شعار سال: پرونده مدارس سمپاد که امسال شیوه انتخاب و گزینش دانش‌آموزان آن با مشکلات بسیاری مواجه شد همچنان باز است. تابستان امسال پس از کش‌وقوس‌های فراوان سرانجام مدارس سمپاد توانستند به حیات خود در دوره متوسطه اول ادامه دهند اما برگزاری آزمون جذب دانش‌آموز برای پایه هفتم این مدارس با ملاک قرار دادن آزمون هوش ریون نقدهای بسیاری را به همراه داشت. پس از برگزاری این آزمون، کارشناسان حوزه سنجش هوش به روایی آن تردیدهایی را مطرح کردند و نسبت به ورود دانش‌آموزان عادی به مدارس سمپاد هشدار دادند و حتی برخی این اقدام را تضعیف و از بین بردن تدریجی مدارس سمپاد دوره متوسطه اول دانستند.

فاطمه مهاجرانی رئیس مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان هم چند هفته قبل، با اشاره به دودستگی دانش‌آموزان مدارس سمپاد، صحبت‌های آن ایام منتقدان را تأیید کرد و گفت:‌ امسال دو دسته دانش‌آموز وارد مدارس سمپاد شدند؛ دسته اول دانش‌آموزان تیزهوش و دسته دوم دانش‌آموزان با سطح هوشی متوسط و ضعیف.

تفاوت سطح دانش‌آموزان در پایه هفتم

کتایون خزعلی یکی از معلمان مدارس سمپاد در دوره متوسطه اول در پاسخ به این پرسش ما که وضعیت دانش‌آموزان ورودی پایه هفتم به چه صورت است و آیا بین دانش‌آموزان به لحاظ سطح هوشی تفاوت‌های مشهودی ملاحظه می‌شود؟ گفت: آزمون ریون سالهاست که منسوخ شده و سوالاتش استاندارد نیست اما مشخص نشد که آموزش‌وپرورش بر چه اساسی آن را ملاک پذیرش دانش‌آموز در پایه هفتم مدارس سمپاد قرار داد. برگزاری آزمون با این شرایط که به لحاظ اعتبار و روایی دچار مشکل بود باعث اجحاف در حق دانش‌آموزان باهوش شد و شرایط به گونه‌ای پیش رفت که برخی دانش‌آموزان که توانمندی هوشی بالایی نداشتند با داشتن داشتن سوالات آزمون ریون، توانستند وارد مدارس سمپاد شوند در حالیکه آزمون ورودی این مدارس باید واقعا استاندارد باشد و مانند سایر کشورها درصد انگشت شماری وارد شوند. متاسفانه ورودی‌ها خیلی بیشتر از استاندارد جهانی است همچنین به دلیل انتخاب نامناسب دانش‌آموزان، امسال می‌بینم که سطح توانمندی دانش‌آموزان ورودی پایه هفتم کاملا با یکدیگر متفاوت است. دانش‌آموزان ضعیف در بین ورودی‌ها هستند و تفاوت سطح در بین بچه‌ها کاملا مشهود است هر چند سالهاست با وجود تعداد زیاد قبولی در سمپاد، سطح کیفی این مدارس افت داشته اما امسال این افت واقعا چشمگیر است.

البته او به این نکته هم تاکید دارد که در بین ورودی‌های امسال، دانش‌آموزان خوب و مستعد دیده می‌شوند اما بچه‌های ضعیفی که وارد شده‌اند جریان کار را دچار اخلال می‌کنند و باعث می‌شوند دانش‌آموزان باهوش ضرر کنند.چون باید از پایه درس داد و کلاس برای آن دسته از بچه‌های باهوش کسل‌کننده خواهد شد همچنین دانش‌آموزان ضعیف به لحاظ روحی و روانی تحت فشار هستند و باید خیلی تلاش کنند به بقیه برسند.

دودستگی دانش‌آموزان ورودی مدارس سمپاد و حضور دانش‌آموزان ضعیفتر در کلاس درس و تاثیر آن در جریان آموزش معلم، سوال دیگر ما از خزعلی بود که او در پاسخ به آن عنوان کرد: وقتی سطح علمی دانش‌آموزان کلاس یکی نباشد برای معلم مشکل ایجاد و با کمبود وقت مواجه می‌شود. چون کارهای جانبی مثل آزمون و المپیاد در مدراس سمپاد برگزار می‌شود و فقط آموزش و تدریس نیست در صورت یکپارچه نبودن دانش‌آموزان، معلم با معضل جدی مواجه می‌شود.

آموزش تلفیقی با شرایط فعلی مدارس دولتی ممکن نیست

تجربه آموزش تلفیقی که هم‌اکنون به عنوان یکی از روش‌های مطرح در بیشتر کشورهای دارای نظام آموزش وپرورش پیشرفته در حال اجراست و براساس آن دانش‌آموزان دارای معلولیت، دانش‌آموزان عادی و تیزهوش در یک محیط و کنار هم آموزش می‌بینند از جمله مواردی است که از سوی اساتید تعلیم و تربیت هم مورد تاکید بسیار قرار گرفته است. خزعلی درباره این تجربه موفق جهانی بیان کرد: اگر به مدارس دولتی بیشتر رسیدگی شود و به لحاظ آموزش از سطح بالاتری برخوردار شوند می‌توان چنین تجربه‌ای را هم در ایران داشت. باید توجه داشت که دانش‌آموزان باهوش به سطح بالاتری از آموزش نیاز دارند اگر مدرسه نتواند نیاز آنها را برآورده کند سرخورده شده و استعدادهایشان هدر می‌رود. مدارس باید آمادگی لازم را داشته باشند که بتوانند به نیاز تمام دانش‌آموزان پاسخ بدهند یعنی مجهز به کتابخانه، آزمایشگاه و کلاس‌های استاندارد با تعداد دانش‌آموزان متعادل باشند با وجود کلاس‌های 40 نفره و گاهی بیشتر در مدارس عادی و نداشتن امکانات لازم به هیچ وجه نمیتوان بچه‌های باهوش را در کنار بچه‌های عادی قرار داد.نیازها متفاوت است و این خود مزید بر علت می‌شود که به زیان بچه‌های باهوش تمام شود. اول باید امکانات را در مدارس ایجاد و بعد این طرح را عملیاتی کنند.

پیشنهادی برای غربالگری مجدد دانش‌آموزان پایه هفتم

البته حمید رحمانی معاون مرکز ملی پرورش استعداد‌های درخشان و دانش پژوهان معتقد است که دودستگی دانش‌آموزان پایه هفتم مدارس سمپاد آنقدر جدی نیست و به صورت گسترده از سوی مدارس گزارش نشده است و در بازدیدهایی که به صورت موردی از چند مدرسه دوره متوسطه اول شهر تهران داشتیم هیچ شکایتی از سوی مدیران مطرح نبود.

یکی از مدیران مدارس سمپاد شهر تهران هم دراین رابطه گفت: در مدت دو ماه نمی‌توانم ارزیابی دقیقی از ورودی‌های پایه هفتم داشته باشم البته اوایل که بچه‌ها آمده بودند در حد انتظارات نبودند اما هم‌اکنون رو به بهبود هستند و این وضعیت رو به رشد می‌تواند ناشی از برنامه‌های ویژه مدارس سمپاد باشد. معلمان در ابتدای ورود بچه‌ها خیلی دغدغه داشتند و هم‌اکنون منتظر هستیم تا در دی ماه بتوانیم ارزیابی دقیقتری را از وضعیت بچه‌ها ارائه دهیم.

با توجه به نگرانی برخی معلمان نسبت به وضعیت و سطح استعدادی متفاوت دانش‌آموزان ورودی پایه هفتم، رحمانی معاون مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان و دانش پژوهان جوان عنوان کرد که پیشنهادی را به وزارتخانه ارائه دادیم تا اگر موافقت شد در پایان سال از دانش‌آموزان ورودی پایه هفتم امسال برای ورود به پایه هشتم غربالگری کنیم.

سایت شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری تسنیم تاریخ انتشار 6آذر 97، کدخبر: 1884781، www.tasnimnews.com