در سال 1322 کتیبه‌ای به زبان یونانی در محله دوخواهران نهاوند کشف شد که مربوط به آنتیخوس سوم پادشاه سلوکی بود.

این کتیبه از دو قسمت متمایز تشکیل شده که قسمت اول آن نامه‌ای است که فرمان شاه را به اهالی نهاوند ابلاغ و از آنان درخواست می‌کند تا فرمان وی را روی سنگی نقش کرده و در معبد اصلی شهر نصب کنند و همچنین در این کتیبه آنتیوخوس سوم به مندموس پادشاه وقت نهاوند دستور می‌دهد که معبدی در خور و شأن همسرش ملکه لائودیسه در نهاوند بسازند.

علاوه بر این کتیبه، مجسمه‌های مفرقی کوچیکی که منصوب به خدایان یونان بوده در این منطقه کشف شده است و کشف این آثار باعث شد که وجود معبد یونانی در نهاوند محرز شود و این محوطه تاریخی و منطقه دوخواهران در سال‌ 1327 به شماره 374 به‌عنوان‌ میراث‌ فرهنگی‌ در فهرست‌ آثار ملی‌ ایران‌ ثبت‌ شود.

بر اثر حفاری‌های متعددی‌ که ‌طی سه فصل کاوش در سال‌های قبل برای‌ یافتن‌ آثار معبد سلوکیان‌ در نهاوند انجام‌ شده‌ ستون‌ها، سرستون‌ها و سنگ‌های‌ تراش‌ خورده‌ زیادی‌ یافت‌ شده‌ است.

و هرچند که مکان دقیق این معبد مشخص نیست اما آثاری که در نواحی تپه مرکزی شهر و در بافت قدیمی منطقه دوخواهران به دست آمده این احتمال را قوت می‌بخشد که محل معبد، این مکان بوده است.

در حقیقت به استناد شواهد موجود و بنا بر اظهارات مهدی رهبر باستان‌شناس و سرپرست تیم کاوش معبد لائودیسه، امامزاده دوخواهران که اهالی نهاوند تاکنون این محل را به‌عنوان زیارتگاه می‌دانستند و تقدیس می‌کردند، همان معبد لائودیسه است و امام‌زاده‌ای در این منطقه وجود ندارد.

و اما نکته قابل تأمل دیگر، در خصوص این منطقه این است که منطقه دوخوهران نهاوند به عنوان قدیمی‌ترین منطقه نهاوند دارای بافت بسیار قدیمی و فرسوده است و اکثر خانه‌های این منطقه نیاز به نوسازی دارند اما به خاطر ثبت شدن این منطقه در فهرست آثار ملی مردم این منطقه حدود 70 سال است که اجازه ساخت و ساز ندارند.

بنابر اظهارات اهالی این منطقه اکثر خانه‌های این منطقه جولانگاه مار و عقرب شده است و کوچه‌های باریک و صعب‌العبور این منطقه وضعیت بسیار بدی دارند به طوری‌که در هنگام بروز حادثه‌ای امکان امداد‌رسانی به اهالی این منطقه وجود ندارد و وقوع یک زلزله چند ریشتری ممکن است این منطقه را به یک ویرانه تبدیل کند.

اکنون پس از چند سال وقفه از آخرین فصل کاوش، عملیات کاوش نهایی برای کشف معبد لائودیسه اخیرا در نهاوند آغاز شده است و مردم شهرستان نهاوند به ویژه مردم منطقه دوخواهران بی‌صبرانه منتظر کشف این معبد هستند تا از بلاتکلیفی نجات پیدا کنند.

به احتمال زیاد محل دقیق معبد لائودیسه در محل امام‌زاده دوخواهران است

سرپرست تیم کاوش معبد لائودیسه در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در نهاوند، گفت: با تلاش‌های صورت گرفته فصل چهارم کاوش معبد لائودیسه آغاز شد و با توجه به آثار کشف شده به احتمال زیاد محل معبد در محل امام‌زاده دوخواهران است.

مهدی رهبر اظهار داشت: معبد لائودیسه یک معبد یونانی است و کتیبه‌ای که در سال 1322 در محله دوخواهران نهاوند کشف شد نشان از این معبد می‌دهد و این کتیبه که ارزش فوق‌العاده‌ای دارد اکنون در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود.

وی تصریح کرد: بر اساس مطالعاتی که انجام شده این معبد در زمان آنتیخوس سوم بنا شده و این معبد برای کاهنه‌ای که همسر آنتیخوس سوم بوده است بنا شده است.

رهبر افزود: امسال سال چهارمی است که کاوش در این منطقه را آغاز کرده‌ایم و همه شواهد طی این چهار سال کاوش نشان می‌دهد که محل دقیق این معبد در این منطقه و در محل امام‌زاده دوخواهران است.

وی عنوان کرد: طی این چند سال سرستون‌ها، میان‌ ستون‌، پایه‌ستون‌ها و سفال‌های منقوش بسیار زیبای دوران سلوکی در این منطقه کشف شده که نشان از وجوداین معبد می‌دهند و نشان می‌دهند که این معبد متعلق به دوران سلوکی است.

مسئول سه دوره کاوش معبد لائودیسه بیان کرد: در این فصل انتظار می‌رود با توجه به گمانه‌ها و اکتشافات حاصله از سه فصل قبل احتمال زیادی برای یافتن معبد لائودیسه در منطقه دوخواهران محدوده مسجد و امامزاده وجود دارد.

رهبر گفت: در سال 1384 نخستین مرحله کاوش در منطقه دوخواهران انجام شد و در چندین گمانه‌زنی آثاری که مربوط به دوره‌های مختلف تاریخی بود، به دست آمد.

وی تاکید کرد: با توجه به اینکه در دوره سلوکی برای همسران پادشاه سلوکی عنوان خواهر به کار برده می‌شد لذا باید باور داشته باشیم امام‌زاده دوخواهران همان معبد لائودیسه اس تو در حقیقت اما‌م‌زاده‌ای در این منطقه وجود ندارد.

رهبر اظهار داشت: مردم شهرستان اشتیاق زیادی برای ادامه کار حفاری تا کشف معبد لائودیسه دارند که تاکنون سه فصل حفاری و کاوش در آنجا صورت گرفته است.

وی تصریح کرد: کوچک بودن خانه‌های مسکونی این منطقه ما را برای ادامه کار با مشکلاتی مواجه کرد اما خوشبختانه به نتایج مثبتی دست پیدا کردیم.

رهبر افزود: با کشف پایه ستون و سرستون هنگام کاوش در اطراف امام‌زاده به هدف نزدیکتر شدیم و در نهایت نیاز به خرید یک ملک وجود داشت تا کار نهایی کشف معبد بدون هیچ مانعی فراهم شود.

وی آثار کشف شده در محل مورد نظر را حاکی از حضور اشکانیان در این منطقه دانست و افزود: در یکی از حفاری‌های صورت گرفته در منطقه به معماری دوره اشکانی برخورد کردیم و یافتن 11 سکه در یک قلک نشان داد اشکانیان پس از سلوکیان در نهاوند حضوری چشمگیر داشته‌اند.

رهبر کشف معبد را با توجه به آثار به دست آمده بسیار جدی عنوان کرد و گفت: انجام کار حفاری‌ها توجه بسیاری از اروپایی‌ها و یونانی‌ها را به خود جلب کرد به‌طوری که یکی از اساتید دانشگاه آتن هم برای کار در این منطقه ابراز علاقه کرده بود، اما تا زمانی که ما توان این کار را داریم اجازه نخواهیم داد کارشناسان دیگر کشورها مداخله کنند.

باستان‌شناس و سرپرست تیم کاوش معبد لائودیسه در نهاوند بیان کرد: در مدت یک ماه و نیم حفاری در نهاوند تلاش می‌کنیم معبد را که بخشی از شهر لائودیسه است را کشف کنیم و این احتمال به‌طور 90 درصد قوت گرفته است.

وی کشف معبد لائودیسه را یکی از فرصت‌های تاریخی برای توسعه نهاوند دانست و افزود: کشف نهایی معبد که تنها معبد یونانی در ایران است یکی از مطالبات دیرینه مردم این شهرستان است.

خانه‌های منطقه دوخواهران جولانگاه مار و عقرب

سعید صفی‌خانی از اهالی منطقه دوخواهران گفت: خانه‌های این منطقه بسیار قدیمی و فرسوده هستند و اکثرا نیاز به نوسازی دارند ولی با توجه به اینکه حدود 71 سال است که این منطقه به ثبت آثار ملی رسیده است به هیچ عنوان اجازه ساخت و ساز به ما نمی‌دهند.

وی اظهار داشت: به خاطر خرابه‌هایی که در این منطقه وجود دارد خانه‌های ما خصوصا در فصل تابستان جولانگاه مار، عقرب و موش شده است و‌ همین امر زندگی ما را با مشکلات زیادی مواجهه کرده است.

صفی‌خانی تصریح کرد: اهالی این منطقه 71 است که بلاتکلیف و منتظر کشف این معبد هستند که امیدورایم اکنون که فصل چهارم کاوش این اثر آغاز شده هرچه سریعتر این معبد کشف شود و ما از این بلاتکلیفی نجات پیدا کنیم.

یک زلزله چند ریشتری می‌تواند خانه‌های منطقه دوخواهران را به یک ویرانه تبدیل کند

ژیلا ژیان‌رزم یکی دیگر از اهالی این منطقه گفت: منطقه دوخواهران از مناطق بسیار قدیمی و پرجمعیت نهاوند است ولی متاسفانه از نظر فرسوده‌بودن بدترین وضعیت را در شهرستان و حتی در استان دارد.

وی افزود: خانه‌های این منطقه به حدی فرسوده هستند که وقوع یک زلزله چند ریشتری ممکن است این منطقه را به یک ویرانه تبدیل کرد و جان اهالی این منطقه در خطر است.

ژیان‌رزم عنوان کرد: چرا کشف این معبد اینقدر طولانی شده است تا کی ما باید در این شرایط سخت زندگی کنیم چرا جان اهالی این منطقه برای مسئولین اهمیتی ندارد.

حدود200 میلیون تومان اعتبار برای کاوش معبد لائودیسه در نظر گرفته شده است

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نهاوند گفت: 200 میلیون تومان اعتبار برای کاوش معبد لائودیسه در نهاوند در نظر گرفته شده است و با این اعتبار فصل چهارم کاوش معبد لائودیسه آغاز شد.

محسن جانجان اظهار داشت: خوشبختانه با تلاش‌های صورت گرفته اعتبار لازم برای آغاز فصل دیگر کاوش معبد لائودیسه در نهاوند تامین و اخیرا فصل چهارم کاوش معبد لائودیسه آغاز شد.

وی تصریح کرد: برای آغاز فصل چهارم کاوش معبد لائودیسه با رایزنی‌های صورت گرفته 180 میلیون تومان اعتبار برای تملک ملک مورد نظر در منطقه دوخواهران تامین شد و همچنین برای ادامه کاوش نیز 200 میلیون تومان اعتبار تخصیص داده شد.

جانجان افزود: برای فصل چهارم کاوش معبد لائودیسه در نهاوند حدود 45 روز فرصت در نظر گرفته شده است و امیدواریم طی این مدت بتوانیم معبد را کشف کنیم.

کشف معبد لائودیسه از نظر باستان‌شناسی بسیار با اهمیت است

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان همدان گفت: کشف معبد لائودیسه از نظر باستان‌شناسی در شهرستان و در استان بسیار با اهمیت و تاثیرگذار است و یک نقش بین‌المللی خواهد داشت.

علی مالمیر عنوان کرد: کشف معبد لائودیسه می‌تواند گردشگری در شهرستان و استان را متحول کند و در جذب گردشگران خارجی نیز بسیار تاثیرگذار خواهد بود و امیدواریم در بازه زمانی مورد نظر این کاوش به نتیجه برسد.

وی بیان کرد: شهرستان نهاوند ریشه در تاریخ و تمدن دارد و قطعا کشف معبد لائودیسه می‌تواند در زمینه گردشگری شهرستان نهاوند را در سطح بین‌المللی مطرح کند.

مالمیر اظهار داشت: کشف معبد لائودیسه از مطالبات مهم مردم شهرستان است و تعیین تلکیف شدن وضعیت مردم منطقه دوخوهران برای ما بسیار مهم است.

وی تاکید کرد: شهرستان نهاوند در حوزه آثار باستانی یک شهرستان مهم و دارای آثار تاریخی قابل توجهی است و این نشان دهنده غنای فرهنگی و تاریخی این شهرستان است.

مالمیر تصریح کرد: امیدورایم با به نتیجه رسیدن فصل چهارم کاوش معبد لائودیسه و کشف این معبد شاهد تحول عظیم و شگرفی در حوزه باستان شناسی و گردشگری در شهرستان و استان باشیم.

کشف معبد لائودیسه گردشگری نهاوند را متحول خواهد کرد

نماینده مردم نهاوند در مجلس شورای اسلامی در این خصوص گفت: کشف معبد لائودیسه گردشگری نهاوند را متحول خواهد کرد و در جذب گردشگر بسیار تاثیرگذار است.

حسن بهرام‌نیا اظهار داشت: شهرستان نهاوند مهد تاریخ و تمدن است و این شهرستان با قدمت بیش از 6 هزار سال آثار تاریخی قابل توجهی دارد.

وی تصریح کرد: یکی از آثار باستانی بسیار مهم و قابل در شهرستان معبد یونانی لائودیسه است که قطعا کشف این اثر ارزشمند تاریخی در جذب گردشگر خصوصا گردشگران خارجی بسیار اهمیت دارد.

بهرام‌نیا افزود: نهاوند دارای 220 آثار تاریخی و باستانی است و کشف معبد لائودیسه از آرزوهای دیرینه مردم شهرستان است.

وی عنوان کرد: در شرایط کنونی کشور تامین اعتبار برای پروژه‌های موجود در سطح کشور بسیار دشوار است اما خوشبختانه با پیگیری‌هایی که انجام شد موفق شدیم200 میلیون تومان اعتبار برای پروژه کشف معبد لائودیسه تامین کنیم.

عضو کمیسیون انرژی مجلس بیان کرد: برای آغاز فصل چهارم کاوش معبد لائودیسه با رایزنی‌های صورت گرفته 180 میلیون تومان اعتبار برای تملک ملک مورد نظر در منطقه دوخواهران تامین شد و همچنین برای ادامه کاوش نیز 200 میلیون تومان اعتبار تخصیص داده شد و خوشبختانه فصل چهارم کاوش معبد لائودیسه امروز آغاز شد.

بهرام‌نیا تاکید کرد: امیدورایم که فرآیند بازه زمانی در فصل چهارم کاوش معبد لائودیسه به گونه‌ای تعریف شده باشد که هرچه سریعتر این اثر ارزشمند باستانی کشف و کام مردم شهرستان شیرین شود.

کشف معبد لائودیسه مردم منطقه دوخواهران را از بلاتکلیفی نجات نجات خواهد داد

فرماندار نهاوندبا بیان اینکه کشف معبد لائودیسه مردم منطقه دوخواهران را بلاتکلیفی نجات نجات خواهد داد، اظهار داشت: به خاطر قرار گرفتن معبد لائودیسه در منطقه دوخواهران نهاوند، این منطقه در سال84 ثبت آثار ملی شد و ساخت و ساز در این منطقه ممنوع اعلام شده است.

وی تصریح کرد: منطقه دوخواهران دارای یک بافت فرسوده و قدیمی است و همین امر باعث شده است که مردم این منطقه مشکلات سختی را تجربه کنند.

ناصری افزود: مردم منطقه دوخواهران چشم انتظار کشف معبد لائودیسه هستند و امیدورایم که هرچه سریعتر فصل چهارم کاوش در این منطقه به نتیجه برسد و این معبد کشف شود تا مردم این منطقه نیز از بلاتکلیفی نجات پیدا کنند.

وی عنوان کرد: قطعا کشف این اثر ارزشمند تاریخی باعث رونق گردشگری شهرستان خواهد شد و نهاوند را در کشور و در دنیا مطرح خواهد کرد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از نهاوند معبد لائودیسه به عنوان تنها معبد یونانی در نهاوند یک اثر تاریخی بسیار ارزشمند و کشف این معبد از فرصت‌های تاریخی برای توسعه نهاوند است.

قطعا کشف این اثر ارزشمند تاریخی می‌تواند در جذب گردشگر خصوصا گردشگر خارجی بسیار موثر باشد و موجب رونق گردشگری و اقتصادی در شهرستان و حتی در استان شود و نهاوند را در سطح بین‌المللی مطرح کند.

همچنین با توجه به شرایط نامطلوب مردم منطقه دوخواهران کشف این اثر می‌تواند مردم این منطقه را از بلاتلکلیفی 70 ساله نجات دهد و امیدورایم در این دوره کاوش این معبد کشف شود و شاهد تحول عظیم و شگرفی در حوزه باستان شناسی و گردشگری در شهرستان نهاوند باشیم.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری تسنیم، تاریخ انتشار8تیر 98 ، کدخبر: 2041537، www.tasnimnews.com