شعار سال: اظهار نظر علی کریمی یکی از فوتبالیستهای مشهور کشورمان درباره نذری دادن که در دهه نخست محرم بازتاب زیادی در فضای مجازی پیدا کرد اخیرا با اظهار نظر یک روحانی منتقد او در یک مجلس عزاداری دوباره در فضای مجازی داغ شد و تعداد زیادی از کاربران را به نفع یا علیه کریمی به موضوع گیری واداشت.
این اتفاق نمونه خوبی است برای تحلیل آنچه در فضای مجازی و در واقع در افکار و اذهان عمومی بخش از مردم در این روزها میگذرد و شایسته آسیب شناسی و توجه بیشتر است.
اظهار نظری از سوی یکی از فوتبالیستهای محبوب کشور در فضای مجازی منتشر میشود که فارغ از انگیزهها و بدون در نظر گرفتن بدبینیهای معمول که این قبیل اظهار نظرها را بدون دلیل موجه حمل بر عناد میکنند، باید گفت حداکثر یک بیان و برداشت نادرست و سطحی است که بدون تامل کافی بیان شده و راه نشان دادن خلاف واقع بودن آن نیز بسیار سادهتر از آن است که کسی یا کسانی بخواهند با تکیه بر عواطف تند و با بر زبان راندن کلماتی که شایسته معتقدات دینی نیست آن هم در یک محفل منتسب به بزرگان دینی، به آن پاسخ دهند. اتقاقا در همین فضای مجازی واکنشهای قابل توجهی نیز در پاسخ به این اشتباه فکری منتشر شده که اهل منبر و سایر ابزارهای ارتباطی سنتیتر بهتر است با ورود بیشتر به این فضای جدید با ظرایف و نحوه تاثیرگذاری در این بسترها آشنا شوند. پاسخهایی که خود علی کریمی را مخاطب قرار میداد و از او میخواست که بگوید آیا خودش که در منزل چند هزار متری زندگی میکند برای فقرا کاری کرده یا نه؟! یا اینکه خطاب به او گفته شد که نذری دادن و دعای شفا خواستن در هیچ یک از محافل مذهبی و در میان هیچ فرد معتقدی (از جمله خود علی کریمی) اگر خوب دقت شود، به معنای کنار گذاشتن کمک به فقرا نیست وعلی کریمی با قدری مجالست بیشتر با این قبیل محافل یا دقت بیشتر هنگام رفت وآمد به این محافل متوجه میشد که از قضا کمک عملی به فقرا و تلاش برای بهبود وضعیت زندگی آنان در این محافل و اتمسفر فکری بسی بیشتر از مجالس و محافلی است که فوتبالیستهای محبوب ما معمولا در آن نفس میکشند.
با این حال نباید فراموش کرد آستانه تحمل مردم به دلیل شرایط اقتصادی ناگوار این سالها بسیار پایین آمده و اظهار گله و شکایت از زبان آنان یا کسان دیگری که ناظر بر وضعیت آنان هستند بسیار طبیعی است و نباید این اظهار نظرها را ساده انگارانه حمل بر دشمنی با معتقدات یا ضعف باورها کرد و از آن بدتر جامعه را به دو قطب مذهبی و دشمن مذهب تقسیم کرد! چنین شکاف افکنی جدا از آن که به نفع مصالح بزرگتر جامعه نیست از حقیقت نیز کاملا بی بهره است. یک پژوهش اجتماعی فراگیر و عمیق با تکیه بر شاخصهای دقیقتر برای سنجش اعتقادات مردم ایران نشان خواهد داد که باورهای دینی امروز مردم ایران لزوما در شکل و شمایل سنتی بروز نمیکند و ممکن است مردم باورهای خود را به شکلهای مختلفی نشان بدهند که البته ضمن استقبال از آن باید مراقب زاویه نداشتن این اشکال جدیدتر نیز با روح و فلسفه اصلی این معتقدات نیز بود؛ و سخن آخر همان تقاضای مکرر از سلبیریتیها و چهرههای ورزشی، هنری و حتی سیاسی است که تلاش کنند جز در موارد نادر و ضروری صرفا در حوزه تخصصی خود اظهار نظر کنند و از بیان مطالبی که شناخت کافی از آن ندارند یا از توان کافی برای بیان شفاف منظور خود برخوردار نیستند و در نتیجه به سوتفاهمات دامن میزنند، بپرهیزند.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از جامعه خبری تحلیلی الف، تاریخ انتشار:۲۷ مرداد ۱۴۰۱، کدخبر:۴۰۱۰۵۲۶۰۶۱، www.alef.ir