شعار سال: بدون شک مهمترین و اساسی ترین فواید سدسازی، ذخیره ی آب، جمع آوری آبهای روان و جلوگیری از بروز سیلاب، تولید انرژی برق، پرورش آبزیان و جذب توریست می باشد.

مزایایی که طی چند دهه‌ی اخیر کشورهای توسعه یافته را به سمت و سوی صنعت سدسازی پیش برده است اما امروزه این فرایند نه تنها در این کشورها منسوخ گردیده است بلکه بسیاری از آنها در صدد تخریب و برچیده شدن سدها با هزینه‌های سنگین هستند بنابراین قطعا عوارض این صنعت در مقایسه با دستاوردهای آن به مراتب بیشتر بوده است که سران این کشور ها را به سمت تخریب سدها سوق داده است.

اما بارزترین دلیل چنین اقدامی اثرات مخرب زیست محیطی عنوان شده است.
پیامدهای منفی که امروزه در جنوب کرمان شاهد آن هستیم
یکی از معایب احداث سدها تبخیر آب انباشته شده در پشت سدها میباشد طبق آمار، سالانه حدود ۱۰۰ میلیارد مترمکعب از آب شیرین در مخازن کشور تبخیر می گردد تبخیر آب در مناطق خشک و بیابانی نظیر جنوب کرمان با دمای بالا بدون شک با شدت و حجم بالاتری نسبت به مناطق مرطوب همراه است.

نباید از نظر دور داشت که یکی از مشخصه های طبیعی خاکهای مناطق خشک و بیابانی وجود املاح بالا می باشد در چنین شرایطی تبخیر آب در مخازن سدها انباشته شدن نمک و روانه شدن آن به سمت اراضی کشاورزی را در پی خواهد داشت که به نوبه ی خود تاثیرات سوء خود را بر اراضی کشاورزی دارا است.

برای احداث سد اگرچه از لحاظ رونق اقتصادی پرورش آبزیان را می توان برشمرد اما نباید فراموش کرد ایجاد سد در مسیر طبیعی رودخانه‌ها و بروز تغییرات در بستر طبیعی آبراهه ها نابودی گونه های متنوعی از ماهی ها، جانوران و گیاهان حاشیه رودها را به دنبال خواهد داشت که این مسئله برای محیط زیست به دور از عوارض نبوده ضمن اینکه رودها حامل مواد ارزشمند و حاصل خیزی برای اراضی کشاورزی هستند که استفاده از آن نیاز زارع به کود و مواد شیمیایی را محدود می کند.

با ایجاد مانع در مسیر رودخانه ها بسیاری از کشاورزان و عشایر مجبور به کوچ اجباری شده و در نهایت شاهد زمینهای رها شده خواهیم بود، زمینهایی که در صورت عدم استفاده و احیا به بیابان و کانون ریزگردها تبدیل می شوند.

بنابراین رودها نقش کلیدی در حیات طبیعت دارا هستند بویژه در حفظ تالاب ها.

متاسفانه امروزه تالاب وسیع جازموریان در جنوب کرمان به عنوان یک اکوسیستم بکر و زیبا با گونه های متنوع گیاهی و جانوری نادر، در معرض نابودی است و اقدامات غیر اصولی نظیر انتقال آب و ایجاد سد و بندهای خاکی و سیمانی، تخریب این موهبت عظیم طبیعی را سرعت داده و عوارض مخرب زیست محیطی را در پی دارد.

از سوی دیگر پدیده ی مخرب فرونشست زمین در بخش هایی از جنوب کرمان در حال وقوع است و روز به روز بر وسعت آن افزوده می شود صرف نظر از منشأ اولیه ی وقوع این عارضه ی مخرب و غیرقابل برگشت ، این اقدامات غیر اصولی همسو با پیش روی و تشدید نشست زمین عمل می کنند و مشکلات عمده ای را به همراه خواهد داشت مسئله ای بسیار مهم که این روزها در بسیاری از کشورها از جمله ایران به معضلی جدی تبدیل شده است.

بنابراین شایسته است به دور از تمامی معادلات سیاسی و با دیدگاهی کاملا کارشناسانه از جنبه های مختلف به دنبال روشهای جایگزین سدسازی با حداقل عوارض بود تا در جهت احیاء رودخانه ها و سفره های آب زیرزمینی گام برداشت، روشهای جایگزین موفقی که بتوان بدون اختلاف نظر از آن به عنوان دستاورد یاد کرد.

با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه خبری تحلیلی کنار صندل، تاریخ 3 اردیبهشت 96، کد مطلب: 24169: www.konarsandal.ir