شعار سال: این دانشجویان بعضاً در کنار غریبی با محیط و فرهنگ آن کشور و عدم تسلط کامل به زبان محاوره‌ای کشور میزبان، با مشکلاتی همچون سیستم متفاوت دانشگاهی، شهریه‌های بالا، سطح بعضا ضعیف آموزش نیز دست و پنجه نرم می‌کنند. جدا از سختیِ درک زبان، در دسترس نبودن وسایل کمک آموزشی و در اختیار نداشتن منابع مناسب درسی، ده‌ها مشکل ریز و درشت دیگر، آن‌ها را آزار می‌دهد.
در هفته دانشجو و در آستانه ۱۶آذر و روز دانشجو، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) پای درد دل چند نفر از این دانشجویان نشسته و نظرات‌شان را دربارۀ آموزش غیرحضوری در دوران شیوع کرونا جویا شده است.
در آستانه یکسالگی شیوع کرونا و در این سالِ انزوا، کلاس‌ها از دانشگاه به خانه کشیده شده‌اند. کلاس‌های خانگی، خصوصاً کلاس‌هایی که دانشجویان در آن، ملزم به برقراری ارتباط تصویری نیستند، در حالی برگزار می‌شوند که خبری از ماژیک، جزوه، میز و صندلی نیست و همه‌چیز به یک صفحۀ چند اینچی گوشی یا کامپیوتر محدود می‌شود.

مصطفی یکی از دانشجویان سوری‌تبار دانشگاه علامه طباطبایی (ره) است که مدتی بعد از شیوع کرونا به کشورش بازگشته و از راه دور، مشغول فراگیری آموزش است.

مصطفی که ترمِ پایانی‌اش را می‌گذراند، دربارۀ صعوبت آموزش مجازی در سطح دانشگاهی، به خبرنگار ایسنا می‌گوید: در کشور من [سوریه]اوضاع بهداشتی بیماری کرونا به‌مراتب از ایران مشکل‌سازتر شده است؛ من همواره نگران خانواده و بستگانم هستم. جدا از دل‌شوره‌هایی که کرونا برایمان ایجاد کرده، نرسیدن به کلاس‌های مجازی دانشگاه و دور بودن از فضای آموزشی، مزید بر علت تمام نگرانی‌های ما شده است. این‌جا اینترنت گران است و درس خواندن به‌صورت مجازی هزینه‌های مختلفی دارد.
وی با اشاره به گره‌های درسی ریز و درشتی که با آن‌ها کلنجار می‌رود، می‌گوید: تقریباً دو ترم است که کلاس‌های ما از طریق وب‌سایت دانشگاه برگزار می‌شود. سامانۀ ضعیفی داریم؛ بار‌ها پیش آمده در بحبوحۀ کلاس، زمانی‌که استاد گرم تدریس است، سامانه قطع شود یا دسترسی دانشجویان از کار بیفتد. این اتفاق بار‌ها پیش آمده و باعث شده من کلاس را به‌کلی از دست بدهم.
مصطفی اضافه می‌کند: در آموزش آنلاین، برخلاف کلاس‌های حضوری، اساتید بارم‌گذاری و نمره‌بندی‌ها را تنها به امتحانات پایان ترم محدود نمی‌کنند و سعی دارند پروسۀ نمره‌دهی را با اضافه کردن فعالیت‌های مختلف عملی، تقسیم کنند. همین مسئله باعث می‌شود تا دانشجو وقت سر خاراندن نداشته باشد و نتواند تکالیف هیچ‌کدام از درس‌ها را به نحو احسن انجام دهد. این ترم، ترمِ آخر من است و حجم درس‌های من به‌قدری زیاد است که حتی ممکن است پروسۀ فارغ‌التحصیلی‌ام به تعویق بیفتد. از هیچ‌کدام از بچه‌ها هم نمی‌توانم کمک بگیرم، چراکه اوضاع همه‌شان مثل من است و هرکدام مشغله‌های خودشان را دارند.

دانشجویانی که به فکرِ «حذف ترم» افتاده‌اند!
حسین از دیگر دانشجویان این دانشگاه و اهل کشور سوریه است. او هم ترم آخرش را می‌گذراند و اگر همه چیز خوب پیش می‌رفت، فارغ‌التحصیل می‌شد. این دانشجو نیز از آموزش مجازی دلِ پُری دارد، برای همین می‌گوید: من از ترم پیش با مشکلات بسیار بزرگی دست و پنجه نرم می‌کنم. در کشور من مشکل برق و اینترنت بسیار مشکل‌ساز است و من نمی‌توانم در کلاس‌ها حاضر شوم. به‌دلیل تمام این نابسامانی‌های، بسیار تلاش کردم تا بدون احتساب نیم‌سال «حذف ترم» کنم، اما آموزش دانشگاه، هنوز هم که هنوز است، به درخواست من، جوابِ درستی نداده و همین ناهماهنگی‌ها باعث استیصال و نگرانی من می‌شود.

انتخاب واحد، مشکل همیشگی
عباس هم در دانشگاه علامه طباطبایی (ره) تحصیل می‌کند. او اهل کشور عراق است و حالا که همه به کشورهایشان بازگشته‌اند، در تنهایی و دوری از دوستان و هم‌کلاسی‌هایش از دغدغه‌های تحصیلی این روزهایش می‌گوید: آموزش مجازی گذشته از معایب بسیارش، مزایایی هم دارد. از آن‌جایی که بُعد مکان به‌کلی حذف شده، ما زمانی را برای رفت‌وآمد اختصاص نمی‌دهیم و در عوض، وقت‌مان را برای رسیدگی به کار‌های دانشگاه صرف می‌کنیم. اما متاسفانه، گاهی اساتید شرایط ما را درک نمی‌کنند. گاهی مشکلات اتصالات سیستمی را به پای اهمال می‌گذارند و ناموجه می‌دانند. در طول این دو ترمی که به‌صورت مجازی برگزار شد، من برای انتخاب واحد سختی زیادی را متحمل شدم. در حالت عادی اگر مشکل در سیستم برایمان به‌وجود می‌آمد، فوراً با دانشگاه تماس می‌گرفتیم یا حضوراً مراجعه می‌کردیم و مسئولین آموزشی درصدد رفع آن برمی‌آمدند. اما در ابتدای ترمی که گذشت، برنامه‌ریزی خیلی از دانشجویان تغییر کرد. امیدوارم کرونا هرچه سریع‌تر تمام شود، تا قشر دانشگاهی بیش از این، آسیب نبیند.

دانشجویان غریب و دلتنگ
یکی دیگر از دانشجویان تاجیکستانیِ همین دانشگاه که در رشتۀ ادبیات فارسی تحصیل می‌کند، نسبت به دور بودن از فضای صمیمی دانشگاه ابراز دلتنگی می‌کند و می‌گوید: چیزی که بیش از هرچیز دانشجویان دور از وطن را غمگین می‌کند، دور افتادن از محیط آکادمیک و صمیمی دانشگاه و دوستان است. کلاس‌های حضوری با تمام نواقص و کاستی‌هایی که داشت، در دانشجویان احساس بهتری ایجاد می‌کرد، اما کلاس‌های غیرحضوری، مطلقاً به گرد پای آن نمی‌رسند. این‌طور درس خواندن، بازدهی کمتری دارد. رشتۀ من با ارتباطات چشمی و حضوری رابطۀ نزدیکی دارد، اما از پشت گوشی موبایل و رایانه، احساسات آن‌طور که باید و شاید، رد و بدل نمی‌شوند. بسیاری از دانشجویان دلتنگ دانشگاه‌اند. اما اعتراض من بیشتر به نحوۀ برگزاری امتحانات مجازی بود. فرصت‌های اندک، سوالات پیچیده و اضطراب قطع سیستم، تقریباً تمام دانشجویان را آزار می‌داد. اگر بازهم قرار باشد امتحانات پایان ترم، به شیوۀ چندماه پیش برگزار شوند، روحیۀ دانشجو‌ها بسیار آسیب می‌بیند.
با توجه به طولانی شدن دوران شیوع کرونا و احتمال ادامه آن در نیمسال‌های آینده، لازم است مسئولان برای بهبود شرایط دانشجویان خارجی این سفیران کشور‌های دیگر تدابیری بیندیشند و ورفع مشکلات آن‌ها را جزو اولویت‌ها قرار دهند تا نقص امکانات رفاهی و موارد اولیه و بدیهی موجب دلزدگی این مهمانان علمی نشود.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری ایسنا، تاریخ انتشار: ۱۴ آذر ۱۳۹۹، کد خبر: ۹۹۰۹۱۳۱۰۴۸۵، www.isna.ir