شعارسال: از زمستان سال گذشته شهرداری تهران اعلام کرد که قرار است در سال ۹۹، بیش از هزار پروژه کوچک مقیاس را اجرا کند. با این حال مجید فراهانی، نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران، دو هفته قبل اعلام کرد که هنوز شهرداری لیست این پروژهها را به شورا ارسال نکرده است و از این بابت از شهردار تهران انتقاد کرد.
این در حالی است که سیاست اجرای پروژههای کوچک مقیاس، در مجموع با انتقادهای زیادی هم همراه بوده است. انتقادهایی از سوی منتقدینی که معتقدند هنوز تهران نیازمند پروژه های بزرگ مقیاس نیز میباشد. برای بررسی ابعاد مختلف این طرح ۲ هزار میلیاردی که به اعتقاد خیلیها شهرداری را برای تامین آن با چالشهایی جدی مواجه خواهد کرد؛ خبرنگار موج گفتگویی با مجید فراهانی انجام داده که در ادامه میخوانید.
آقای فراهانی؛ شما چندی قبل انتقادی داشتید به شهرداری در مورد ارایه نشدن لیست پروژههای کوچک مقیاس شهر تهران که قرار بود تا خرداد ماه به شورا ارسال شود. این لیست بالاخره به دست شما رسید؟
بله. خوشبختانه این لیست چند وقت قبل به شورا ارایه شد و همین الان این پروژهها به مناطق ابلاغ شده اند و عملیات اجرایی آنها نیز آغاز شده است. البته طی دو – سه هفته گذشته شهردار تهران هم دستورالعمل بسیار جامع و مفصلی را ابلاغ کردند که نشان میدهد؛ شهرداری در مورد اجرای این پروژههای کوچک مقیاس یا پروژههای محله محور، جدی است.
ولی یادم هست که در چند ماهه آخر سال گذشته نیز چندین پروژه در مناطق مختلف افتتاح شدند که از آنها به عنوان پروژههای کوچک مقیاس یاد میشد.
بله. بعد از نهایی شدن موضوع و براساس مجوزهایی که وجود داشت؛ یکسری پروژههای کوچک مقیاس به صورت آزمایشی شروع شد تا نقاط ضعف و قوت این فرآیند مشخص شوند. البته قرار نیست که شهرداریهای مناطق بخواهند پروژههای خودشان را در قالب پروژههای کوچک مقیاس معرفی کنند و جا بزنند!
خب پروژههای مناطق هم به هر حال برای بهبود شرایط محلات و ارتقاء زندگی شهروندان اجرایی میشوند!
بله. ولی قرار است پروژههایی که به عنوان محله محور یا کوچک مقیاس تعریف میشوند، پروژههایی هستند که جزو مطالبات مردم هستند و به نوعی رضایت مندی شهروندان را به همراه دارند. برای همین مقرر شده که پروژههای روتین و معمول شهرداریهای مناطق و محلات در این لیست نباشند. پروژههایی مانند: رنگ آمیزی، جداول، آسفالت ریزی، گاردیل سازی و... اینها جزو وظایف ذاتی شهرداری است و نباید به عنوان پروژههای کوچک مقیاس تعریف شوند
و الان چند پروژه از سوی شهرداری به عنوان پروژههای محله محور یا همان کوچک مقیاس معرفی شده اند؟
حدود ۶۰۰ پروژه با بودجهای معادل ۵۵۷ میلیارد تومان.
۵۵۷ میلیارد؟ مگر قرار نبود در این طرح هزار پروژه و با بودجهای حدود ۲ هزار میلیارد اجرایی شود؟
چرا. ولی این فاز اول پروژه هاست. تا پایان شهریور لیست دوم ابلاغ میشود و در نهایت باقی مانده پروژهها نیز تا پایان آبان ماه معرفی و ابلاغ خواهند شد تا فرصتی برای اجرای آنها در سال ۹۹ باشد. چون این پروژهها به گونهای تعریف میشوند که باید طی ۳ تا ۹ ماه اجرا شوند.
تا جایی که به خاطر دارم، قرار بود که این پروژهها با نظر مستقیم شورایاران انتخاب شوند. با این وجود شورایاران اکثر مناطق گلایه و انتقاد دارند که در انتحاب پروژههای کوچک مقیاس از آنها نظرخواهی نشده است. این ادعای شورایاران، با ماهیت دستورالعمل و هدف گذاری تعریف شده برای این پروژهها کاملا در تناقض است!
علت این مساله برمی گردد به روند ابلاغ بودجه سال ۹۹ شهرداری. در تبصره ۳۵ بودجه سال جاری شهرداری، صراحتا اعلام شده که پروژههای کوچک مقیاس حتما باید با نظر شورایاران تعریف و اعلام شوند و امضای آنها نیز باید پای صورتجلسه لیست این پروژهها باشد. اما متاسفانه فرمانداری به بودجه شهرداری ایرادهایی گرفت و درنهایت کار به وزارت کشور و هیات حل اختلاف کشید؛ بنابراین فرآیند تایید این بودجه بسیار طولانیتر از حد معمول شد و تازه حدود یکماه قبل بود که بودجه مناطق ابلاغ شد؛ بنابراین طبیعی است که درفاز اول؛ اصلا سندی برای الزام به اخذ نظر از شورایاریها در تعریف این پروژهها وجود نداشته تا شهرداری مناطق ملزم باشند براساس آن، از شورایاریها نظرخواهی کنند.
موضوع بعدی این است که آیا شهرداری میتواند در این شرایط بحران مالی، ۲ هزار میلیارد تومان بودجه لازم برای اجرای این پروژهها را تامین کند؟
بله. این ردیف بودجه جزو ردیفهایی است که منابع آن پیش بینی شده و صددرصد محقق خواهد شد.
از همان زمانی که اعلام شد قرار است پروژههای کوچک مقیاس اجرا شود، انتقادهای زیادی مطرح میشد که چرا شهرداری باید در تهران با اینهمه مشکلاتی که دارد، به جای طرحهای زیر بنایی و بزرگ مقیاس به دنبال طرحهای خرد و کوچکی باشد که شاید تاثیر چندانی در وضعیت عمرانی پایتخت ندارند؟ واقعا چرا شهرداری تصمیم گرفته دیگر پروژه بزرگ مقیاسی را اجرا نکند؟
این بحث مفصلی است. فقط همین قدر بگویم که با شرایط کنونی تهران، اجرای پروژههای بزرگ مقیاس دیگر نه ممکن است و نه برای تهران مفید میباشد. پروژههایی مانند پروژههای بزرگراه امام علی، صدر یا تونل توحید و. چون اجرای این پروژهها در حقیقت دعوت خودروها برای تردد بیشتر در شهر است که برای تهران نه مفید است و نه ممکن. برای همین تمرکز مدیریت شهری روی پروژههای کوچک مقیاس قرار گرفته است. البته این به معنای تعطیلی پروژههای بزرگ مقیاس نیست بلکه منظور این است که "تمرکز" ما روی پروژههای کوچک مقیاس است نه پروژههای بزرگ مقیاس. وگرنه همین الان هم پروژهای بزرگ مقیاسی مثل زیرگذر پل گیشا، استاد معین (بخش اتصال به سی متری جی) و... در حال اجرا و تکمیل هستند.
جنس پروژههایی که در این طرح پروژههای کوچک مقیاس تعریف میشود در چه بخشهایی است؟ منظورم این است که این پروژهها بیشتر در بخش نوسازی هستند؛ یا فضای سبز یا عمرانی و.
هنوز کار آماری ما در این زمینه به نتیجه نرسیده است، ولی همین قدر میتوانم بگویم که طیف وسیعی از پروژههای شهری را شامل میشود. از ایجاد دور برگردانها تا ایستگاههای جدید اتوبوس، میادین میوه و تره بار، درمانگاههایی برای شرکت شهر سالم و حتی ایجاد فروشگاههای شهروند جدید.
ولی فکر نمیکنید پروژهایی مثل پروژههای احداث بازارچه های جدید میوه و تره بار یا فروشگاههای شهروند دیگر جزو پروژههای کوچک مقیاس نباشند؟!
بله درست است، ولی تاکید ما این است که چنین پروژههایی توسط سرمایه گذاران بخش خصوصی انجام شود تا کمبودهای محلات در بخشهای خدمات رسانی جبران شوند.
شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری موج، تاریخ انتشار: ۱۸ مرداد ۱۳۹۹، کدخبر: ۳۴۰۳۲۷، www.mojnews.com