شعار سال: درخت این جاندار بی زبان از گرانبهاترین آفریدههای خداوند دانا برای آدمی است و به دلیل نقش حیاتی که در زندگی تمامی موجودات زنده علی الخصوص انسانها داراست، در سالنامه جمهوری اسلامی ایران روز پانزدهم اسفند بنام روز درختکاری نامیده شده است.
در ختکاری یکی از سنن پسندیده در اسلام است که به کرات نسبت به آن در روایات تاکید شده است.
امام صادق(ع) در این باره میفرمایند: شش چیز است که مومن پس از مرگ از آنها بهره مند می شود: فرزند صالح، مصحفی که از او بماند، چاه آبی که حفر کرده باشد، آبی که جاری کند، سنت نیکی که بنهاد و در ختی که بکارد.
روایت شده است: حضرت علی(ع ) به ایجاد نخلستان بزرگی پرداختند و به دست مبارکشان آن را به بار نشاندند.
پیامبرصلى الله علیه وآله فرمود: هر کس درختى بکارد و در نگهدارى آن بکوشد تا میوه دهد، در برابر هرچه از آن میوه به دست آید، پاداشى نزد خدا خواهد داشت.
پیامبر(ص) همچنین فرمودند: هر که نهالى بکارد، خداوند به مقدار میوهاى که از آن درخت به دست میآید، در نامه اعمال او پاداش مینویسد.
همچنین امام صادق(ع): درختان میوه را قطع نکنید که خداوند بر شما عذاب فرو مىیریزد.
رهبر انقلاب در موارد و به دفعات به قضیه حفظ و صیانت از محیط زیست اشاره کرده اند و مسئولین را به اصلی دانستن این قضیه توصیه کرده است و میفرمایند:”از نظر اسلام، طبیعت متعلق به انسان و او امانتدار این نعمت الهی برای نسلهای بعدی است، لذا کسی که اقدام به تخریب محیط زیست کند، به این امانت و به نسلهای بشری خیانت کرده است… کفران نعمت طبیعت، عقوبت الهی را در پی خواهد داشت و معضلاتی که بعنوان اثرات ناشی از تخریب محیط زیست در زندگی انسانها بوجود آمده در واقع نتیجه کفران این نعمت است… دیدار با اعضای هیأت علمی همایش محیط زیست، دین و فرهنگ مسئله گیاه و بوستان و درخت و این چیزها جزو مسائل اصلى است کنجکاوی، قران و حدیث، خیر جاری اینها را جزو مسائل فرعى نباید به حساب آورد.
درست است که در شمارش مسائل اساسى کشور، چشمها و نگاهها به سمت اقتصاد، به سمت فرهنگ، به سمت مسائل پولى، به سمت مسائل سیاسى کشانده میشود – معمولاً اینجور است – لیکن اگر با دقت نگاه کنیم، مسائلى که مربوط به زیست انسانى است، بیشتر از آنها اهمیت دارد.
سیاست براى چیست؟ اقتصاد براى چیست؟ خدمات گوناگون شهرى و کشورى براى
چیست؟ اصلاً پیشرفت کشور براى چیست؟ پیشرفت براى این است که انسانها زندگى سالم و
مطلوبى داشته باشند.
اگر محیط زیست تخریب شد، همه اینها باطل خواهد شد.”
دفتر معرفت قرآن کریم در سوره انعام، آنجا که دلایل توحید را بر میشمارد، درخت و گیاهان را نشانه ای برای اهل ایمان ذکر می کند و میفرماید:”و به وسیله آن[آب] گیاهان گوناگون رویاندیم و از آن ساقه ها و شاخه های سبز خارج ساختیم و از آن ها دانه های متراکم و شکوفه نخل خوشه هایی با رشته های باریک بیرون فرستادیم و باغ ها از انواع انگور و زیتون و انار، به میوه آن و طرز رسیدنش بنگرید که در آن نشانه هایی برای افراد با ایمان است.”
حفظ درختان
درخت یکی از نعمتهای الهی است و انسان وظیفه دارد در حفظ و توسعه آن
بکوشد.
هر درختی که در گوشه ای روییده و شاخ و برگ گسترده است، متعلق به همه مردم است و بخشی از ثروت ملی محسوب میشود.
بنابراین، حراست از درختان و جلوگیری از نابودی آنها جزء وظایف شرعی و ملّی ماست و کوتاهی در این زمینه، ضایع کردن نعمت است و گناه محسوب می شود؛ زیرا درختان به عنوان یکی از مهم ترین منابع تجدید شونده طبیعی، نقش بسیار مهمّی در زندگی ما دارند.
امام صادق(ع) در این باره میفرماید: «انسان به کاشتن درخت، آب دادن و مواظبت کردن از آن مکلّف شده است.»
امیرالمؤمنین با دست مبارک خویش و تلاش بسیار به ایجاد نخلستان میپرداخت.
ایشان زندگی خود را با کشاورزی تأمین میکرد و بخش عمده ای از درآمد نخلستانها را در قالب وقف در اختیار فقرا قرار می داد و یا در کارهای خیر دیگر استفاده میکرد.
درختان و یاد معاد
یکی از اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله از آن حضرت پرسید: «چگونه
خداوند مُردگان را زنده میکند و نمونه آن در جهان حقیقت چیست»؟ حضرت فرمود: «آیا
از سرزمینی عبور نکرده ای که خشک و مُرده باشد و سپس بار دیگر از آن جا عبور کنی،
در حالی که از خرّمی به جنبش در آمده است»؟ عرض کرد: «بلی»
حضرت فرمود: «این گونه خداوند مردگان را زنده میکند.»
ضرورت حفظ جنگلها صنعتی شدن شهرها از یک سو و تخریب جنگلها از سویی دیگر، آلودگی هوا را به شدت افزایش داده است.
کارشناسان، مقدار فضای سبزی که اکسیژن مورد نیاز هر فرد را در طول یک سال تأمین میکند،150 متر مربع تخمین زده اند؛ در حالی که این مقیاس برای هر ایرانی، بسیار کمتر از این میانگین است.
بدین ترتیب و با توجه به محدودیت اراضی جنگلی و فضای سبز کشور، حراست شدید از جنگل های موجود، اجرای طرحهای گسترده جنگل کاری و نیز احیای جنگل های مخروبه کشورمان، اهمیت بسیاری در حفظ سلامت مردم دارد.
خطر انقراض درختان تخریب جنگلهای کشور، در سالهای اخیر، روند رو به رشدی داشته است؛ به گونه ای که مساحت جنگل های ایران نسبت به سالهای گذشته، کاهش چشم گیری یافته است.
کارشناسان تخمین زده اند که برای جبران این کاهش، سالانه باید میلیونها نهال جنگلی در ایران کاشته شود.
با ترویج درختکاری و حراست از جنگلها و استفاده علمی از درختان و تکثیر گونههای آنها، نه تنها میزان منابع چوب جنگلی کاهش نمییابد، بلکه بر شمار درختان نیز افزوده میشود.
بنابراین، استفاده بی رویه و غیرعلمی از چوب درختان، هم موجب تخریب و از بین رفتن جنگلها میشود و هم اقتصاد کشور را با رکود مواجه میسازد.
شمار درختان را افزایش دهیم با توجه به این که هر روز از دامنه جنگلهای کشور کاسته میشود، برای پایان بخشیدن به روند تخریب جنگلها و از بین رفتن درختان، روی آوردن به اجرای سیاستهای کلان، در بخش منابع طبیعی، ضروری به نظر میرسد.
ترویج فرهنگ و سنت حسنه درختکاری و جلوگیری از انهدام جنگلها، نیازمند همت و تلاش مشترک دولت و مردم است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی، ضمن تأکید فراوان بر اهمیت کاشت درخت در هر مکانی که امکان آن وجود دارد، تصریح کرده اند: «اگر هر فرد ایرانی فقط یک نهال بکارد، میلیونها درخت بر آنچه موجود است، افزوده خواهد شد.»
درختان را قطع نکنیم یکی از عواملی که در از بین رفتن درختان و تخریب جنگلها مؤثر است، قطع درختان جنگلی به منظور امرار معاش از طریق فروش آنها است.
این کار در فرهنگ اسلامی، بسیار نکوهش شده و قطع درختان، مخصوصا درختان میوه دار، بسیار نهی شده است.
پیامبر گرامی اسلام در اهمیت درختکاری میفرمایند: اگر قیامت فرا رسد و در دست یکی از شما نهالی باشد، چنانچه بتواند برنخیزد تا آن نهال را بکارد، این کار را انجام دهد.
هیچ مردی نیست که درختی بنشاند، مگر این که خداوند به اندازه میوه ای که آن درخت میدهد، برایش اجر مینویسد.
هر که درختی بنشاند و در راه نگه داری و رسیدگی به آن صبر کند تا میوه دهد، در قبال هر میوه ای از آن، یک صدقه نزد خدا برایش منظور میشود.
با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه تحلیلی خبری تاکستان، تاریخ 15 اسفند 95، کد مطلب: 44465: www.takpress.ir