شعار سال: مرکز تحقیقاتی «پیو ریسرچ» از سال 2004 میلادی به بعد بررسیهای گسترده در حوزه رسانه انجام داده است و با انتشار گزارشهای سالانه، وضعیت این صنعت را بررسی کرده است. در حالی که تنها دو ماه از سال 2018 مانده است، این مرکز گزارش جامعی از وضعیت بازار جهانی رسانهها به انتشار رسانده است که توجه به آنها جالب به نظر میرسد.
رادیو محبوب کاربران
در سال 2018 میلادی تعداد مخاطبان همه ابزارهای رسانهای سیر نزولی را دنبال کرد و فقط رادیو بود که در این عرصه توانست محبوبیت خود را حفظ کند. طبق بررسی این مرکز مشخص شد طی یک سال گذشته تعداد مخاطبان شبکههای تلویزیونی محلی 7 درصد و کانالهای تلویزیونی پولی 12 درصد کاهش یافته است. کارشناسان همچنین اعلام کردند تعداد مخاطبان سایتهای خبری دیجیتالی نیز کاهش 5 درصدی را پیش روی خود دیده است و علاوه بر این روزنامهها در این دوره زمانی با کاهش 11 درصدی تعداد مخاطبان خود نسبت به یک سال قبل مواجه شدهاند. این میزان کاهش مخاطبان ابزارهای رسانهای مختلف را مراکز تحقیقاتی مختلف هم تأیید کردند تا صاحبان رسانه به فکر استفاده از روشهای جدید برای جذب مخاطب باشند.
در این میان گفته شد تنها ابزار رسانهای که توانست مخاطبان خود را حفظ کند، رادیو بوده است. کارشناسان با بررسیهای خود اعلام کردند رادیو طی 9 سال گذشته بیش از 90 درصد مخاطبان خود را حفظ کرده است و همچنان مخاطبان جهانی تمایل دارند به برنامههای رادیویی گوش دهند.
کاهش محبوبیت تلویزیون
با پایان یافتن انتخابات ریاست جمهوری 2016 امریکا محبوبیت تلویزیون نزد مخاطبان امریکایی کاهش یافت و میزان تمایل آنها برای تماشای برنامههای تلویزیونی کمتر شد. هماکنون که دو سال از آن زمان میگذرد تعداد مخاطبان شبکههای تلویزیونی امریکایی به کمترین سطح خود رسیده است و در مقابل کارشناسان با انجام بررسیهای جهانی به این نتیجه رسیدهاند که در دیگر نقاط جهان هم مردم نسبت به گذشته تمایل کمتری به تماشای برنامههای تلویزیونی دارند.
این طور که بررسی جدید نشان داده است، مردم جهان نسبت به سال 2017 میلادی 12 درصد کمتر تلویزیون تماشا میکنند که این مسأله میتواند برای صاحبان شبکههای تلویزیونی نگرانکننده باشد. پایین آمدن کیفیت محتوای برنامهها از جمله عوامل تأثیرگذار در این زمینه بوده است. ولی کارشناسان میگویند روی کار آمدن نسل جدید ابزارهای رسانهای از جمله شبکههای اجتماعی بیشترین تأثیر را در این زمینه برجا گذاشته است و مردم کمتر از قبل پای گیرنده تلویزیونی منتظر میمانند تا برنامه مورد علاقه آنها پخش شود؛ البته باید توجه داشت در این زمینه برخی اتفاقات مهم از جمله انتخابات ریاست جمهوری، مسابقات المپیک، جام جهانی فوتبال و... موجب شده است تعداد مخاطبان شبکههای تلویزیونی برای یک دوره زمانی بهصورت موقت افزایش یابد.
افزایش درآمد تبلیغات دیجیتالی
در یک سال گذشته مجموع درآمدهای تبلیغات دیجیتالی در همه بخشها رشد 25درصدی را تجربه کرد که این اتفاق بسیار قابل ملاحظه بود. مرکز تحقیقاتی «ای مارکتر» در تازهترین گزارش خود اعلام کرد: کشور امریکا به تنهایی در یک سال گذشته از بازار تبلیغات موبایلی درآمدی بالغ بر 61 میلیارد دلار را به دست آورده است که این رقم با مجموع درآمد تبلیغات دیجیتالی آن در دو سال گذشته برابری میکند. این روند صعودی فقط محدود به ایالات متحده نمیشود و دیگر کشورهای جهان هم از بازار پرسود تبلیغات دیجیتالی بینصیب نماندهاند.
کارشناسان پیشبینی کردهاند که رشد صعودی درآمدهای بازار جهانی آگهیهای تبلیغاتی دیجیتالی تا سال 2022 میلادی به همین شکل ادامه پیدا میکند و در این میان مراکز تولید خبر و رسانهها بیش از 52 درصد درآمدهای خود را از این طریق به دست میآورند.
رشد سرویس پخش برنامههای ویدئویی
بجز شبکههای تلویزیونی که رسالت اصلی آنها انتشار تصاویر ویدئویی است، این روزها بسیاری از شرکتهای رسانهای مختلف خدمات تصویری را در قالب سرویسهای اینترنتی یا تلویزیونی به دست کاربران میرسانند. خدمات تصویری و ویدئویی محبوبیت بسیار زیادی نزد مردم دارند و در این میان پیشبینی شده است شرکت نتفلیکس که از بزرگترین توسعهدهندگان این قبیل سرویسها محسوب میشود در هر فصل بیش از 6 میلیون مخاطب جدید را جذب میکند. چنین روندی درآمدهای قابل ملاحظه را از آن صاحبان این سرویسها میکند. مجموع درآمدهای خدمات تصویری درسال 2018 میلادی بیش از 8 میلیارد دلار محاسبه شده است که این رقم نسبت به 2میلیارد دلار سال گذشته رشد چشمگیری را نشان میدهد.
تغییر رویه روزنامهها
نشریات کاغذی از جمله روزنامهها و مجلهها بیش از هر زمان دیگر کاهش مخاطبان و کاهش درآمدهای خود را تجربه میکنند. آخرین آمارهای منتشر شده نشان میدهد در سال 2017 میلادی درآمد تبلیغات در نشریات کاغذی جهان کاهش 6.8 درصدی را تجربه کرده است و در این میان پیشبینی شده است در سال 2018 میلادی هم این بازار کاهش 6.8 درصدی درآمدهای خود را پیشرو ببیند.
رسانههای کاغذی این روزها بهدنبال تغییر مدلهای تجاری خود هستند تا از این طریق بتوانند مخاطبان از دست رفته را بازگردانند. روی آوردن به سمت شبکههای اجتماعی، افزایش خدماترسانی آنلاین، تمرکز هرچه بیشتر بر نوع متفاوت محتوا و... از جمله روشهایی است که رسانههای بزرگ پیش روی خود قرار دادهاند تا از این طریق بتوانند از بحران پیش آمده بیرون آیند.
سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران تاریخ انتشار 15 آبان 97، کدمطلب: 488667، www.iran-newspaper.com