شعار سال: در تاریخ ۲۵ فروردین ۱۴۰۰ گزارشی با عنوان ” ابهامات قانون مدارس غیردولتی/ درآمدهای مبهم از مؤسسات کنکور و شهریه دانشآموزان ” منتشر شد.
وزارت آموزش و پرورش و سازمان مدارس غیردولتی در واکنش به این گزارش، توضیحاتی را ارسال کرده است که توجه به این جوابیه یکبار دیگر بی دقتی و فضای آشفتهای که مدیران وزارت آموزش و پرورش خلق کردهاند را تایید میکند.
جهت تنویر افکار عمومی در خصوص این جوابیه و وضعیت سازمان مدارس غیردولتی به صورت مختصر به موارد زیر اشاره میشود.
به نظر میرسد تهیهکنندگان این جوابیه دچار نوعی «اختلال خواندن» باشند چرا که به اشتباه عبارت «شهریه مراکز غیردولتی» را «شهریه مدارس غیردولتی» خواندهاند! در پاراگراف دوم گزارش مورد اشاره، ذکر شده است: «این ماده مجوز برداشت ۴ درصد از شهریه مراکز غیردولتی را به آموزش و پرورش داده و در مقابل مشخص کرده است مبالغ دریافتی در چه بخشهایی باید صرف شود» همچنین میانتیتر انتخاب شده برای این قسمت «ماده ۲۰ و درآمد حاصل از آموزشگاههای آزاد» بوده است.
در این جوابیه، سازمان مدارس غیردولتی گفته است: «هر ساله گزارش نحوه اجرای ماده ۲۰ به سازمان برنامه و بودجه کشور ارائه میشود»، بدیهی است این سازمان برای دریافت بودجه به ناچار ملزم به ارائه گزارش عملکرد به سازمان برنامه و بودجه است، اما از آنجایی که تاکنون الزامی به تنویر افکار عمومی در خود حس نکرده، همانگونه که در گزارش خبرگزاری تسنیم به آن اشاره شده است: «تا کنون گزارش عملکرد و نحوه مصرف درآمد مذکور برای اطلاع عموم منتشر نشده است».
در این جوابیه به یکی از موضوعات اصلی گزارش یعنی میزان دقیق درآمد کسب شده توسط آموزش و پرورش از محل کسر ۴ درصد درآمد مراکز غیردولتی هیچ اشارهای نشده است؛ مبلغی که رئیس سازمان سنجش در جلسه کمیسیون آموزش به آن پرداخته و گفته است” آموزش و پرورش سالانه یک هزار میلیارد تومان حق بالاسری از موسسات خصوصی و کنکور دریافت میکند! ” که این موضوع موجب ایجاد ابهام درباره صحت مواضع آموزش و پرورش درباره کنکور شده است. وزیر آموزش و پرورش در دیدار معلمان منتخب استان گیلان در نیمه اسفند ۱۳۹۹ گفته بود «کنکور مجموعه اهداف نظام تعلیم و تربیت را به گروگان گرفته است و چنان تصور میشود که ما آدمها را گرفتهایم، آماده میکنیم تا کنکور بدهند در حالی که ما به دنبال پرورش انسان هستیم نه آماده سازی برای کنکور».
فرصت را مغتنم شمرده و از سازمان مدارس غیردولتی درخواست میکند تا با انتشار نمودار سازمانی و اسامی تمام مدیران (و افراد همتراز آنان) در سازمان مدارس غیردولتی برای مردم به یکی دیگر از ابهامات هشت سال اخیر درباره سازمان مذکور پاسخ گویند.
هدف از انتشار این گزارشها، کمک به جامعه بزرگ معلمان، دانش آموزان و خانوادههای آنان است، بنابراین انتظار میرود مسئولان وزارت آموزش و پرورش با درک تفاوت بین خبرگزاری و روابط عمومی، به جای واکنشهای شتابزده و اتخاذ رویکرد تقابلی، توجه بیشتری را به حل مشکلات مردم و این وزارتخانه معطوف کنند.
متن جوابیه وزارت آموزش و پرورش به شرح زیر است:
با سلام و احترام
در پاسخ به مطلب مندرج در آن خبرگزاری به تاریخ ۲۵-۰۱-۱۴۰۰، باعنوان: «ابهامات قانون مدارس غیردولتی/ درآمدهای مبهم از مؤسسات کنکور و شهریه دانشآموزان»، پاسخ سازمان مدارس و مراکز غیر دولتی و توسعه مشارکتهای مردمی وزارت آموزش و پرورش به شرح زیرجهت استحضار ارسال میشود:
۱. به استناد ماده ۲۰ قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی «به وزارت آموزش و پرورش اجازه داده میشود سالانه معادل چهار درصد از شهریه دریافتی مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی را دریافت و به حساب درآمدهای اختصاصی ملی نزد خزانه داری کل کشور واریز نماید». با دقت و توجه در قانون مذکور ملاحظه میگردد مبلغ مورد نظر مربوط به ۴ درصد از درآمد مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی و نه مدارس غیردولتی میباشد؛ بنابراین مطلب مندرج در روزنامه درخصوص تخمین میزان ۴ درصد آن هم برای شهریه مدارس غیردولتی! حکایت از عدم آگاهی و تسلط نویسنده بر قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز غیردولتی دارد.
با استناد به ماده یک قانون مزبور، مدارس غیردولتی در راستای ارتقای جایگاه نظام تعلیم و تربیت کشور و ضمن تاکید بر ارتقای کمی و کیفی مدارس دولتی به منظور بهرهگیری از مشارکت همگانی در امر آموزش و پرورش و نیز در جهت اجرای سیاستهای کلی ابلاغی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش کشور از سوی مقام معظم رهبری و راهبردهای کلان و راهکارهای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش تاسیس و راهاندازی شده اند و مشمول پرداخت چهاردرصد نمیشوند و پرداخت وجوه مذکور مربوط به مراکز آموزشی و پرورشی از جمله آموزشگاههای زبان خارجی و علمی آزاد که جهت تقویت و جبران بنیه علمی دانشآموزان در دروس مختلف و زبانهای خارجی تاسیس شدهاند، میباشد.
در ادامه ماده مذکور نیز آمده «وجوه واریزی از این محل مطابق اعتبارات مصوب در قوانین بودجه سنواتی در اختیار سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکتهای مردمی قرار میگیرد تا برای نظارت در مراکز یاد شده و کیفیت بخشی به امور آموزشی و پرورشی غیردولتی مناطق محروم و کم برخوردار هزینه شود». بر این اساس و با استناد به مصوبه هشتمین جلسه شورای سیاستگذاری، برنامهریزی و نظارت مرکزی مورخ ۲۹-۰۳-۱۳۹۶ در خصوص دستورالعمل نحوه دریافت و هزینه کرد وجوه ۴ درصد از شهریه دریافتی مراکز آموزشی وپرورشی غیردولتی موارد قابل هزینه از محل سهم سازمان مدارس و مراکز غیر دولتی و توسعه مشارکتهای مردمی و ادارات کل آموزش و پرورش استانها به شرح زیر میباشد:
الف. تامین هزینههای مربوط به برگزاری دورههای تربیت و آموزش ناظرین ویژه و نظارت بر عملکرد مراکز آموزشی و پرورشی غیر دولتی.
ب. بر پایی نمایشگاه دستاوردهای مراکز، برگزاری سمینارهای تخصصی داخلی و بین المللی در راستای ارتقای سطح علمی، آموزشی و پرورشی مراکز.
ج. تهیه نرم افزارهای لازم برای الگوی شهریه و ارزیابی عملکرد مالی، آموزشی و پرورشی مراکز غیر دولتی.
د. انجام پژوهشها و مطالعات تطبیقی به منظور کیفیت بخشی در محتوا و روشها.
ه. کمک به ارتقا سطح امور آموزشی و پرورشی مراکز غیر دولتی مناطق محروم و کم برخوردار.
و. کمک به فعال سازی مراکز پرورشی به منظور گسترش فعالیتهای اردویی دانش آموزی در مناطق محروم و کم برخوردار.
ز. افزایش کارایی مراکز از طریق درجه بندی و استاندارد سازی آنها.
در ادامه لازم به ذکر است هر ساله گزارش نحوه اجرای ماده ۲۰ به سازمان برنامه و بودجه کشور ارائه میگردد.
۲. با استناد به ماده ۱۸ قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی، کلیه مدارس موظف به ثبت درآمدها و هزینهها در دفاتر آمار بوده و این موضوع طی سال تحصیلی و در چندین مرحله توسط بازرسان، ناظران و کارشناسان ادارات آموزش و پرورش و به طور خاص توسط کارشناسان مدارس غیردولتی ادارات مورد بررسی قرار میگیرد.
ضمن آن که مدارس غیردولتی همه ساله در خرداد ماه موظفند دفاتر مالی واحد آموزشی را پس از تنظیم توسط مدیر و تایید موسس جهت رسیدگی و تایید نهایی به اداره آموزش و پرورش مربوطه و اداره امور اقتصادی و دارایی ارائه دهند؛ که این موضوع نیز در نظارتهای مختلف مورد بررسی قرار میگیرد.
درخصوص وجوه دریافتی توسط مدارس غیردولتی نیز لازم به ذکر است شهریه مدارس غیردولتی جهت سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ براساس الگوی تعیین شهریه و پس از تایید توسط سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولیدکنندگان وزارت صنعت، معدن و تجارت از تاریخ ۲۷-۰۳-۱۳۹۹ از طریق سامانه مشارکتها به واحدهای آموزشی غیردولتی ابلاغ شده است که اولیای دانشآموزان نیز از طریق همین سامانه و منوی استعلام شهریه مدارس، به این مبالغ دسترسی خواهند داشت.
همچنین شایان توجه است که در محاسبه شهریه مدارس غیردولتی میزان اجاره بها، حقوق و بیمه معلمان، تعداد دانش آموزان، کیفیت ارائه خدمات آموزشی و … موثر میباشند که با توجه به افزایش بیش از ۳۰ درصدی اجاره بها و نیز دستورالعمل جدید قانون کار و افزایش ۳۵ درصدی حقوق معلمان و افزایش دیگر هزینهها، با وجود ارائه خدمات آموزشی به صورت مجازی و عدم حضور فیزیکی دانشآموزان، مدارس تعطیل نبوده، فعالیتهای آموزشی و پرورشی ادامه داشته و لذا هزینههای مذکور حذف نشده است.
همچنین هزینههایی از جمله خرید اینترنت و نرم افزار و سخت افزارهای آموزش مجازی نیز به هزینههای این مدارس افزوده شده اند؛ بنابراین نرخ شهریه مصوب مدارس غیردولتی در سال تحصیلی جاری (۱۴۰۰-۱۳۹۹) مطابق با الگوی مذکور ابلاغ شده است.
همچنین لازم به ذکر است شهریه مدارس غیردولتی به منظور تامین هزینههای این مدارس جهت ارائه خدمات آموزشی و پرورشی و در راستای کمک به دولت و مشارکتهای مردمی در امر آموزش و پرورش بوده و مبالغ شهریه به حساب مدارس واریز میگردد. شهریه مدارس غیردولتی (بیش از ۲۵۰۰۰ مدرسه غیردولتی) در سراسر کشور به صورت کاملا مجزا و عموما به صورت اقساطی و طی سال از اولیا اخذ میگردد و در اختیار واحد آموزشی بوده و با نظر شورای مالی مدرسه و نظارت موسس و برابر ضوابط عمومی آموزش و پرورش و قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی برای پرداخت اجاره بها، حقوق ومزایا، حق بیمه و هزینههای جاری واحد آموزشی از قبیل مصرف آب، برق، گاز، تلفن، کاغذ، تکثیر و تجهیزات، اینترنت و … هزینه میگردد که آن هم در شرایط اقتصادی کنونی در برخی موارد حتی جوابگوی هزینه مدارس هم نخواهد بود و بدیهی است شهریه مدارس غیردولتی هیچگونه درآمد ریالی جز کمک در پوشش تحصیلی دانش آموزان، کاهش تراکم کلاسی و ایجاد عدالت آموزشی از طریق کاهش هزینههای دولت و هزینه کرد آن برای مناطق محروم و مدارس دولتی برای وزارت آموزش و پرورش و سازمان در برنخواهد داشت.
۳. براساس ماده ۱۳ به منظور حمایت از موسسان مدارس غیردولتی با الویت مناطق محروم، «وزارت آموزش و پرورش موظف است با مشارکت موسسان و بخش غیردولتی، صندوق حمایت از توسعه مدارس غیردولتی را به صورت موسسه عمومی غیردولتی ایجاد کند و هر ساله و تا سقف ۵۰ درصد از قیمت تمام شده سرانه سالانه دانشآموزی در بخش دولتی را به ازای کل دانش آموزان شاغل به تحصیل در مدارس غیردولتی در قالب کمک در لایحه بودجه سالانه کل کشور پیش بینی کند». در صورتی که تا کنون با وجود تصویب اساسنامه، تشکیل هیات امنا و هیات مدیره تخصیص اعتباری در این خصوص صورت نگرفته است. همچنین علی رغم مصوب شدن آییننامه ماده ۱۲ درخصوص واگذاری به صورت اجاره یا فروش زمین و ساختمانهای مازاد بر نیاز آموزش و پرورش به موسسان مدارس غیردولتی، این موضوع در سطح استانها و ادارات کل آموزش و پرورش مغفول واقع شده است.
با این وجود و علی رغم عدم وجود حمایتهای لازم از مشارکتهای مردمی در امر آموزش و پرورش و این که در شرایط اقتصادی کنونی هیچ گونه کمک مالی از سوی دولت به مدارس غیردولتی نمیگردد در راستای اجرایی شدن ماده ۲۹ قانون مبنی بر این که «مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی موظفند به ازای کمکهای دریافتی از دولت دانشآموزانی را که امکان پرداخت شهریه ندارند با معرفی آموزش و پرورش ثبت نام کنند» وزارت آموزش و پرورش با همکاری مدارس غیردولتی طرح «ایران همدل» را برای تحت پوشش قراردادن دانشآموزان نیازمند اجرا میکند. شایان ذکر است فعالیت و راهاندازی مدارس غیردولتی ضمن ارائه خدمات آموزشی با کیفیت و استقبال مردمی از این مدارس، بیش از ۸۰۰۰ میلیارد تومان کمک به دولت در هزینههای سرانه دانش آموزی، فضا و تجهیزات و … داشته و با مشارکت مردم در حوزه تعلیم و تربیت در بخش غیردولتی ضمن کاهش تراکم دانش آموزی در مدارس دولتی باعث ارتقای فعالیت آموزشی این مدارس شده است.
سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکتهای مردمی، در راستای ایجاد عدالت اجتماعی و رسیدگی و پاسخگویی به شکایات و اعتراضات سامانه تلفنی ۴۳۱۷ و سامانه «پاسخگویی به شکایات» ذیل سامانه مشارکتها به آدرس www.mosharekatha.ir را در نظر گرفته که اولیای دانشآموزان و کارکنان مدارس غیردولتی میتوانند شکایات خود را ثبت و پیگیری نمایند.
خواهشمنداست دستور فرمایید طبق قانون مطبوعات و رسانهها نسبت به درج جوابیه این مرکز در همان صفحه و با همان قلم، اقدام لازم صورت گیرد.
شعار سال، با اندکی تلخیص واضافات برگرفته از اقتصاد روز، تاریخ انتشار: ۵اردیبهشت ۱۴۰۰، eghtesaderooz.com