوب‌ها و اهداف نظام سلطه، مدیریت و کنترل امور در کشور را در دست گرفت و به تبع این تحولات که به‌صورتی شتابنده و سریع در حال ظهور و بروز بود، عرصه نفتی کشور با تحولاتی چشمگیر همراه شد.

تحولاتی که پس از گذشت چهار دهه، موفقیت‌های ارزنده‌ای را برای ایران اسلامی در پی داشته و با توجه به تدابیر و تمهیدات تعریف و پیش بینی شده، همچنان این روند سازنده در حال پیمایش مسیر به سمت توسعه، ترقی و بالندگی و پیشرفت هر چه بیشتر است، بنابراین با توجه به اهمیت موضوع، برآنیم تا در ذیل این گزارش، توفیقات و موفقیت‌های انقلاب اسلامی در طول چهل سال گذشته را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم.

افزایش محسوس و قابل توجه تولیدات فرآورده‌ای نفتی پس از پیروزی انقلاب اسلامی

آنچنان که مطالعات و بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد، تولید ۵ فرآورده اصلی و شاخص نفتی پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، قریب به دو و نیم برابر افزایش پیدا کرده است.

بنابر آمار احصاء شده در سال ۱۳۸۸، از ابتدای پیروزی انقلاب تا این مقطع زمانی (پس از گذشت سی سال از پیروزی انقلاب) تولیدات فرآورده‌های اصلی نفت، بالغ بر ۱۳۵ درصد رشد داشته است.

در بازه زمانی سی ساله مذکور، مجموع تولید نفت سفید، گاز مایع، بنزین، نفت کوره و نفت گاز از حدود ۹۹ میلیون لیتر در روز، به بیش از ۲۳۵ میلیون لیتر در روز ارتقا پیدا کرده است.

در خصوص ذخایر هیدروکربوری، میزان تولید نزدیک به ۱۴۶ میلیارد بشکه بوده که پس از پیروزی انقلاب اسلامی تا سال ۱۳۹۰، این عدد و رقم نزدیک به ۱۵۵ میلیارد بشکه افزایش داشته است.

بنابر گزارش‌های موجود، ذخایر قابل استخراج و دستیابی به گاز طبیعی از حدود ۱۲ تریلیون متر مکعب در سال ۱۳۷۵، به بیش از ۳۳ تریلیون متر مکعب در سال ۱۳۹۰ رشد داشته است که این امر موید سرمایه گذاری‌های عظیمی است که در این حوزه جاری و ساری شده است.

درباره میزان گاز طبیعی استخراج شده تنها در یک بازه زمانی ۳۰ ساله، ۲۱۹۴ میلیارد متر مکعب استخراج داشته‌ایم و در خصوص نفت خام از توفیق استخراج بیش از ۳۶ میلیارد بشکه نفت برخوردار شده‌ایم.

مقایسه میزان تولید نفت سفید در کشور با دوران پیش از انقلاب موید این واقعیت است که در دوران رژیم ستم شاهی پهلوی، میزان تولید این محصول، از حدود ۱۳ میلیون لیتر در روز به بیش از ۱۸ میلیون لیتر افزایش داشته که در واقع امر، این اعداد و ارقام، افزایش بیش از ۳۹ درصدی تولید این محصول را ترسیم می‌کند.

در عرصه تولید گاز مایع ، شاهد رشد ۱۴۳ درصدی تولید تا سال ۱۳۸۸، به نسبت دوران پیش از انقلاب هستیم.

در حوزه تولید نفت گاز، از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا سال ۱۳۸۸ بیش از ۲۵۴ درصد رشد داشته که به واقع از ۲۵ میلیون لیتر در روز به ۸۸ میلیون و ۷۰۰ هزار لیتر در روز ارتقا یافته است.

اعداد و ارقام مذکور موید افزایش بیش از سه و نیم برابری رشد تولید نفت گاز در مقایسه با ۶۷ سال قبل از انقلاب (از سال ۱۲۹۱ تا ۱۳۵۷ هجری شمسی) است.

در میان محصولات پالایشگاهی، نفت خام و میعانات گازی، از اصلی‌ترین خوراک‌های مصرفی مراکز پالایشگاهی به شمار می‌رود که از ابتدای پیروزی انقلاب تا سال ۱۳۸۸ (در یک دوره سی ساله) در مقایسه با ۶۷ سال پیش از انقلاب (از سال ۱۲۹۱ تا سال ۱۳۵۷) بیش از دو برابر رشد داشته و از ۷۴۷ هزار بشکه به ۱۷۰۸ هزار بشکه در روز افزایش داشته است.

توفیقات ارزنده نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در حوزه تولید و توزیع بنزین

بنزین یکی از استراتژیک‌ترین اقلام مصرفی در جهان به شمار می‌رود، محصولی که در صورت بروز نارسایی در فرایند عرضه و تامین آن، اقتصاد و حمل و نقل کشور با چالش و بحرانی عظیم روبه‌رو خواهد شد.

در طول چهار دهه گذشته با توجه به حساسیت موضوع و درک اهمیت این محصول استراتژیک، نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران برای پیشگیری و مقابله با سوءاستفاده‌های دشمن و جلوگیری از استفاده ابزاری معاندان نظام از این محصول برای ایجاد اختلال در اقتصاد کشور، تدابیر ویژه‌ای را در دستور کار قرار داده و خوشبختانه در حال حاضر، با هوشمندی دستگاه‌های ذی ربط و مدیران و مسئولان مربوطه، موفقیت‌های ارزنده‌ای در این عرصه حاصل شده که میزان موفقیت‌های کسب شده قابل قیاس با شرایط و وضعیت حاکم در دوران پیش از انقلاب نیست.

آنچنان که مطالعات و بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد تولید بنزین پالایشگاهی پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی ایران تا سال ۱۳۸۸ (در بازه‌ای ۳۰ ساله) سه برابر رشد داشته بصورتی که تولید این محصول از حدود ۱۴ میلیون لیتر به بیش از ۴۳ میلیون لیتر در روز افزایش داشته است.

در این میان، اجرای برخی سیاست گذاری‌ها همچون قانون هدفمند کردن یارانه‌ها و اصلاح قیمت بنزین باعث شد میانگین ضریب مصرفی این محصول استراتژیک از ۷۳ میلیون و ۶۰۰ هزار لیتر در روز (در سال ۱۳۸۶) به ۶۰ میلیون لیتر در روز (در سال ۱۳۹۱) تنزل پیدا کند.

بنابر گزارش‌های منعکس شده در رسانه‌ها در حال حاضر تولید بنزین موتور در کشور با احتساب آفزاینده‌هایی همچون اکتان و اختلاط در انبار به ۶۰ تا ۶۵ میلیون لیتر در روز رسیده و در صورت بهره برداری کامل از ۱۷ طرح پالایشگاهی، به تدریج نه تنها نیاز داخلی کشور به این محصول، به‌صورت کامل تامین خواهد شد بلکه با مازاد تولید قادر به صادرات این محصول به دیگر کشور‌ها خواهیم بود.

قطع ید خارجی‌ها از صنعت نفت، یکی از بزرگ‌ترین دستاورد‌های انقلاب اسلامی در صنعت نفت

اساسا وجود نفت در کشور‌های خاورمیانه یکی از اصلی‌ترین دلایل و عوامل تلاش کشور‌های استعماری و استکباری جهان برای نفوذ در کشور‌های نفت خیز به شمار می‌رود و با مطالعه سیر تاریخ خاورمیانه (در دوران معاصر)، این واقعیت مسجل می‌شود که بخش اعظم توطئه‌های غربی‌ها در این منطقه با هدف دستیابی، دسترسی و چپاول منابع نفتی انجام گرفته، رویه‌ای که در حال حاضر نیز همچنان در حال ادامه و استمرار است.

با همه این اوصاف، آنچنان که مطرح شد با پیروزی انقلاب اسلامی، بساط سوء استفاد‌های غربی‌ها از نفت کشور برچیده شد و در این عرصه، نظام، انقلاب و مردم به استقلال نائل شدند.

چندی پیش، محمد علی خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک در گفت‌وگو با رسانه‌ها، در تشریح این موضوع اظهار کرد: بعد از انقلاب، دست ایادی غرب و خارجی‌ها از نفت کشور کوتاه شد و بسیاری از عوامل غربی‌ها از این کشور رفتند و در شرایطی این موفقیت حاصل شد که هنگام بازگشت به کشورشان، مستشاران خارجی، علنا اعلام می‌کردند به زودی باز خواهیم گشت.

وی با اشاره به قطع ید عوامل خارجی از حوزه‌های نفتی کشور به عنوان یکی از بزرگ‌ترین دستاورد‌های انقلاب گفت: در دوران پیش از انقلاب، صنعت نفت کشور دچار وابستگی عمیقی به عوامل خارجی بود، اما در حال حاضر مدیریت منابع و حوزه‌های نفتی این مرز و بوم از سوی فرزندان ایران اسلامی هدایت و محقق می‌شود و این توفیق در شرایطی حاصل شده که در طول چهار دهه گذشته، ۸ سال جنگ و تحریم‌های ظالمانة بسیاری به مردم، کشور و نظام تحمیل شده است.

خطیبی بیان کرد: در حال حاضر، مدیریت بخش‌های متعدد اعم از پتروشیمی، نفت و گاز چه بالا دستی و چه پایین دستی، توسط ایرانیان و فرزندان برومند این مرز و بوم انجام می‌پذیرد و به تبع آن، طرح‌ها و پروژه‌های عظیمی در این عرصه تعریف، طراحی و عملیاتی شده که پروژه ستاره خلیج فارس از نمونه‌های آن به شمار می‌رود که با تکیه بر توانمندی متخصصان داخلی و در سایه انقلاب اسلامی در دستور کار قرار گرفته است.

وی افزود: در بسیاری از کشور‌های نفت خیز، شرکت‌های چند ملیتی، اداره کننده امور نفتی آنها هستند، اما در ایران اسلامی حتی در شرایطی که قرارداد‌هایی با شرکت‌های چند ملیتی منعقد می‌شود، زمام امور دست خودمان است و این شرکت‌ها برخی از امور تعریف شده را در چارچوب‌هایی مشخص انجام می‌دهند و با اتمام ماموریتشان می‌روند.

خطیبی تصریح کرد: با خودباوری، به خودکفایی‌های ارزنده‌ای نائل شده ایم و موفقیت‌های برجسته بسیاری در عرصه‌های بالادستی و پایین دستی به دست آمده و این روند در ارتباط با شرکت‌های گازی ایران نمود و بروز داشته است و می‌باید با تلاش هر چه بیشتر، شرکت‌های نفتی ایران افق‌هایی دور دست در خارج از مرز‌ها را هدفگذاری نمایند تا به واسطه آن فعالیت‌های خود را در عرصه‌های فرامرزی و فرامنطقه‌ای گسترش بخشند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان تاریخ انتشار 5 بهمن 97، کدخبر: 6808565، www.yjc.ir