نمایندگان مجلس شورای اسلامی در دومین روز از بررسی صلاحیت کابینه پیشنهادی دولت چهاردهم، به بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی صمت در دو گروه مخالف (احد آزادی خواه ف روح الله ایزد خواه، مصطفی طاهری، سیدمیثم ظهوریان) و موافق (جلیل مختار، مصطفی مطورزاده، عبدالحکیم آق ارکاکلی) پرداختند. روند بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت ناتمام ماند و به جلسه بعدی (روز سه شنبه) موکول شد. اتابک در تشریح برنامههای خود بیان داشت که برنامه بنده مطابق با اسناد بالادستی و سند هفتم توسعه تدوین شده است. فرصتها و تهدیدها و سیاست گذاری در صنایع و امور تجاری در نظر گرفته شده است. وزارت صمت به عنوان یکی از بزرگترین بخشهای کشور سهم اثرگذاری در میزان رفاه و ایجاد عدالت در کشور دارد.
شعارسال: جلسه علنی روز دوشنبه بیستونهم مرداد مجلس شورای اسلامی برای بررسی صلاحیت محمد اتابک، وزیر پیشنهادی صمت برگزار شد. کمیسیون «صنایع» و «اقتصاد» مجلس شورای اسلامی گزارش خود را از برنامههای ارائه شده وزیر پیشنهادی صمت ارائه و به نمایندگان اعلام شد که اعضای این کمیسیون محمد اتابک را مناسب تصدی این مسئولیت میدانند. فاطمه مقصودی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی از موافقت این کمیسیون با وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت خبر داد. زهرا سعیدی مبارکه، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی از موافقت این کمیسیون با وزیر پیشنهادی صنعت، معدن و تجارت خبر داد.

موضع مخالفان وزیر پیشنهادی صمت چه بود؟
- احد آزادیخواه، نماینده ملایر:
- بر اساس برنامه هفتم توسعه متوسط رشد سالیانه ۸.۵ درصد برای بخش صنعت هدف گذاری و همچنین مقرر شده که صادرات غیر نفتی سالانه ۲۳ درصد افزایش یابد و محل تامین آن نیز از محل صنعت معدن و تجارت است.
- صنعت ۱۶ درصد جیدیپی کشور را دربردارد و اگر صنعت، معدن و تجارت کار خود را درست انجام دهد دولت در سالهای آتی با کسری بودجه مواجه نخواهد شد.
- سابقه حضور آقای اتابک در وزارت صمت یا صفر است یا اندک؛ البته اگر هم صفر باشد دلیل نمیشود که ایشان برای این وزارتخانه معرفی نشوند، اما آنچه که مهم است این است که مواظب مسائلی که مطرح کردم، باشند. امروز صادرات کنستانتره و گندله یکی از شقالقمرهای نظام مقدس جمهوری اسلامی باید به اینها بالید؛ مرد میدانی میخواهد که دعا میکنیم شما آن مرد میدان باشید و گرههای کور را از مسیر صنعتگران باز کنید.
* روح الله ایزدخواه، نماینده تهران:
- آقای پزشکیان در مناظرات فرمودند از کارشناسان استفاده میکنند، اما آقای اتابک را به هیچ وجه کارشناس حوزه سیاستهای صنعتی نمیشناسم چراکه ایشان یک روز در وزارتخانه و سازمانهای صمت استانی نیز حضور نداشتند و در حوزه تجارت هم که یکی از چالشهای جدی امروز صنعت و معدن کشور است، سابقهای ندارد بلکه صرفاً در بخش سیمان سابقه بنگاهداری داشته است؛ امروز دهها میلیارد دلار در سال تخصیص ارز به صنعت و حوزه تجارت داریم و چالش وزارت صمت فراسازمانی است و وزیر صمت نباید در روز نخست فعالیت خود تازه با چالشهای این حوزه آشنا شود. وزیر یا خودش یا نمایندهاش در بیش از ۴۵ ستاد و شورای عالی عضو است.
- من نگران هستم که صرفاً بگوییم ایشان فرد سالمی بوده و به او رای دهیم، اما ایشان وزیر پوششی شود و وزیر اصلی کسی دیگری باشد و تصمیمات را آنها بگیرند و سازمانهای متعدد ذیل وزارتخانه را آنها مدیریت کنند.
* مصطفی طاهری، نماینده زنجان:
- آقای اتابک فهم از مسائل مطرح شده در کمیسیون را نداشت. آقای اتابک درباره تفکیک وزارت صمت و بازرگانی گفت هرچه مجلس بگوید را اجرا میکنیم. ایشان گفتند چارت فعلی را قبول نداریم، اما راه حلی هم برای این موضوع نداشتند.
- سند توسعه صنعتی برخلاف دستورات رهبر انقلاب تاکنون اجرا نشده است، اما در برنامه هفتم توسعه ما این موضوع را پیش بینی کردیم و این موضوع را از آقای اتابک پرسیدم. ایشان مفهومی از این موضوع نداشتند. سواد بازرگانی را در ایشان ندیدم.
- در حوزه تجارت و بازرگانی نیز مانند تخصیص ارز و واردات صادرات اولویت بندی از جانب ایشان ندیدم. در مورد سامانه تجارت و تقویت آن نیز چیزی از ایشان ندیدم. بحث خودرو از دیگر موضوعاتی بود که در جلسات کمیسیون با آقای اتابک مطرح شد. به دنبال عوض کردن رای دوستان نیستم و تنها دارم موضوعات مطرح شده در کمیسیون را مطرح میکنم.
* سید میثم ظهوریان، نماینده مشهد و کلات:
- در بین وزرایی که برنامه ارائه دادند ضعیفترین برنامه برای آقای اتابک است. برنامههای ایشان فاقد هرگونه اولویت است. حمایت از بنگاههای کوچک متوسط و بزرگ مقیاس در برنامههای ایشان است. ایجاد واحدهای جدید و دیگر واحدها در برنامههای ایشان هستند، اما منابع محدود هستند و باید اولویت داشت. این موضوع ما را یاد وزیر صمتی میاندازد که چندین همت از بانک مرکزی گرفت تا به خودروسازان کمک کند. از وزرا انتظار داریم لایحه میانیتر و عملیاتیتر معرفی کنند.
- آقای اتابک درکی از سیاست صنعتی ندارد. ایشان یک بنگاه دارد خوب است. ایشان گفتند من با بنگاهداری دولت در بازار خودرو مخالفم و در نهایت یک نظر واحد ارائه ندادند. بهتر است تا نظرات ایشان شفافتر باشد.
- آقای اتابک با وزارتخانه آشنا نیست و شاید چندین سال طول بکشد تا اوضاع را بتوانند به دست بگیرند. ایشان یک مدیر سطح بنگاه خوبی هستند.
موافقان وزیر صمت چه گفتند؟
* جلیل مختار، نماینده آبادان:
- مبارزه با بحرانهای وزرات صمت از عهده هر کسی برنمیآید؛ وزرات صمت به مدیر و فرمانده کاردان نیاز داریم که اتابک نشان داده مدیر شایستهای برای این مسئولیت است.
- برای وزرات صمت به وزیری با کارنامه و برنامه مناسب و دارای اراده و توان لازم برای تحقق برنامه هایش نیاز داریم؛ مدیری که اهل صنعت و آشنا به حوزههای معدن و تجارت باشد که این ویژگیها را آقای اتابک دارد.
- آقای اتابک میتواند ارتباط موثر بین بخش خصوصی و دولتی در حوزه صنعت برقرار کند. او در حوزه تجارت شناخت خوبی نسبت به بازارهای صادراتی دارد و میتواند در راستای بتقویت و توسعه تجارت کمک کند.
* مصطفی مطورزاده، نماینده خرمشهر:
- آقای اتابک وزیر پیشنهادی صمت از بزرگترین شخصیتها و فعالان عرصه صنعت، معدن و تجارت است.
- آقای اتابک محصول دیوان سالاری پیچیده اداری ما نیست بلکه عالمی است که خوب فکر و عمل میکند. او مگاپروژهها را اجرایی کرده و صنعت سیمان را به خودکفایی رساند و تکنولوژی و فناوری صنعت فولاد را در کشور ملی کرد که امروز در تولید فولاد جز سرآمدها هستیم.
- وزیر پیشنهادی روان سازی تجارت و جلوگیری از مفاسد در این عرصه را بگیرد؛ باید در تجارت هدفمند عمل کرد و مناطق مرزی به نکاه مثبت و مبادلات مرزی نیاز دارد؛ چرا باید کولبر و بنزین فروش در بلوچستان داشته باشیم؟
* عبدالحکیم آق ارکاکلی، نماینده گنبدکاووس:
- مهندس اتابک به عنوان یک نیروی کار بلد، توانمند و مسلط بر وضعیت فعلی کشور در حوزه صمت میتواند وارد این وزارتخانه شود.
- فردی که وزیر صمت میشود باید فردی مستقل، متخصص، فسادستیز و مرد میدان باشد تا بتواند این چالشها را برطرف کند؛ آقای مهندس اتابک انسانی مومن، متدین و انقلابی، متخصص و متعهد و انقلابی است که درک درستی از صنعت تولید و مشکلات بخش خصوصی دارد و عملکرد او به عنوان یک مهندس مدیر کارآمد در بخش خصوصی بیانگر تواناییها و سلامت او است.
برنامه وزیر پیشنهادی صمت
سه شنبه ۳۰ مرداد و در ادامه جلسه بررسی صلاحیت وزرای پیشنهادی، سید محمد اتابک، وزیر پیشنهادی صمت در ارائه برنامههای خود برای این وزارتخانه گفت:
- برنامه بنده مطابق با اسناد بالادستی و سند هفتم توسعه تدوین شده است. فرصتها و تهدیدها و سیاست گذاری در صنایع و امور تجاری در نظر گرفته شده است. وزارت صمت به عنوان یکی از بزرگترین بخشهای کشور سهم اثرگذاری در میزان رفاه و ایجاد عدالت در کشور دارد.
- در گام دوم انقلاب باید با تکیه بر تولید داخل به سمت اقتصاد بدون تکیه به نفت حرکت کنیم.
- گذاری ما برای وزارت صنعت، معدن و تجارت برای تحقق اسناد و چشم انداز پیش روی، کسب جایگاه اول صنعتی است که به راحتی قابل دسترس نیست. در سطح منطقه رسیدن به این جایگاه تلاش بسیاری را میبرد. توسعه اقتصادی باید با ورود به تکنولوژیهای جدید و ورود به عصر صنایع جدید برنامهریزی شود. پیشتازی در اقتصاد دانشبنیان یکی از اهداف مهم و برنامههایی است که باید در وزارت صنعت، معدن و تجارت دنبال شود.
- لازم است مشارکت راهبردی در زنجیرههای ارزش منطقهای و جهانی دنبال شود. چالشهای پیش رو را به صورت اختصار خدمت تان عرض میکنم. چالشهای عمدهای در عمومیت حوزههای صنعت، معدن و تجارت وجود دارد. پایین بودن سهم بهرهوری، چالش تامین منابع مالی، ناپایداری روند نزولی تشکیل سرمایه ثابت و ناخالص در کشور از این موارد است.
- مدتی است که میزان استهلاک مان از سرمایهگذاری ناخالص داخلی بالاتر رفته است. مشکلات تامین پایدار، مشکلات ساختار نظام سیاست گذاری و بیثباتی مقررات در محیط کسب و کار، غیرقابل پیش بودن متغیرهای اقتصادی و عدم اجرای صحیح قانون در بخشهای مختلف باعث شده است که وزارت صنعت، معدن و تجارت چابکی لازم را نداشته باشد و نیاز به چالاک سازی بیشتر دارد.
- در بخش صنعت، سیاستهای پولی و مالی و ارزی در جهت توسعه کشور مشکلاتی ایجاد کرده است که این مشکلات با همدلی و هماهنگی انشاءالله قابل حل خواهد بود.
- رقابتپذیری تولید، عدم اجرای صحیح قانون در برخی از واگذاریهایی که از وزارت صنعت، معدن و تجارت جدا شده است؛ یعنی واحدهای تولیدی با مقیاس کوچک که آنها را غیر اقتصادی میکند و کمبود منابع در این بخش وجود دارد.
- بخش معدن بخشی است که میتواند اهداف برنامه هفتم را برآورده کند. محرومیت زدایی را از کشور دور کند و محرومیت در مرزها را به صورت گسترده برطرف کند. به شرط آنکه دولت تعهدات خودش را در رابطه با اکتشاف انجام بدهد و معدنکاران کشور بتوانند از این اسناد و مدارک برای اکتشاف و استخراج استفاده کنند.
- در دسترس نبودن اطلاعات فعالان این حوزه را زمین گیر کرده است. ما در بسیاری از معادنی که داریم با بخشهای مختلفی از خود دولت درگیر هستیم. امیدوارم اینها را بتوانیم سریعتر حل کنیم؛ چراکه اینگونه جذابیت اقتصادی در معدن کم میشود.
- دسترسی به ابزار تولید، عدم امکان نظارت دقیق بر فعالیتها و تولید فروش محصولات با ارزش افزوده پایین و معدن کارانی که کار میکنند، اما ارزش افزوده آنان پایین آمده است از جمله چالشهای بخش معدن است.
- هدفگذاری اشتغالزایی برای وزارت صمت شامل پشتیبانی و راهاندازی بنگاههای کوچک است. افزایش رشد اقتصادی در بنگاههای بزرگ و اشتغال در بنگاههای کوچک و متوسط است. در همین راستا ما باید به بنگاههای کوچک و متوسط توجه و مشارکت مردمی را که برای جهش تولید پیشبینی شده ه است، در این بنگاهها پیادهسازی کنیم. برای این کار برنامه کاملی داریم، اما متولیان آموزش نیز در این رابطه باید همراه باشند تا این مهم عملیاتی شود.
- درباره شهرکهای صنعتی برنامه وزارت صمت برای تامین مالی و تخصصی کردن شهرکها و همکاری و پیگیری با سایر دستگاهها جهت تسریع تامین زیرساخت آنها خواهد بود.
*موضع اتابک درباره واردات خودرو:
- یکی از نمایندگان مجلس که به عنوان مخالف اظهار نظر کرد مطالبی درباره حوزه خودرو مطرح کرد که در پاسخ باید بگویم که واردات خودرو از طرف نمایندگان محترم به صورت قانون ابلاغ شده است.
- به اعتقاد من ما در خودروسازی راهی جز رقابتی کردن نداریم و برای ارتقای کیفیت، بهتر شدن وضعیت ایمنی خودروها و وضعیت سوخت آنها حتماً باید فضا را رقابتی کنیم و این موضوع نیز قانون است و انشاءالله با واردات موضوع رقابتی شدن را پیگیری میکنیم.
- خودروسازی باید به سمت خصوصیسازی شدن سوق پیدا کند. همچنین نماینده دیگری درباره سیاستگذاریها و عدم اشراف من به این موضوعات مطلبی را بیان کرد؛ من با صراحت میگویم با استراتژی صنایع مختلف را ساختم.
- اشاره شد که من در هلدینگها بودم. این هلدینگها را خود من ایجاد کرده بودم و به لطف خدا نیز هلدینگهای موفقی بوده است و من ۱۰ سال به عنوان مدیرعامل در آنها فعالیت کردم.
- من در وزارت صمت نبودم، اما به تمام قسمتهای وزارت صمت مراجعه داشتم و پیچ و خم تمام قسمتها را میدانم و میدانم که تولید کنندگان در این وزارتخانه بابت چه مشکلاتی کارشان انجام نشده است. امیدوارم برگرداندن اعتبار و ارتقای شخصیت معدن و معدن کاری را بتوانم فراهم کنم.
-
- سوابق محمد اتابک وزیر صنعت، معدن و تجارت:
سید محمد اتابک در سال ۱۳۳۷ متولد شد. او کارشناس ارشد مهندسی عمران از دانشگاه میشیگان آمریکا است. سید محمد اتابک پیش از این معاون اقتصادی بنیاد مستضعفان بوده است. او که سابقه مدیریت در صنایع سیمان و فولاد و ... را در کارنامه کاری خود دارد، از سال ۱۳۹۲ تا سال ۱۴۰۰ عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران بوده است.
اتابک ازسال ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۰ مدیرعامل سیمان تهران بود. در کارنامه کاری وی نائب رییسی شرکت سیمان تهران، مدیرعاملی و نایب رییسی هیات مدیره شرکت اکباتان، عضویت و ریاست هیات مدیره شرکتهای مختلف از جمله سرمایهگذاری بانک مسکن، شرکت صدرا و چندین شرکت تولیدی دیگر به چشم میخورد. او همچنین مجری طرح عظیم نواب، بیمارستانها و کارخانجات سیمان و فولاد مختلف در کشور بوده است.
سیدمحمد اتابک که پیش از این مدیرعامل هلدینگ صنایع معدنی کاوه پارس بود تا دی ماه سال گذشته معاون اقتصادی بنیاد مستضعفان بود.
-
- پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون