شعار سال: در این گنجینه بزرگ، بیشترین شمار واژگان بیگانه به همراه پیشنهادهایی برای جایگزینی آنها با واژگان پارسی آورده شده است. به کارگیری درست این گنجینه می تواند تا اندازه های بسیاری، زبان کهن، زیبا و شیرین ما ایرانیان را دوباره زنده سازد. زبانی که بزرگ ترین شاعران و سرایندگان تاریخ جهان بدان زبان سروده اند.

دستاورد پالایشگاه زبان پارسی: گنجينه سترگ واژگان سره ايرانی - ويرايش الفبايی (برای دسترسی آسان به واژگان و جستجوی بهتر)

با همراه داشتن فايل های زير، به بيشترين شمار واژگان پارسی با چیدمان الفبایی براي جستجوی آسانتر دسترس دارید:

گنجينه واژگان ايرانی (ويرايش الفبايی)

در این گردآوری، در مدت پنج سال واژگان را اندک اندک و تک به تک به واژه نامه افزوده شده است که این روش نزدیک به 70 درصد واژه نامه را دربرمی گیرد. همچنین از واژه نامه ای با نام «پارسی بگو» به کوشش ایرانیان بلژیک نیز بهره گیری شده که این بخش نزدیک به 20 درصد از واژگان را دربرمی گیرد واژه نامه ای به نام «زبان پاک»از جناب احمد کسروی نیز 10 درصد از واژگان پالایشگاه زبان پارسی را پدید آورده است.

پیشنهاد می‌شود این واژه‌نامه را پدران، مادران و آموزگاران دلسوز ایران‌زمین به فرزندان و دانش‌آموزان خود بیاموزند تا آینده‌سازان فردای این سرزمین بهتر و بیشتر به زبان ایرانی بگویند و بنویسند. دوستان افغان، تاجیک، پاکستانی و همه شاخه‌های پارسی‌زبان و تیره‌های ایرانی می‌توانند از این گنجینه بهره‌مند گردند. دوستانی که این گنیجنه را خوانده اند و پیشنهادهای بهتر و یا تازه ای دارند که بدان اشاره نشده می توانند ما را نیز از آن بهره مند سازند.

پيشنهادهای تازه پالايشگاه زبان پارسی

• واژه بیگانه: سنسور (sensor) برابر پارسی : هوشگر، فرهنگستان زبان پارسی ایران، واژه حسگر را برگزیده ولی برابر درست آن در پارسی هوشگر است زیرا سنسور ابزار کوچکی است که می تواند ویژگی های فیزیکال (نه منتال) مانند گرما لرزش مولکول نور فشار و ... را بشناسد بنابراین دارای گونه ای هوش است و هوشگر برای سنسور برابر شایسته ای است.
• واژه بیگانه: پارکینگ (parking) برابر پارسی : پایمان (پا + ماندن ، پا را از رفتن نگه داشتن مانند پایگاه به آرِشِ جایی برای برپای ایستادن) این واژه حتی برای پارک به آرش (معنای) «بوستان شهری» هم درست است.) واژه بیگانه: پارک سوار، برایر پارسی: پایمانرو (پایمان + رو). آهنگ آن مانند پیاده رو بوده و به گوش بیشتر ما ایرانیان آشناست.
• واژه بیگانه: پارک اش کن، برابر پارسی: پایمان اش کن (از دیدگاه مردم واژه باید روی زبان خوب بگردد وگرنه به کار نخواهند برد. افزون براین آهنگ آن باید همخوان با واژه بیگانه باشد.
• واژه بیگانه: سمعک، برابر پارسی: گوشک، گوش یار واژه بیگانه: عینک، برابر پارسی: بینک (بین + اک ابزاری که با آن می بینند مانند گیرک ، ابزاری که با آن می گیرند)، چشم یار. واژه خِبره: سمعک، برابر پارسی: هوکاره که هنوز در گویش لُری رواج دارد. (هونر یا هنر = مرد خوب)
• ترکیب کردن: همهمشتن (ترکیب: همهشت) - حساسیت: هوشناکی (حساسیت سنجی: هوشناک سنجی) - پارکینگ: پامان، پامانگاه (پا + مان + گاه ، پا را از رفتن نگه داشتن) پامان کوتاه شده پامانگاه است. (پیشنهاد دهنده: جناب آقای مجید روهنده)

برخی از واژگان زبان های بیگانه كه از زبان کهن ایرانیان گرفته شده است:

دانستنی هایی پرکاربرد پيرامون پالایش درست زبان پارسی

• الف) این واژه نامه تنها گنجینه واژگان پارسی است که در هر جایی شدنی بوده، برای واژگان بیگانه چندین برابر پارسی آورده است.
• ب) چندین واژه پارسی که برای یک واژه بیگانه آورده شده، گاهی هر یک در جایی و شرایطی کاربرد دارد و هرگز دلیل برابر بودن خود آنها نیست.
• پ) برخی از واژگان بیگانه و برابرهای پارسی آنها، تنها به نوشتار مربوط می شود و نارسایی هایی هستند نوشتاری نه گفتاری. مانند: واژه بیگانه: زیبائی واژه پارسی: زیبایی. منظور این است که در دستور زبان پارسی، نوشتار برخی واژگان به نادرست جا افتاده است. به گفتاری دیگر، منظور از «بیگانه» در این واژه نامه دوتاست: یکی این که واژه ای برای دیگر کشور و زبانهاست و دیگر این که واژه مورد نظر در چارچوب پارسی نمی گنجد و بیگانه است.
• ت) در برخی پیشنهادهای پالایشگاه زبان پارسی دیده می شود که واژه بیگانه یا برابر پارسی آن، یک واژه نیست و خود یک عبارت یا چندین واژه و یا یک جمله است. اینها از آن روی افزوده شده که برخی موارد رایج شده به نادرست در زبان پارسی شناسایی شود و تا جایی می توانیم از برابرهای پارسی آن بهره مند شویم.
• ج) برخی از پیشنهادهای این واژه نامه بزرگ، مواردی است که رنگ و بوی دینی و مذهبی دارد. این گفتار هرگز بدین معنا نیست که پیشنهاد واژه یعنی رویارویی با عبارات مذهبی. ما تنها در چارچوب این واژه نامه واژگان سره را از نا سره جدا می سازیم و روشن است که هر کسی اختیار دارد هر واژه ای در گفتار و نوشتار خود به کار برد. برای نمونه، هنگامی در جایی از همین وازه نامه گفته می شود: به جای «الهی» بگوییم «خدایا» یا «خدای من» یا «پروردگارا» یا «پروردگار من» و یا این که گفته می شود به جای «بسم الله الرحمن الرحیم» بگوییم: «به نام خداوند بخشنده مهربان». اینها پیشنهادهایی برای به کارگیری زبان پارسی در دعا و نیایش های ماست و هرگز رویارویی با آیین های ارزشمند مذهبی به شمار نمی رود، ما خود همواره به این درونمایه ها ارزش بسیار و ارج فراوان گذاشته و می گذاریم.
• چ) یکی از چالش های پیش روی پارسی سازی نوشتارها و گفتارهای ما، آوردن چندین واژه همسان و برابر است که یکی از آنها بیگانه و دیگری پارسی است. برای نمونه، بسیار می بینیم و می شنویم: سلام و درود، تبریک و شادباش، معیت و همراهی، موفقیت و پیروزی و ... . همان گونه که می بینیم، در اینجا وازگان نخست همگی بیگانه و وازگان دومی همگی پارسی سره هستند. نیازی نیست که بی هوده سخن و یا نوشتار خود را گزاف کنیم و با پرگویی، واژگان بیگانه را در آن فراوان کنیم. می توانیم به سادگی بگوییم: درود بر شما، به شما شادیاش می گوییم، با همراهی شما، با پیروزی، با کامیابی و ... . آوردن واژه های بیگانه در جایی که واژه پارسی به سادگی و بدون دشواری کاربرد دارد، نادرست است.

برخی از برجسته ترین پژوهش ها و گردآوری ها در زمینه گنجینه واژگان پارسی:

اميد است كه اين برگ از تارنما و اين گنيجنه های ارزشمند بتواند زبان شيرين ايرانی را در گفتارها و نوشتارهای ايرانيان هر روز پر رنگ تر كند.

برخی از پيوندهای سودمند پیرامون زبان پارسی و واژگان سره ایرانی:

گنجينه نخستین واژگان ايرانی که ویرایش بروز شده آن در چارچوب الفبایی نیز آماده شده است (ويرايش ده بخشی)

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از وبسایت ایران هفت هزار ساله، تاریخ -، کد مطلب: -:www.irane7000saale.com