شعارسال: به نقل از نشريه «کامرسانت» روسيه، روساي جمهوري منطقه درياي خزر به موازات امضاي کنوانسيون وضعيت حقوقي درياي خزر در روز ١٢ ماه اوت، پروتکل ارزيابي تاثير پروژه ها براي محيط زيست را نيز امضا خواهند کرد. براساس سند احداث خطوط لوله در بستر درياي خزر، کسب رضايت تمامي کشورهاي ساحلي ضروري است. بدين ترتيب، روسيه و ايران از اين فرصت برخوردار مي شوند تا از احداث احتمالي خط لوله از ترکمنستان به آذربايجان ممانعت کنند. به گفته کارشناسان، در مجموع، شانس اجراي اين پروژه بسيار اندک است.

در روز ١٢ ماه اوت در آکتائو، روساي جمهوري پنج کشور در منطقه درياي خزر کنوانسيون وضعيت حقوقي درياي خزر را امضا خواهند کرد. اين کنوانسيون اجازه نصب خط لوله در بستر درياي خزر را فقط در صورت رضايت آن دست از کشورهايي مي دهد که خط لوله از منطقه آنها عبور خواهد کرد. براساس گزارشات منتشر شده، به همراه اين کنوانسيون، پروتکل پيرامون ارزيابي تاثيرات پروژه ها بر درياي خزر نيز امضا خواهد شد.

اين پروتکل در راستاي هماهنگي پروژه ها در درياي خزر و از جمله، پروژه نصب خط لوله براساس توافق تمامي کشورهاي ساحلي مي باشد. در اين راستا، تمامي پنج کشور ساحلي درياي خزر بايد کار احداث پروژه ها را تائيد کنند. اين کنوانسيون و پروتکل به يکديگر مرتبط هستند. و هدف اصلي – به حداقل رساندن خطرات زيست محيطي مي باشد. در اواخر سال ٢٠١٧ ميلادي، گريگوري کاراسيان، معاون وزير امور خارجه روسيه، در مصاحبه اي با نشريه «کامرسانت» تصريح کرد که وقوع حوادث و بلاياي طبيعي – نکته مهمي است که روسيه به آن توجه ويژه اي نشان مي دهد. در آن ايام، وي آشکارا، از امضاي توافق مهم پيرامون ارزيابي تاثيرات زيست محيطي پروژه ها سخن گفته بود و ظاهرا، منظور وي، همين پروتکل بوده است.

لاينحل ماندن وضعيت درياي خزر تاکنون، يکي از موانع اصلي براي احداث خط لوله ترکمنستان به آذربايجان، گرجستان و ترکيه بوده است. در اواخر سال ٢٠٠٠ ميلادي، اين پروژه در اروپا به عنوان راه جايگزيني براي گاز روسيه بحث و بررسي شد. همصحبتان نشريه «کامرسانت» در عرصه گازي خطري براي اجراي اين خط لوله حتي بدون امضاي پروتکل نيز نمي بينند. آنان خاطر نشان مي کنند که ترکمنستان در زمينه ارسال حجم عظيمي از گاز به چين به توافق رسيده است. قرار است، از طريق خط چهارم خطوط لوله گاز رساني آسياي مرکزي – چين، ٣٥ ميليارد متر مکعب گاز ارسال شود و در اين زمينه، ترکمنستان بايد حجم استخراج گاز خود را افزايش دهد.

ستانيسلاف پريتچين، مدير گروه تحليلي در مرکز مطالعات آسياي مرکزي و قفقاز در انستيتوي خاور شناسي آکادمي علوم روسيه، خاطر نشان مي کند که آذربايجان براي راه اندازي کوريدور جنوبي گاز و ارسال گاز از معدن شاه دنيز – ٢ آمادگي دارد. در حال حاضر، براي آذربايجان حمل و نقل گاز به ترکمنستان چندان سودآور نيست. در اين زمينه، احداث خط لوله گاز رساني درياي خزر از اهميت بسياري برخوردار است. برخي از کشورهاي منطقه درياي خزر معتقدند که مواضع روسيه در رابطه با خطرات زيست محيطي در درياي خزر حيله گرانه است، زيرا خود مسکو در حال احداث خط لوله از بالتيک به درياي سياه است. اما، مي بايست خاطر نشان کرد که محيط درياي خزر از لحاظ زيست محيطي بسيار حساس است: در اعماق اين دريا و در منطقه ميان ترکمنستان و آذربايجان پيوسته زمين لرزه هايي رخ مي دهد و هر گونه اتفاقي در اين منطقه بر کل محيط زيست دريا تاثير گذار است.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری آریا ، تاریخ انتشار: 2 مرداد 1397 ، کد خبر: 20180724165814991، www.aryanews.com