شعار سال: در آخرین تحولات، پاکستان سفیر خود در دهلی‌نو را برای مشورت درباره این تنش رو‌به‌فزونی به کشور فراخوانده است. این در حالی است که هند هفته گذشته سفیر خود در پاکستان را فراخوانده بود. تنش نظامی نیز افزایش یافته است و پلیس هند می‌گوید در ادامه درگیری‌ها میان نیروهای هندی و جدایی‌طلبان در کشمیر تحت کنترل هند، چهار سرباز هندی و دو جدایی‌طلب کشته شده‌اند. بر اساس گزارش‌ها، این درگیری نظامی در همان منطقه‌ای اتفاق افتاده است که هفته گذشته گروه جیش محمد به نیروهای نظامی هند حمله کرد و ده‌ها نفر کشته بر جای گذاشت.
هند می‌گوید پاکستان در حمله هفته گذشته دست داشته، اما اسلام‌آباد این ادعا را رد می‌کند. هفته گذشته و ساعاتی بعد از این حمله، گروه جیش محمد مستقر در پاکستان، مسئولیت آن را بر عهده گرفت. نارندرا مودی، نخست‌‌وزیر دست‌راستی هند، از پاسخ قوی این کشور به این حمله خبر داد و روز جمعه گفت: «اگر همسایه ما فکر می‌کند می‌تواند هند را بی‌ثبات کند، اشتباه بزرگی می‌کند.»
تنها چند ماه به انتخابات عمومی هند باقی مانده است و با توجه به خشم عمومی هندی‌ها از این حمله، به نظر می‌رسد نخست‌وزیر هند و دولت ملی‌گرای او، چاره‌ای جز واکنش سخت به این حمله ندارند. به‌ باور تحلیلگران، عملیات نظامی در این منطقه قطعی به نظر می‌رسد، اما ابعاد این حمله احتمالا محدود خواهد بود. در ابتدا دولت هند می‌خواست به لحاظ بین‌المللی پاکستان را منزوی کند، اما افکار عمومی از طریق رسانه‌های جریان‌ اصلی، شبکه‌های اجتماعی و در مراسم خاکسپاری سربازان هندی، خواستار واکنش جدی‌تر به این حمله شدند.
آمیتاب متو، استاد مطالعات بین‌الملل دانشگاه جواهر لعل‌نهرو دهلی‌نو، در گفت‌و‌گو با آسوشیتدپرس می‌گوید: «به نظرم شرایط خیلی پرتنش است. فضای کشور درباره اتفاقی که افتاده، بسیار خصمانه است. علاوه بر این، انتخابات نیز در آینده‌ای نزدیک برگزار می‌شود. هیچ حزبی نمی‌تواند از افکار عمومی غفلت کند». بر اساس گزارش فایننشال‌تایمز، برخی از هندی‌ها خشم خود را از این حمله بر سر دانشجویان و تجار کشمیری ساکن در بخش‌های مختلف هند خالی کرده‌اند و گزارش‌ها درباره آزار و اذیت علیه این افراد افزایش یافته و نگرانی‌ها درباره امنیت کشمیری‌های ساکن هند بالا رفته است.‌پاکستان و هند پیش از این دو بار بر سر منطقه جنجالی کشمیر با یکدیگر وارد جنگ شده‌اند. هر‌کدام از این کشورها، بخشی از منطقه مسلمان‌نشین کشمیر را تحت کنترل دارند، اما هم‌زمان مدعی تسلط بر کل این منطقه هستند. از سال 1989 درگیری در منطقه تحت کنترل هند، موجب کشته‌شدن ده‌ها هزار نفر شده و تعداد زخمی‌ها نیز بی‌شمار است. هند، پاکستان را به آموزش و کمک مالی به شورشیان کشمیر متهم می‌کند. این شورشیان عمدتا مسلمان، خواستار استقلال این منطقه از هند یا پیوستن به خاک پاکستان هستند. گروه‌های تروریستی مستقر در پاکستان، حملات خود را فقط به کشمیر تحت کنترل هند محدود نکرده‌اند و تاکنون در دیگر مناطق هند نیز بمب‌گذاری کرده‌اند. برای مثال، در سال 2008 گروه لشکر طیبه در حمله‌ای به بمبئی، موجب کشته‌شدن 150 نفر شد و گروه جیش محمد نیز در سال 2001 به پارلمان هند حمله کرد. با‌این‌حال، درگیری تمام‌عیار دیگری بین دو کشور می‌تواند تبعات مرگ‌بار و خطرناک بیشتری داشته باشد؛ چراکه دو کشور اکنون سلاح‌های هسته‌ای خود را بیش از پیش گسترش داده‌اند.

عالی‌ترین نشان شهروندی پاکستان برای ولیعهد عربستان
هم‌زمان با بالاگرفتن تنش میان هند و پاکستان، عربستان سعودی بیش از پیش خود را به اسلام‌آباد نزدیک کرده است. اگرچه رابطه عربستان سعودی و پاکستان به‌طور سنتی خوب بوده، اما حالا و پس از به‌قدرت‌رسیدن عمران‌خان در پاکستان و محمد بن‌سلمان در عربستان، این دو کشور بیش از گذشته به یکدیگر نزدیک شده‌اند. محمد بن‌سلمان در سفر اخیر خود به پاکستان، توافق‌نامه‌هایی را با این کشور به امضا رساند که طبق آن، ریاض 20 میلیارد دلار در پاکستان سرمایه‌گذاری خواهد کرد. بر اساس گزارش‌ها، این سرمایه‌گذاری 20میلیارددلاری در حوزه‌های پتروشیمی، انرژی، معدن، پالایشگاه، انرژی‌های تجدیدپذیر، بخش خدمات و ورزش خواهد بود. محمد بن‌سلمان گفته است این گام نخست در توسعه روابط دو کشور است و افزود: «قطعا این روابط ماه به ماه و سال به سال افزایش خواهد یافت و به نفع هر دو کشور خواهد بود». بحران اقتصادی، بزرگ‌ترین چالش دولت پاکستان است که برای حل آن، اسلام‌آباد تا‌کنون از عربستان، امارات متحده عربی، قطر و چین تقاضای کمک مالی کرده و دنبال دریافت وام از صندوق بین‌المللی پول است. روز گذشته و تنها یک روز بعد از امضای این توافق‌نامه بین دو کشور، پاکستان بالاترین نشان شهروندی خود را به محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، تقدیم کرد. وزارت امور خارجه پاکستان اعلام کرد عارف علوی، رئیس‌جمهور پاکستان، نشان پاکستان را پیش از پایان سفر ولیعهد عربستان به او خواهد داد. پاکستان اولین مقصد تور محمد بن‌سلمان بود و او روز گذشته بعد از ترک پاکستان، وارد هند شد و سپس عازم چین خواهد شد.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه شرق، تاریخ انتشار 30 اسفند 97، شماره: 3370