شعارسال: وقوع پاندمی کرونا، بخش‌ها و صنایع گوناگون را در جهان تغییر داد و صنعت کشاورزی نیز از این قاعده مستثنی نیست. به‌دنبال شیوع کووید ۱۹ و ایجاد اختلال در زنجیره تأمین مواد غذایی مردم جهان، استارتاپ‌ها و کمپانی‌های فعال در زمینه روبات‌ها، هوش مصنوعی، بیگ دیتا، دید کامپیوتری و... به میدان آمدند تا تولید را به سمت اتوماسیون سوق دهند.

محققان مؤسسه تحقیقاتی Emergen Research انتظار دارند ارزش بازار روبات‌های کشاورزی تا سال ۲۰۲۷ به ۳۷.۲۴ میلیارد دلار برسد وطی ۲ دهه آینده، کشاورزی با اتوماسیون وعلم روباتیک دگرگون شود. به این ترتیب کشت، سم پاشی، آبیاری، جمع‌آوری داده‌ها و پردازش و حتی برداشت محصول درجهان کاملاً فناورانه انجام خواهد شد.
طبق همین گزارش، میزان سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های مرتبط با حوزه کشاورزی (ag-tech) در سال ۲۰۲۰ همزمان با اوج گرفتن شیوع کرونا در جهان، با رشد همراه بوده و در سال ۲۰۲۱ نیز این روند ادامه یافته است. درواقع پاندمی سبب شد اتوماسیون در صنعت کشاورزی گسترش یابد و سرانجام این صنعت آماده ورود روبات‌ها در مقیاسی وسیع ترشود.
طبق گزارش مؤسسه تحقیقاتی PitchBook، سرمایه‌گذاران در سال ۲۰۲۰ تنها در امریکا حدود ۶.۱ میلیارد دلار در استارتاپ‌های فعال در زمینه تکنولوژی‌های مرتبط با حوزه کشاورزی سرمایه‌گذاری کردند که این رقم افزایشی ۶۰ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد. این رقم بسیار حیرت انگیزتر است اگر بدانید که در سال ۲۰۱۰، سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌های فناوری اطلاعات امریکا تنها ۳۲۲ میلیون دلار بود. برای اطلاع از میزان سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۲۱ باید تا پایان سال منتظر بمانیم، ولی بی‌شک این رقم در امریکا و برخی دیگر از کشور‌های جهان روبه رشد بوده است.

اما چرا سال ۲۰۲۰ موج سرمایه‌گذاری در زمینه فناوری اطلاعات را تغییر داد و این برای آینده کشاورزی به چه معناست؟ این رشد درنتیجه افزایش جمعیت جهان و به موازات آن بازار روبه رشد تقاضا برای غذا در کشور‌های درحال توسعه اتفاق افتاده است. کشاورزان درتلاش برای افزایش محصول هستند و در این مسیر از روبات‌های کشاورزی و... استفاده می‌کنند تا نظارت فناورانه بر رشد محصول انجام شود و آفات کنترل شوند.
با شیوع کرونا و ادامه دار شدن آن، فعالیت بسیاری از کارخانه‌های فرآوری محصولات کشاورزی متوقف شد یا با نصف ظرفیت به فعالیت پرداختند که دلیل این موضوع نیز اختلال در زنجیره تأمین و از دست رفتن جان کارگران بود. به همین دلیل کشاورزان با چالش‌های بی‌سابقه‌ای روبه‌رو شدند، ولی بسرعت دریافتند برخی از این مشکلات با اتوماسیون قابل حل است.
در یک سال گذشته، شرکت‌هایی که درعلم روباتیک، دید کامپیوتری (computer vision) و راهکار‌های اتوماسیون برای کشاورزی فعالیت دارند، بیشترین بهره‌مندی را از سرمایه گذاری‌های خطرپذیر (VC) داشته‌اند و انتظار می‌رود در ۵ سال آینده بیشترین رشد را در روبات‌های مزارع ببینیم. فناوری اتوماسیون گلخانه و سیستم‌های دید کامپیوتری برای شناسایی سلامت محصول، شناسایی علف‌های هرز، اطلاع از میزان نیتروژن و سطح آب در گیاهان و خاک، حمل‌ونقل محصولات، مرتب‌سازی و بسته‌بندی روبات‌ها و همچنین نرم افزار‌های مبتنی بر هوش مصنوعی (AI) هم با شیوع کرونا بسیار مورد توجه قرار گرفتند.

 

 

 

به‌عنوان مثال برخی استارتاپ‌ها درحال ساخت دستان لمسی روباتیک هستند که برای چیدن میوه‌های ظریف مانند توت فرنگی یا گوجه فرنگی استفاده شوند. میوه‌های چیده شده باید در وسایل نقلیه خودران با قابلیت حرکت در مناطق ناهموار، قرار داده شود و روبات‌هایی هم میوه‌ها را با دقت در محل قرار دهند تا آسیب نبینند.
در حالی که هنوز تا برداشت کاملاً اتومات محصولات کشاورزی راه درازی درپیش است، اما روبات‌های جمع‌آوری سیب طراحی شده‌اند؛ پهپاد‌های کوچکی که می‌توانند سیب‌های رسیده را تشخیص داده و پس از چیدن، آن‌ها را با دقت در یک جعبه حمل‌ونقل بزرگ قرار دهند. برخی کمپانی‌ها هم از یک روبات زمینی با بازوی مکش هوشمند برای برداشت و بسته‌بندی میوه‌های رسیده استفاده می‌کند.
امروزه پهپاد‌هایی نیز طراحی شده‌اند که می‌توانند از دوربین، دید رایانه‌ای و هوش مصنوعی برای ارزیابی سلامت گیاه استفاده کنند و به طور خودکار مقدار و نوع مناسب کود را بر اساس اندازه و ترکیب شیمیایی به گیاهان بدهند.

گزارش مؤسسه تحقیقاتی Emergen Research نشان می‌دهد درمیان روبات‌های کشاورزی، پهپاد‌ها بخش عمده سهم بازار را در اختیار دارند و روبات‌های شیردوش در جایگاه دوم قرار گرفته‌اند که البته قاره امریکا بزرگترین بازار برای این روبات‌ها محسوب می‌شود.
همچنین طبق این گزارش، اروپا به طور مداوم بر بازار جهانی روبات‌های کشاورزی تسلط داشته و تخمین زده می‌شود که موقعیت بازار خود را در سال‌های آینده نیز حفظ کند. عواملی مانند افزایش جمعیت و کاهش زمین‌های زراعی در این منطقه باعث رشد بازار شده و منجر به پذیرش بیشتر راه حل‌های روباتیک کشاورزی می‌شود. آلمان با توجه به پیشرفت‌های تکنولوژیکی وسیع خود، بالاترین رشد را در بین روبات‌های کشاورزی در بین کشور‌های بزرگ اروپایی از خود نشان داد. اما امریکای شمالی از نظر درآمد بازار روبات‌های کشاورزی، دومین موقعیت برتر در سطح جهان را دارد. منطقه آسیا و اقیانوسیه هم ازنظر ارزش بازار روبات‌های کشاورزی، به‌عنوان یک بازار سودآور درحال ظهور است و چین یکی از مشارکت کنندگان اصلی درآمد در بازار منطقه محسوب می‌شود.

چین علاوه بر پیشتازی در زمینه روبات‌ها به‌دنبال توسعه کشاورزی دیجیتالی در همه روستا‌های این کشور است. این نوع کشاورزی عملاً با ادغام فناوری‌های پیشرفته مانند بیگ دیتا (ابرداده ها)، هوش مصنوعی (AI) و همچنین اینترنت اشیا (IoT) و کشاورزی سنتی صورت می‌گیرد. تلاش برای توسعه کشاورزی دیجیتالی روستایی، نتیجه طرحی است که در ژانویه با هدف ارتقای کشاورزی هوشمند و زندگی راحت‌تر روستاییان چین تا سال ۲۰۲۵ مطرح شد. در این پروژه به‌صورت آزمایشی ترویج یک گونه جدید جو دوسر در شهرستان Huize واقع در استان Yunnan اجرا شد که انتظار می‌رود این پروژه در افزایش سطح زندگی روستاییان تأثیرگذار باشد.
یک تیم چینی هم درحال کار بر یک سیستم سنجش هوشمند است که داده‌های جمع‌آوری شده از ماهواره‌ها، پهپاد‌ها و همچنین اطلاعات روی زمین را ادغام می‌کند تا تصویری کلی از محیط زیست و تولیدات کشاورزی ایجاد شود. این سیستم نه تنها داده‌ها را از چندین سنسور جمع‌آوری می‌کند بلکه با نظارت بر رشد محصولات زراعی و تنش‌های محیطی از نظر کیفیت آب، خاک و هوا و اکوسیستم، به‌عنوان یک سیستم تصمیم‌گیری برای مدیریت دقیق مزرعه عمل می‌کند. علاوه بر این، استفاده از فناوری هوش مصنوعی به تشخیص هوشمند سلامت محصول کمک می‌کند؛ بنابراین کشاورزان می‌دانند که چگونه و کجا از محصولاتی مانند آفت کش‌ها استفاده کنند.
بزرگ‌ترین صادرکننده قارچ چین هم از روبات‌ها، بیگ دیتا، سنسور‌ها و فناوری ۵G در یک کارخانه هوشمند پرورش نوعی قارچ مخصوص با نام shiitake استفاده می‌کند. این کارخانه هوشمند در همه بخش‌های تولید از بسته‌بندی و استریل کردن تا ارسال محصول و... از اتوماسیون استفاده کرده است و ازسوی دیگر فناوری دیجیتال را در تدارکات و بازاریابی خود نیز ارتقا بخشیده است. این شرکت قصد دارد یک پلتفرم بیگ دیتا برای جمع‌آوری اطلاعات در کل زنجیره تأمین قارچ‌های خوراکی در سراسر جهان ایجاد کند. محققان معتقدند باید ساخت وسایل سنجش از دور در مناطق روستایی هم ارتقا یابد تا خدمات و مدیریت تولیدات کشاورزی که توسط ابرداده‌ها هدایت می‌شود نیز بهبود یابد.

شعارسال، بااندکی تلخیص و اضافات برگرفته از موسسه مطبوعاتی ایران، تاریخ انتشار: ۲۱ مرداد ۱۴۰۰، کدخبر:۵۸۴۳۶۵، irannewspaper.ir.