پل تاريخي زمانخان در مجاورت شهر سامان واقع شده است. تفكر اوليه ساخت پل در اين مكان به دوره ساسانيان باز مي گردد.

اين پل به دستور زمانخان رئيس يكي از ايلات قشقايي كه زماني دامنه كوچ آنها تا آن منطقه مي رسيد بر روي رودخانه زاينده رود احداث گرديد. تركيب مناظر رود خروشان زاينده رود، پل زمانخان و طبيعت زيباي منطقه و نيز اقدامات انجام شده جهت رفاه گردشگران، اين ناحيه را از مهمترين قطبهاي گردشگري استان قرار داده است.

دهكده سياحتي زاگرس كه داراي واحدهاي اقامتي زيبا و مشرف به زاينده رود و پل زمانخان است در مجاورت اين پل بنا شده است.

* مشخصات پل زمانخان

* قلعه دزك

اين بنا در روستاي دزك و در فاصله 35 كيلومتري جنوب شرقي شهركرد توسط لطفعلي خان امير مفخم شاهد حوادث فراواني بوده كه مهمترين آنها ايفاي نقش در جريان اعاده مشروطيت است.

از نظر معماري، اين قلعه به تقليد از قصرهاي اروپايي قرون گذشته با آرايشي ايراني ساخته شده است. جالبترين قسمت اين بنا، تالار سفره خانه و اتاق آيينه مي باشد. در حال حاضر اين كاخ قلعه 20/5076 مترمربع وسعت دارد و در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است. علامه فقيد علي اكبر دهخدا مولف لغت نامه مشهور مدتي را در اين قلعه به سر برده است.

* قلعه سردار اسعد بختياري

كاخ قلعه سردار اسعد بختياري در فاصله 42 كيلومتري شهركرد و در مركز شهر جونقان واقع شده است و فاقد هر گونه كتيبه تاريخدار است.

اين قلعه توسط علي قلي خان سردار اسعد بختياري در زماني كه وي زمامداري ايل بختياري را به عهده داشت ساخته شده است. و بر اين اساس قدمت آن به بيش از يكصد سال مي رسد مصالح به كار رفته در اين بناي دو طبقه خشت با نماي آجر با ملات گچ و خاك است و هنرهاي حجاري، چوب بري، گچ بري، آيينه كاري و نقاشي در آن به كار رفته است.

* خانه آزاده چالش تر

اين بنا به مناسبت سكونت حاج مهدي خان آزاده چالش تري در بين مردم محل به اين نام معروف گرديده قديمي ترين بناي مسكوني استان (1206 ه.ق) محسوب مي شود كه از نظر ويژگي هاي معماري سه نوع بافت متمايز متعلق به ادوار زنديه تا معاصر به همراه تزئينات گچبري، نقاشي هاي ديواري و هنرهاي روي چوب را مي توان در كالبد آن مشاهده نمود.

اين بنا در قسمت غربي شهركرد (چالش تر) قرار دارد و در سال 1357 در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است.

* خانه ستوده چالش تر

خانه ستوده في الواقع جز آخرين بخشهاي بر جاي ما نده از مجموعه بناهاي مرتبط با ارگ چالشتر و مربوط به اواخر دوره صفوي تا آخر دوره قاجاري بحساب مي آيد كه قسمت اندروني بخش حاكم نشين قلعه مذكور را تشكيل مي داده است. شالوده اصلي اين بخش در سال 1323 ه.ق به پايان رسيده كه داراي ازاره هاي سنگي ارزشمند، تراش خورده و نقاشي هاي نفيس مي باشد. اين خانه در قسمت غربي شهركرد و در نزديكي خانه آزاده قرار دارد.

* سنگ نوشته هاي مشروطيت

(گردشگاه پيرغار)

در 5 كيلومتري جنوب شهر فارسان، 37 كيلومتري شهركرد و در مجاورت روستاي ده چشمه گردشگاهي مصفا به نام پيرغار وجود دارد.

بر روي قسمتي از تپه سنگي مشرف به اين گردشگاه سه كتيبه به خط نستعليق وجود دارد. متن اين كتيبه ها مجملي از شرح لشكر كشي بختياري ها به تهران و اصفهان و نقش سرداران بختياري در سركوبي استبداد صغير و سقوط محمدعلي شاه در واقعه مشروطيت است. اين سه كتيبه به دستور سردار اسعد و سردار ظفر از رهبران مشروطه خواهي بختياري نوشته شده است.

مجموع عوامل گردشگاه از جمله چشمه پرآب، سايه سار درختان، آبشار زيبا، كوههاي اطراف و هواي پاك و خنك و نيز غار موجود در محل سبب جذب روزانه صدها گردشگر مي گردد.

* امكانات و تسهيلات

جاده آسفالته فضاي سبز، سرويس بهداشتي، پاركينگ، آب آشاميدني، سكوي نشيمن، دسترسي به واحدهاي اقامتي و پذيرايي

* طاق سنگي هاي جونقان (خان اوي)

طاق سنگي هاي جونقان واقع در 8 كيلومتري شهر جونقان و در ابتداي تنگه در كش وركش (مسير شهركرد- اردل) با شيوه اي خارق العاده به صورت خشكه چين احداث گرديده اند.

در اين مكان با استفاده از سنگهاي تراش و با بهره گيري از فن نخ كشي طاقهاي قوسي تا عمق 7 متر، ارتفاع 5/2 و عرض 3 متر ساخته شده كه طي قرون متمادي در برابر زلزله هاي فراوان و ساير عوامل طبيعي تخريبگر، مقاومت نموده و بخشي از بنا به دست عوامل انساني تخريب شده است.

* شير سنگي

بختياري ها براي پاسداشت جنگاوران و دلاوران خود بر روي قبر آنان مجسمه اي تراشيده از سنگ و به شكل شير با نقوشي از اسب و شمشير قرار مي دادند.

اين نقوش هر كدام معنا و مفهوم خاص خود را دارد. شير سنگي بر روي قبور دلاوران و جوانان بختياري يادآور تاريخ پرحادثه و فراز و نشيب گذشته اين ايل است. قديمي ترين شير سنگي موجود در استان مربوط به دوره صفوي است.

* بردگوري ها

بردگوري ها (سنگ گبري ها) قديمي ترين آثار سنگي استان مي باشند كه به دوره ماد تا پايان حكومت ساسانيان تعلق دارند. در دين زرتشت به علت اعتقاد به مقدس بودن خاك از دفن كردن اجساد خودداري كرده و آنها را در محفظه هايي از سنگ كه استودان (استخوان دان) ناميده مي شد و در اصطلاح بختياري به آنها بردگوري (به معني سنگ گبري) مي گويند قرار مي دادند.

در خطه بختياري در دل صخره ها و يا سنگهاي عظيم فضاهايي با متوسط طول 30/3 و عرض 2 و ارتفاع 20/1 ايجاد مي كردند كه داراي دريچه هاي مربع شكل با در سنگي بوده اند. بردگوري ها به گونه اي انفرادي و يا چند تايي حفر گرديده و بيانگر فرهنگ تدفين در طول بيش از 1500 سال در منطقه و نفوذ مذهب زرتشت و پيروان آن در اين خطه هستند.

بردگوري ها در بخشهاي ديناران، ميانكوه و بازفت پراكنده اند.

* مسجد اتابكان

مسجد اتابكان كه در زمره بناهاي محوري بافت قديمي شهركرد محسوب مي گردد. قديمي ترين بناي مذهبي شناخته شده در استان است و در اوايل قرن هفتم ه.ق (605) در دوران حكومت سلسله محلي اتابكان لر بزرگ به سبك مساجد قرون اوليه اسلامي شناخته شده است.

اين بنا در دوره هاي صفوي و قاجاري مرمت شده و جنس آن از خشت است.

در چوبي ارزشمند آن به دليل كاربري انواع هنرهاي روي چوب از اسناد مهم تاريخي و فرهنگي محسوب مي گردد. بقعه امامزادگان حليمه و حكيمه خاتون از نوادگان امام موسي كاظم(ع) در مجاورت مسجد اتابكان و در مركز شهركرد واقع شده است.

* امامزاده حمزه علي

بقعه امامزاده حمزه علي از نوادگان امام سجاد(ع) در 35 كيلومتري شهر بروجن و در مجاورت شهر بلداجي در بالاي تپه اي مرتفع قرار گرفته و در اطراف آن دشتي وسيع گسترده است.

موقعيت طبيعي، مطلوب، آب و هواي مناسب و نزديكي به تالاب زيباي چغاخور سبب جذب ساليانه هزاران نفر از داخل و خارج استان به اين منطقه مي شوند. امكان اردو زدن و كمپينگ در اين مكان وجود دارد.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از وبلاگ آثار باستانی ایران، تاریخ انتشار: 5 خرداد 1389، کدخبر: - ، www.maryam121.blogfa.com