هدفگیری دقیق منابع در سازمان برنامه و بودجه

این روزها عملکرد دستگاه‌های اجرایی به خصوص در قوه مجریه بیش از هر زمان دیگری زیر ذره بین نقد و بررسی رفته است. موضوعی که همواره از سوی دولت مورد استقبال قرار گرفته است تا از این طریق نقاط قوت و ضعف دستگاه‌ها روشن‌تر شود

شعارسال:این روزها عملکرد دستگاه‌های اجرایی به خصوص در قوه مجریه بیش از هر زمان دیگری زیر ذره بین نقد و بررسی رفته است. موضوعی که همواره از سوی دولت مورد استقبال قرار گرفته است تا از این طریق نقاط قوت و ضعف دستگاه‌ها روشن‌تر شود.

روزنامه ایران در یادداشتی آورده است: یکی از دستگاه‌هایی که طی هفته‌های اخیر از سوی بخش‌های مختلف سیاسی و اقتصادی مورد نقد و بررسی قرار گرفت سازمان برنامه و بودجه بود که به حق و همانگونه که اقتصاددانان اعتقاد دارند حکم مغز و قلب قوه مجریه را برعهده دارد. هرچند در برخی از بیانیه‌های سیاسی به عملکرد این سازمان تاخته شد، اما درصورتی که کارکرد این سازمان را بر اساس وظایف، مأموریت‌ها و با توجه به واقعیت‌های موجود بسنجیم، سازمان برنامه و بودجه کشور نمره قابل قبولی خواهد گرفت.

طی سال‌های اخیر و با وجود اینکه این سازمان پس از سال‌های سخت انحلال دوباره پاگرفت، ولی درحوزه‌های مسئولیت خود عملکرد مطلوبی داشته است. یکی از مهمترین آنها در زمینه تدوین و ارایه به موقع لایحه بودجه‌های سنواتی به مجلس است. درحالی که در دوره فعالیت دولت‌های نهم و دهم تأخیر در تقدیم لایحه بودجه به مجلس به یک سنت تبدیل شده بود، در طول حدود پنج سال اخیر این لوایح در موعد قانونی تقدیم مجلس شده است ضمن این که در تدوین آن نیز تغییرات مثبت بزرگی ایجاد شد که مهمترین آن شفاف شدن بودجه است.

از سوی دیگر زمانی که دخل و خرج کشور را در سال‌های اخیر مورد بررسی قرار دهیم، می‌بینیم که با وجود تمام کاستی‌ها و فشار زیاد هزینه‌های سالیانه مانند حقوق و دستمزد اما سهم درآمدهای نفتی در بودجه کاهش و به درآمدهای مالیاتی افزوده شده است.دراین زمینه سهم درآمدها در منابع عمومی کشورطی سال‌های 1392 تا 1396 از 33 به 36 درصد رسیده و این در حالی است که سهم درآمدهای نفتی از 41 به 28 درصد رسیده است.در همین دوره سهم هزینه‌ها نیز 5 درصد کاهش داشته است.

همچنین رشد متوسط سالانه طی دوره مذکور برای درآمدها 25 درصد و رشد متوسط سالانه اعتبارات هزینه‌ای 16درصد بوده است. این ارقام در واقع نشانگر توفیق در دستیابی به رشد بالاتر درآمدهای غیرنفتی نسبت به رشد هزینه‌های جاری دولت است. در ادامه به برخی از شاخص‌های عملکرد سازمان برنامه و بودجه اشاره شده است.

**مقایسه نرخ تورم و درصد افزایش حقوق بازنشستگان
متوسط حقوق دریافتی کارمندان رسمی و پیمانی دستگاه‌های اجرایی از سال 1392 تا سال 1396، دو برابر شد متوسط افزایش حقوق کارمندان دولت و فرهنگیان کشور، طی سال‌های 92 تا 96 دو برابر شد. متوسط حقوق دریافتی کارمندان دولت در سال 1392 یک میلیون و 470 هزار تومان بود که در سال 1396 این رقم به دو میلیون و 970 هزار تومان رسید. حداقل حقوق کارمندان دولت در سال 1392 حدود 490 هزار تومان بوده که با افزایش بیش از دو برابری، به یک میلیون و 35 هزار تومان رسید.همچنین حقوق فرهنگیان نیز در دوره مشابه از یک میلیون و 250 هزار تومان به دو میلیون و 850 هزار تومان رسید و میزان افزایش در این زمینه بیش از دو برابر بود.

**مقایسه عملکرد دولت در حوزه بهداشت و سلامت
در طول سال‌های دولت یازدهم و دوره یکساله دولت دوازدهم، اطلاعات به دست‌آمده در بخش بهداشت و سلامت نشان می‌دهد که سهم پرداختی مردم از هزینه‌های سلامت 13 درصد کمتر شده است. میزان کاهش پرداختی بیماران بستری در بیمارستان‌های دولتی در سال 1391، 37 درصد بوده که در سال 1396 این رقم برای بیماران شهری به 10 درصد و برای بیماران روستایی به 5 درصد کاهش یافته است.

اعتبار هزینه شده برای ارائه خدمات سلامت به روستاییان نشان ‌می‌دهد که در سال 1391اعتبارات مزبور 38هزار میلیارد ریال بوده که این رقم در سال‌های 1395 و 1396 به ترتیب به 155هزار و 179هزار میلیارد ریال رسیده است.
رشد عملکرد اعتبارات هزینه‌ای بخش بهداشت و سلامت نشان می‌دهد، عملکرد این اعتبارات از 9316 میلیارد تومان در سال 1392 با 118 درصد رشد به 20353 میلیارد تومان در سال 1396 رسیده است.

**پرداخت بدهی‌های دولت به اشخاص حقیقی و حقوقی
دولت در سال 1396 موفق شد تا در قالب اسناد و اوراق مالی مبلغ 31303 میلیارد تومان از مطالبات پیمانکاران را پرداخت کند. همچنین میزان تسویه بدهی دولت در سال 1396 در قالب اسناد و اوراق مالی برای پرداخت پاداش بازنشستگان فرهنگی و آموزش عالی بالغ بر4200 میلیارد تومان بوده است. در سال 1396 همچنین 3150 میلیارد تومان از مطالبات کشاورزان و صندوق بیمه محصولات کشاورزی تسویه شد.