شعار سال: موج بارش های سیل آسایی که از ابتدای سال تاکنون بسیاری از شهرها و روستاهای کشور را درگیر کرده، این روزها در استان خوزستان بیشتر جولان می دهد.

مقاومت مردمی در نقاط مختلف خوزستان به منظور مقابله با امواج سیل و تلاش گروه های مختلف امدادی برای محافظت از خانه و کاشانه مردم و یاری رساندن به آن ها، این روزها نقل محافل رسانه ای و شبکه های مجازی است.

کاربران توییتر این روزها همچنان مساله سیل را در کانون توجه خود دارند و ابعاد مختلف آن را از زاویه هایی متفاوتی می کاوند.

کاربران همچنان با هشتگ هایی چون «#سیل»، «#سیل_خوزستان» و ... در این ارتباط اظهارنظر می کنند.

** نیازهای زیرساختی در نواحی سیل زده

سیل اگر چه شهر، روستا و خانه و زندگی شمار زیادی از هموطنانمان را ویران کرد، ولی آورده هایی هم به همراه داشت؛ آورده هایی که از دید کاربران مورد توجه قرار گرفته است.

برخی با رویکرد کلان، با اشاره به کاستی ها و نواقص موجود، تقویت زیرساخت ها در مواجهه با سیل را مورد توجه قرار دادند.

«طیبه سیاوشی» نماینده مجلس در توییتی نوشت: «نداشتن بودجهٔ مناسب باعث شد تا نقشهٔ خطر سیل در سازمان نقشه‌برداری تهیه نشود؛ با این حال، نقشهٔ مناطق تحت تأثیر سیل و اطلاعات کارشناسی شیب طبیعی زمین جمع‌آوری شد. ضروری ا‌ست دربارهٔ تقویت زیرساخت‌های عملیاتی سازمان نقشه‌برداری و تهیهٔ سند آمایش ملی، تصمیماتی اساسی و فوری اتخاذ شود.»

برخی دیگر از کاربران با اشاره به نبود مدیریت واحد در امدادرسانی سازمان ها و نهادهای مختلف، سازمان های مردم نهاد، کمک های فردی و ... خواستار تدوین پروتکلی از سوی نهادهای مسوول در مورد مدیریت بحران و تعیین فرماندهی واحد برای مدیریت شرایط بحرانی شدند.

تعدادی دیگر با اشاره به تاثیر ساخت و سازهای گسترده در سال های اخیر در بستر و مسیل رودخانه ها، خواستار توجه نهادهای مسوول به مطالعات کارشناسی در این حوزه و توقف صدورجواز برای چنین ساخت و شدند.

تعدادی دیگر از کاربران با اشاره به تبدیل شدن مساله امدادرسانی به موضوع جدل و رقابت منفی میان گروه های مختلف سیاسی، همیاری و اتحاد را لازمه مدیریت کارآمد بحران دانسته اند.

**قضاوت عملکردها در سیل اخیر

در روزهای گذشته بارها انتشار تصاویری از عملکرد برخی امدادگران که اغلب از فرماندهان و نظامیان بودند، در فضای مجازی بحث و نظرهای متفاوتی را برانگیخت. کاربران با انتقاد از امدادرسانی های موردی این افراد چون پر کردن کیسه های خاک یا پل شدن برای مردم برای دسترسی به کمک های رسیده، عملکرد آنها را زیر سوال بردند. از نگاه برخی، وظیفه این فرماندهان، مدیریت امدادرسانی در سطح کلان و ساماندهی امور از جایگاهی راهبردی است، نه درگیر شدن در سطوح خرد امدادرسانی.

در برابر، عده ای دیگر چنین اقداماتی را نشانه خاکی بودن و از جان و دل مایه گذاشتن فرماندهان برای کمک به مردم ارزیابی کردند. از دید این افراد، چنین شیوه های مدیریتی که فرمانده مانند مردم آستین بالا بزند و هر کاری انجام دهد، شیوه امامان است که در جنگ تحمیلی هم به کار گرفته شد و با ایجاد دلگرمی برای مردم و افزایش همدلی، نتایج بزرگ به دنبال آورد.

برخی دیگر اما از رویکردی متفاوت، قضاوت در مورد عملکرد افراد مختلف در مصیبت سیل را به ویژه برای روزنامه نگاران، غیرحرفه ای و به دور از جامعیت و انصاف دانستند.

«حسن نمکدوست» روزنامه نگار در توییتی به این موضوع اشاره کرد و نوشت: «قضاوت کردن آسان نیست، اصلا آسان نیست! براساس یک خبر، عکس یا فیلم نمی‌شود با قطعیت درباره رفتار آدم‌های درگیر در مصیبت بزرگ سیل - سیل‌زده‌ها، مسؤولان، امدادگرها - قضاوت کرد. همه هم چنین کنند وظیفه روزنامه‌نگارهای حرفه‌ای دقت، انصاف، پیگیری و حفظ خونسردی است.»

در این میان، تعدادی از روزنامه نگاران و امدادرسان حاضر در مناطق سیل زده، از نبود مدیریت فرماندهی واحد، به عنوان بزرگترین معضل امدادرسانی کارآمد در خوزستان و لرستان خبر دادند.

** انعکاس اوضاع استان های سیل زده در توییتر

بخش گسترده ای از توییت ها همچنان به شرح وضعیت کنونی استان های سیل زده و در معرض سیل و تلاش نیروهای مردمی برای ایجاد سیل بند و محافظت از شهر در برابر بارش های آتی و شادی های آنان پس از مقابله در برابر سیل حکایت دارد. هشتگ هایی چون «#سیل_بند_انسانی»، «#سیل_دهلاویه» و ... نشانگر محتواهایی در این ارتباط در فضای مجازی است.

تلاش مردم «عین دو» جهت ایجاد و ترمیم سیل بندهای شکسته شده، ایجاد سیل بند در حمیدیه، تلاش مردم دهلاویه برای ایستادگی در برابر سیل با ایجاد سیل بند انسانی و ... مورد توجه است.

برخی دیگر از کاربران کمک های مردمی و سازمانی داخلی و خارجی به سیل زدگان را موضوع توییت های خود قرار داده اند. بیان ملزومات مورد نیاز مردم سیل زده، اعلام حساب های بانکی سازمان های مردم نهاد و راه های ارسال مرسولات امدادی به مناطق سیل زده در توییت ها فراوانی بسیاری دارد.

برخی دیگر با انتشار تصاویری، مدعی بالاآمدن آب فاضلاب در برخی مناطق اهواز شده اند و در مورد احتمال آلودگی آب و شیوع بیماری های عفونی هشدار داده اند.

برخی دیگر لزوم مداومت داشتن جریان کمک به سیل زدگان را گوشزد کرده اند. «شهیندخت مولاوردی» معاون سابق رئیس جمهوری در توییتی لزوم تداوم امدادرسانی و کمک به سیل زدگان را یادآور شد و آورد: «موج دوم کمک به هموطنان سیل زده؛ با کم رنگ شدن اخبار سیل، نیاز به کمک هموطنان سیل زده کم نمی شود. فراموش شان نکنیم.»

برخی دیگر هم از ارسال کمک های خارجی چون محموله های ارسال شده از سوی حشدالشعبی به استان های سیل زده، کمک های رسیده از عمان، کمک های نقدی و غیر نقدی از کشورهای مختلف و ... خبر داده اند و از این کمک های «انسان دوستانه» تقدیر کرده اند.

**هزینه ها و پیامدهای سیل برای کشور

برخی کاربران پیامدهای ثانویه سیل اخیر را مبنای توییت های خود قرار داده اند.

تحمیل هزینه های سنگین بر بودجه و تورم زایی چاپ پول احتمالی برای جبران خسارت ها، از مسایلی است که کاربران مورد توجه قرار می دهند. در توییتی آمده است: «تا قبل از این سیل فراگیر، پیش بینی ها از وجود بیش از صدهزار میلیارد تومان کسری بودجه دولت در سال ٩٨ حکایت داشت. هزینه های ناشی از سیل عمق این کسری را بیشتر می کند و اگر دولت بخواهد با چاپ پول این هزینه ها را پرداخت کند، همه ما امسال با تورم بیشتر در هزینه های سیل سهیم هستیم .»

بسیاری از تخریب زمین های کشاورزی به ویژه زمین هایی که گندم در آن کشت می شود خبر داده اند و نسبت به کمبود گندم و دیگر اقلام کشاورزی در سال آتی اظهار نگرانی کرده اند.

**انتقاد از غرض ورزی های سیاسی در امدادرسانی

با اینکه همدلی و همکاری همه نهادها، شرط نخست امدادرسانی کارآمد به سیل زدگان است، ولی همچنان برخی جریان ها، از این شرایط برای هجمه علیه رقبا و سوء استفاده سیاسی از وضعیت بحرانی بهره می برند.

گروهی همچنان در راستای کمرنگ نشان دادن اقدامات دولت برای کمک رسانی به سیل زدگان تلاش و در این زمینه توییت می کنند. گروهی ضعیف و جهت دار نشان دادن امدادرسانی نیروهای ارتش و سپاه را در دستور کار دارند. گروهی دیگر هم امدادرسانی برخی سازمان های مردم نهاد از جمله «جمعیت امام علی» را زیر سوال می برند. در برابر، جمعی در راستای خنثی سازی هجمه گروه نخست توییت می کنند.

در توییتی می خوانیم: «در حالی که هنوز کار امداد‌رسانی به بسیاری روستاها تموم نشده و خطر سیل وجود داره، یه عده اولیتشان را تخریب وجهه جمعیت امام علی قرار دادند. چرا همیشه تلاش گروهی برای انحصار و بستن فضای مشارکت نهادهای مدنی است حتی در شرایطی مثل سیل‌ سراسری؟»

** بحث و نظر در مورد ورود سیلاب به هورالعظیم

بحث و نظر در فضای مجازی در خصوص ادعای ممانعت شرکت ملی نفت از وارد شدن آب به هورالعظیم همچنان ادامه دارد.

برخی هنوز هم می گویند شرکت ملی نفت از وارد شدن سیلاب به هورالعظیم خودداری می کند و با این کار، شهرها و زمین های کشاورزی را به صورت بی رحمانه در معرض خطر سیل قرار می دهد.

عده ای دیگر از آنچه تلاش صدا و سیمای خوزستان برای «نشان دادن پر آب بودن هور» می خوانند خبر می دهند و با انتقاد از رسانه های رسمی برای عادی جلوه دادن وضعیت در استان های سیل زده، خواستار فعالیت بیشتر خبرنگاران و رسانه های مستقل در این مناطق برای پوشش خبرهای سیل شده اند.

برخی دیگر با انتشار تصاویری از هورالعظیم، از زیر آب رفتن تاسیسات نفتی در این منطقه خبر می دهند و ادعای طرف اول را به کلی تکذیب می کنند.

طیفی اما بحث و نظر غیر کارشناسی در این منطقه را تقبیح می کنند و با این استدلال که گشوده شدن هور و آلوده شدن آب، مخاطرات زیست محیطی گسترده ای به دنبال خواهد داشت، کاربران غیرمتخصص را از اظهار نظر در این خصوص و ایجاد مطالبات غیرمنطقی برحذر می دارند.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری جمهوری اسلامی تاریخ انتشار 24 فروردین 98، کد خبر: 83275424، www.irna.ir