شعارسال: احمد زیدآبادی فعال سیاسی اصلاح طلب، در کانال تلگرامی خود نوشت:
دولت بشار اسد در عرض ده روز تمامی سرزمین‌های تحت کنترل خود را از شمال تا جنوب سوریه از دست داد و سقوط کرد. برف هم به این سرعت ذوب نمی‌شود! گویی بر آب بنا شده بود. یا انگار سیل آمد و آن را با خود برد. گرچه سیل هم به این سرعت عمل نمی‌کند! داستان دقیقاً چه بود؟ توطئه؟ تبانی؟ خیانت؟ حماقت؟ هر چه بود، هیچکس انتظار آن را به این سرعت نداشت. حتی شاخ ساکنان کاخ‌سفید از این شتاب حیرت‌انگیز در آمده است! از این به بعد چه خواهد شد؟ به نظر می‌رسد فصلی عجیب و غریب و چه بسا بی‌نهایت تراژیک در خاورمیانه آغاز شده است که اذهان شکل‌گرفته ما با مکانیسم آن بیگانه است. برای فهم آن باید ابتدا ذهن‌ها را شست و این کاری سخت و زمانبر است! غریب اکنون است نه آن زمانی که احمد شاملو تصور می‌کرد!
یک روز قبل از سقوط رسمی دولت اسد، صحبت‌های جواد لاریجانی در صداسیما و حاشیه گویی‌های شهبازی مجری صداسیما هم به نوبه خود جالب بود و نشان می‌داد که تا دقیقه نود هم کسی مطلع از برنامه کلان کار نیست. جواد لاریجانی تنها چند ساعت قبل از سقوط بشاراسد در صداوسیما دوبار تاکید کرد که این اتفاق بعیده بیفته!

شهبازی، مجری برنامه‌های پاورقی و سیدخندان نیز مشخص است با فرمان قبلی صحبت می‌کند. وی بیان داشت که کجا سوریه برگشته به ده سال قبل؛ حالا یه بخشی از حلب رو فقط گرفته اند! شما هر وقت دیدید اینارو انداختن بیرون به اینده ایران امیدوار بشید.

محمدعلی ابطحی فعال سیاسی اصلاح طلب و رییس دفتر رییس دولت اصلاحات در کانال تلگرامی خود به سقوط بشار اسد واکنش نشان داد و توصیه‌هایی را مطرح کرد. وی در کانال تلگرامی خود نوشت: من همچنان نظرم این است که سقوط بشار اسد و تسلط گروه‌های افراطی اسلامگرا بر حکومت سوریه بزرگترین اتفاق تعیین کننده در خاورمیانه جدید است. حلقه ارتباطی محور مقاومت عملا قطع می‌شود. مردم سوریه حتی آن‌ها که از بشار وعملکردش ناراحت بودند، همچنان نگران حضور این گروه شبه داعش هستند که چه بر سرنوشت آن‌ها قرار است حاکم شود. یکبار در رقه این گروه‌ها را تجربه کرده اند. عراق که هم مرز با این‌ها خواهد شد آسیب پذیری جدی پیدا می‌کنند. ایران هم پیوندش با منطقه عملا قطع خواهد شد. پلن بی از جنگ یکساله مهمتر است. اسراییل می‌تواند مسبب این وضعیت باشد و خود را یکه تاز ببیند. مجموعه جدید تندرو سوریه تظاهر به دیپلماسی می‌کنند. تعبیر معارض مشروع از عباس عراقچی قابل توجه است. باید همه، به خصوص ایران و عراق تلاش کنند تا با دیپلماسی قوی با گروه جدید منافع خود را مراقبت کنند. شرایط دشواری برای همه این منطقه است.

حسین شریعتمداری کیهان نوشت که، سازماندهی این تعداد تروریست از ملیت‌های مختلف و آموزش آن‌ها برای یک هجوم برق‌آسا و غافلگیرکننده، دست‌کم به ۲ تا ۳ ماه طراحی و برنامه‌ریزی قبلی نیاز دارد و این برنامه‌ریزی در توان و حد و اندازه گروه‌های تروریستی، مخصوصاً از نوع تکفیری آن نیست و بی‌تردید باید از سوی یک یا چند دولت انجام گرفته باشد. تروریست‌ها از مرز‌های جنوب ترکیه و شمال سوریه وارد شده‌اند که عبور این انبوه ۲۰ هزار نفری نمی‌تواند بدون اطلاع و همکاری دولت اردوغان باشد. تروریست‌ها که نام «تحریرالشام / آزادکننده شام»! را بر آن‌ها نهاده بودند، مجموعه‌ای از ملیت‌های مختلف، تاجیک، ازبک، اویغور، ترکستان (بخش‌هایی از قفقاز)، اردن و شماری نیز از سوریه و... بودند. نکات فوق تردیدی باقی نمی‌گذارد که دولت بشار اسد در حمله مشترک آمریکا، اسرائیل، ترکیه و اردن سقوط کرده است و تروریست‌ها فقط ماموریت اجرای دستورات دیکته شده را داشته‌اند. بدیهی است که در این میان، نمی‌توان و نباید برخی دیگر از عوامل مؤثر -و یا شتاب‌دهنده- داخلی در دولت سوریه را نادیده گرفت.

پای تحولات سوریه و سقوط بشار اسد به صحن علنی مجلس هم باز شد. حمید رسایی نماینده تهران در جلسه علنی نوبت صبح دیروز (یکشنبه ۱۸ آذر ماه) طی تذکری خطاب به رئیس مجلس شورای اسلامی، گفت: مجلس نیاز دارد در این اوضاع منطقه و با توجه به وضعیت فعلی، اطلاعات به روز، دقیق و روشنی از صحنه داشته باشد. با توجه به اینکه در ایام بررسی لایحه بودجه امکان برگزاری جلسات دیگر در مجلس نیست و کمیسیون‌ها هم تعطیل است، از ساعت ۶ تا ۸ صبح جلسه‌ای در مجلس با حضور بعضی از مسئولان و فرماندهان نظامی و مسئولان وزارت خارجه به مجلس تشکیل شود.

نادرقلی ابراهیمی نماینده اراک نیز در تذکری گفت: با توجه به رویداد‌های منطقه، مجلس جلسه غیرعلنی برگزار کرده تا درباره برخی از مواضع ضروری که باید دولت جمهوری اسلامی و مجلس شورای اسلامی داشته باشد، بحث و بررسی شود.
وی افزود: مجلس حداقل باید از این بی‌اطلاعی دربیاید و در جریان شرایط قرار گیرد.

احمد نادری، نماینده مجلس، در واکنش به سقوط حکومت بشار اسد گفت که استراتژی جمهوری اسلامی پس از این رویداد باید بر «آزمایش بمب اتمی» و احیای «جبهه زخمی مقاومت» متمرکز شود. او همچنین افزود: «بشار اسد نباید به کشور‌های خلیج فارس مخصوصا امارات اعتماد می‌کرد.».

علی مطهری نماینده ادوار مجلس معتقد است: ‏موضع ایران در قبال تحولات اخیر سوریه عاقلانه بود، زیرا خود را در مقابل بخش عظیمی از مردم سوریه که طرفدار مخالفان اسد بودند قرار نداد و از یک جنگ میان سنی و شیعه و برادرکشی مسلمانان که خواست آمریکا و اسرائیل بود جلوگیری کرد. حکومت بشار اسد دارای ضعف‌هایی بوده که نمی‌توان آن را مخفی کرد. سیاسیون ما هم باید در اظهارات خود به این موضوع توجه داشته باشند و سپس مواضع خود را اعلام کنند. بحث جنگیدن نیست. مقامات سوریه از نظر اطلاعاتی غافلگیر شدند، چرا که احتمال نمی‌دادند که چنین اتفاقی رخ دهد. ارتش سوریه هم اعتقادی به مبارزه با این مخالفان نداشته است. دیدیم که پی در پی هم عقب نشینی کرده و اساسا اراده‌ای برای جنگیدن با آن‌ها نداشت؛ چون مطلع بود که بخش مهمی از مردم سوریه طرفدار همین گروه هستند. در این که ضعف‌هایی در حکومت بشار اسد وجود داشت حرفی نیست. ولی وقتی خواست اکثریت مردم تغییر یک نظام باشد، باید به آن تن داد. سیاسیون ما هم باید این مورد را مد نظر قرار دهند.

محسن رضایی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در واکنش به سقوط دولت بشار اسد در سوریه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: سرنوشت ‎سوریه را باید ملت این کشور تعیین کنند. سوءاستفاده بازیگران خارجی از جمله آمریکا و اسرائیل نتیجه‌ای جز تکرار الگوی لیبی، افغانستان و عراق نخواهد داشت.

پایگاه تحلیلی خبری شعار سال، برگرفته از منابع گوناگون