شعار سال: مقامات ارشد پنتاگون ترس‌های عمیقی دارند؛ آنها نگران هستند جان آر بولتون، مشاور امنیت ملی جنگ‌طلب ترامپ، باعث ایجاد درگیری ناگهانی و سریع با ایران شود؛ آن‌هم زمانی که ترامپ با خارج‌کردن نیروهای آمریکایی، اهرمش را هم از دست می‌دهد. شنبه، وزارت دفاع و مقامات ارشد آمریکایی گفتند شورای امنیت ملی سال گذشته با تصمیم بولتون از پنتاگون خواسته بود برای حمله به ایران گزینه نظامی به کاخ سفید ارائه کند.
این درخواست که جیمز متیس، وزیر دفاع وقت و دیگر مقامات پنتاگون را آشفته کرد، بعد از این مطرح شد که در سپتامبر، شبه‌نظامیان نزدیک به ایران، سه خمپاره یا راکت را به محلی خالی از سکنه در زمین سفارت ایالات متحده در بغداد شلیک کردند.
در پاسخ به درخواست بولتون که وال‌استریت‌ژورنال گزارش آن را منتشر کرد، پنتاگون چند گزینه کلی را مطرح کرده است؛ حمله‌ای هوایی از سوی دیگر مرز به محل تأسیسات نظامی ایران که بیشتر جنبه نمادین ‌داشت، اما متیس و دیگر رهبران نظامی با آن مخالف بودند و استدلال می‌کردند ماجرای خمپاره‌زدن به زمین سفارت در بغداد، حمله مهمی نبود. این مقامات می‌گویند در نهایت همین موضع پیروز بحث شد.
چنین حمله‌ای ممکن بود باعث درگیری نظامی شود. همچنین ممکن بود باعث شود عراق دستور به خروج فوری ایالات متحده از کشور بدهد؛ این را یک مقام ارشد آمریکایی می‌گوید که به شرط ناشناس‌ماندن، حاضر به گفت‌وگو درباره جزئیات درونی سیاست‌گذاری شد.
از زمانی ‌که بولتون در آوریل به‌جای اچ‌آر مک‌مستر آمد، سیاست‌های دولت را در منزوی‌کردن ایران و فشار به آن تشدید کرده است. این بازتاب عنادی او به‌عنوان یکی از مقامات دولت جورج دبلیو بوش، علیه مقامات ایران است. او بعدها به‌عنوان یک شهروند عادی، خواستار حملات نظامی به ایران و نیز تغییر رژیم شد.
بولتون در بعضی مسائل پیشرفت‌هایی نیز داشته است؛ مثلا توانسته ترامپ را راضی کند از توافق هسته‌ای ایران خارج شود، اما در دیگر مسائل موفقیت‌های کمتری داشته است؛ مثل حفظ حضور نظامی آمریکا در شمال شرق سوریه برای مقابله با نفوذ ایران. فقط چند هفته پیش از آنکه رئیس‌جمهور در ماه دسامبر اعلام کند نیروها را بیرون می‌کشد، بولتون قول داده بود آنها را حفظ کند.
بولتون 70ساله، تنها جنگ‌طلب ضد ایران در حلقه مشاوران ارشد ترامپ نیست. مایک پمپئو، وزیر خارجه، در سخنرانی هفته گذشته خود در دانشگاه آمریکا در قاهره اعلام کرد: «کشورها به شکل فزاینده‌ای متوجه می‌شوند باید با آنها مقابله کنند، نه اینکه در آغوش آنها قرار بگیرند.»
اوایل همین ماه، او به ایران درباره ارسال سه موشک فضاپیما هشدار داد و آنها را پیش‌زمینه‌ای برای آزمایش تکنولوژی موشکی‌ای دانست که برای حمل کلاهک به ایالات متحده و دیگر کشورها لازم است. حرف‌های او با هدف ساخت پرونده‌ای قانونی برای اقدام دیپلماتیک، نظامی یا مخفیانه علیه ایران به نظر آمد. موضع او غافلگیرکننده بود؛ از این نظر که ایران از سال ۲۰۰۵ از این دست مأموریت‌های کوچک فضایی، اغلب برای ارسال ماهواره، استفاده کرده است. این مقام ارشد آمریکایی گفت پنتاگون و آژانس‌های اطلاعاتی با تفسیر پمپئو از تهدیددانستن ارسال این ماهواره‌ها مخالف بوده‌اند.
وقتی مک‌مستر که آن زمان یک ژنرال سه‌ستاره ارتش بود، در سال ۲۰۱۷ به‌عنوان مشاور امنیت ملی مشغول به کار شد، دستور نقشه کلی جنگی با ایران را داد. متیس که خود از زمان فرماندهی نیروهای دریایی در منطقه، جنگ‌طلبی ضد ایران است، گزینه‌هایی را ارائه کرد، اما این نقشه‌ها حملات دقیقی نبودند که بولتون بعد از حمله به سفارت آمریکا در شش سپتامبر در نظر گرفته بود.
یکشنبه بعد از حمله، مقام ارشد آمریکایی گفت میرا ریکاردل، معاون وقت بولتون، جلسه‌ای فوری از مشاوران امنیت ملی ترامپ تشکیل داد و خواستار جلسه کمیته معاونان شد و درخواست گزینه‌های تلافی‌جویانه را مطرح کرد. یازدهم سپتامبر، کاخ سفید در بیانیه‌ای گفت: «ایالات متحده رژیم ایران را برای هر حمله‌ای که منجر به مجروحیت کارکنان ما یا صدمه به تجهیزات دولت ایالات متحده شود، مسئول می‌داند. آمریکا با سرعت و قاطعیت در دفاع از جان آمریکایی‌ها واکنش نشان خواهد داد.»
آنچه بعدها اتفاق افتاد، شیوه مدیریت بولتون را نشان می‌دهد. به‌عنوان مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور، او تا حد زیادی گفت‌وگوها برای سیاست‌گذاری درونی را که ممکن بود منجر به اختلاف‌نظر در سطوح بالا شود، حذف کرده است.
این مقامات می‌گویند بولتون نمی‌خواهد دیدگاه‌های مخالف را بشنود، از درز اخبار متنفر است و می‌خواهد همه‌ چیزهایی را که به دست رئیس‌جمهور می‌رسد، کنترل کند. به نظر این مقامات، نتیجه این است که گزینه‌ها چندان بررسی نشده و از آن مهم‌تر، باعث ایجاد ریسک تشدید تنش‌ها می‌شود.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شرق، تاریخ انتشار 25 دی 97، شماره: 3343