خودداری از تصویب طرح‌های توسعه کالبدی دانشگاه‌های واقع در بافت شهری

براساس آخرین تصمیم شورای عالی شهرسازی و معماری کشور از هرگونه تصویب طرح توسعه کالبدی دانشگاه‌های واقع در بافت شهری باید خودداری شود. همچنین دانشگاه، شهرداری تهران و سازمان میراث فرهنگی موظف به بازنگری طرح دانشگاه تهران هستند.

شعار سال: فرزانه صادق‌مالواجرد، دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری کشور در نامه‌ای به محسنی‌بندپی، استاندار و رئیس شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان تهران؛ پیروز حناچی، شهردار تهران و محسن هاشمی، رئیس شورای اسلامی شهر تهران، مصوبه شورا را درباره طرح ساماندهی پردیس مرکزی دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران ابلاغ کرد.

در این ابلاغیه تاکید شده: شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در جلسه ۱۶ اردیبهشت ۹۸، گزارش دبیرخانه شورای‌عالی شهرسازی و معماری در خصوص چالش‌های مترتب بر اجرا طرح موسوم به ساماندهی پردیس مرکزی دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران موضوع مصوبات قبلی ۲۸ مهر ۸۲ و ۱۶ شهریور ۹۴ خود را با توجه به پیگیری‌های به عمل آمده از دفتر مقام معظم رهبری، نهاد ریاست جمهوری، مرکز مطالعات استراتژیک نهاد ریاست جمهوری، کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، وزارت کشور، استانداری تهران، شورای اسلامی شهر تهران و همچنین سازمان‌های مردم نهاد و تشکل‌های دانشجویی استماع کرد.

در ادامه گفته شده: شورای‌عالی شهرسازی و معماری در راستای ایجاد زمینه‌های سیادت علمی زیبنده انقلاب اسلامی بر حفظ شان و جایگاه دانشگاه تهران به عنوان نماد آموزش‌عالی کشور و یکی از مفاخر علمی و فرهنگی معاصر ایران، لزوم و رشد روزافزون تولید علم و فناوری، حرکت تدریجی آن به سوی دانشگاه نسل سوم و چهارم و رونق کسب و کار دانش بنیان تاکید می‌کند. در این راستا حفاظت از ارزش‌های محیطی ملموس و ناملموس بافت شهری پیرامون داشگاه به عنوان یکی از ارزشمندترین بافت‌های شهری معاصر تهران، حفظ و حمایت از کسب‌وکارهای مرتبط با علم و دانش که به واسطه حضور دانشگاه دریافت شهری پیرامون شکل گرفته‌اند، جلب اعتماد و مشارکت ذی‌نفعان و پرهیز از تضییع حقوق آن‌ها، مولفه‌هایی هستند که لازم است در هرگونه طرح ساماندهی بافت پیرامون دانشگاه موردتوجه قرار گیرند.

بر اساس مصوبه، اعلام شده است: با عنایت به صورتجلسه ۱۱ دی ۹۷ کمیته تخصصی معماری، طراحی‌شهری و بافت‌های واجد ارزش (کمیته فنی سه) و صورتجلسه ۱۵ اردیبهشت ۹۸ کمیته فنی یک، نحوه و مقیاس مداخله در بافت پیرامونی دانشگاه با رویکرد فعلی مبتنی بر تملک کامل محدوده، تخریب و بازسازی مجدد فضاهای موردنیاز برای توسعه آتی دانشگاه، در عمل متضمن تغییر ماهیت طرح از ساماندهی به توسعه بوده و امکان تحقق مولفه‌های صدرالذکر را نخواهد داشت و تداوم آن تبعات و آسیب‌های جدی در ابعاد مختلف اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی در پی دارد. لذا جهت تحقق منویات دولت محترم در ارتقای نقش و جایگاه دانشگاه تهران و تحقق اهداف مذکور مقرر می‌شود:

الف) طرح ساماندهی حوزه پیرامونی دانشگاه با تغییر اساسی رویکرد با هدف جلب حداکثری مشارکت ذی‌نفعان و ذی‌نفودان و رعایت چارچوب زیر حداکثر ظرف مدت شش ماه (تا آبان ماه سالجاری) توسط دانشگاه تهران و شهرداری تهران با هماهنگی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری مورد بازنگری قرار گرفته و پس از تصویب در کمیسیون ماده پنج به شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران ارایه شود.

۱. محدوده ملاک عمل طرح ساماندهی، حریم درجه یک اثر ثبتی دانشگاه تهران در بخش شمالی محور انقلاب خواهد بود.

۲. در محدوده مذکور، نیازهای توسعه فضایی دانشگاه با حفظ ضوابط میراث فرهنگی محدود به قطعاتی خواهد شد که تا تاریخ این مصوبه به تملک کامل دانشگاه درآمده اند. کاربری اراضی این قطعات، مطابق با مصوبه مورخ ۱۰ خرداد ۸۹ شورای عالی آموزش تحقیقات و فناوری خواهد بود. اولویت با ساماندهی قطعات تملک شده ای است که در وضع فعلی رها شده‌اند.

۳. در سایر بخش‌ها که تاکنون تملک کامل نشده‌اند، رویکرد طرح از تملک، تخریب و بازسازی توسط دانشگاه به پالایش عملکردی با جلب مشارکت مالکی و سرمایه گذاران تغییر خواهد کرد. در این بخش‌های ضرورتی بر تملک توسط دانشگاه نخواهد بود و مالکیت و سرمایه‌گذاران در چارچوب ضوابط احداث بنا در حریم درجه یک اثر ثبتی دانشگاه تهران و الزامات استقرار فعالیت که بر اساس ملاحظات همجواری با دانشگاه تهران ارایه خواهد شد) قادر به بهره مندی کامل از حقوق مالکانه خود خواهند بود. بدیهی است بخشی از عملکردهای مجاز به استقرار، معطوف به حفظ جریان سکونت و خدمات پشتیبان آن در بافت ارزشمند پیرامون دانشگاه خواهد بود.

۴. با توجه به آن‌که طرح در بافت ارزشمند معاصر شهر تهران در بردارنده خاطرات جمعی ساکنان و مردم شهر تهران اجرا می شود، ضروری است طرح ساماندهی به حفظ شاکله کلی بافت، بناهای واجد ارزش تاریخی و معاصر و مکان رویدادهای اجتماعی و فرهنگی توجه جدی نماید.

۵. لازم است با شبیه‌سازی دقیق افزایش سفر ناشی از استقرار فعالیت های جدید در محدوده طرح تعیین و تاثیرات آن بر معابر پیرامونی کنترل شود.

۶. بدیهی است هرگونه اقدام اجرایی در محدوده طرح، صرفا بر اساس مفاد این مصوبه است.

ب) با عنایت به گزارش‌های ارسالی مبنی بر تهیه طرح‌های توسعه مشابه در سایر دانشگاه‌های کشور مقرر می‌شود:

۱. وزارت علوم، تحقیقات و فناوری دستورالعمل جامع توسعه فضایی دانشگاه های کشور که مبتنی بر نیازسنجی اولیه، نحوه و میزان مداخله کالبدی و جلب مشارکت عمومی خواهد بود را تهیه و پس از تایید در کمیته ای متشکل از نمایندگان وزارت راه و شهرسازی، وزارت کشور و سازمان برنامه و بودجه جهت اقدامات آتی به شورای عالی شهرسازی و معماری ایران ارایه نماید.

۲. با عنایت به تاثیر فراوان اقدامات توسعه‌ای دانشگاه‌ها در بافت شهری پیرامون (خصوصا در مورد دانشگاه های واقع در هسته‌های شهری) و لزوم برخورداری از برنامه جامع در مواجهه با توسعه‌های مذکور تا ابلاغ دستورالعمل اخیرالذکر، کمیسیون‌های ماده پنج از بررسی و تصویب هرگونه طرح توسعه کالبدی دانشگاه‌های واقع در بافت شهری خودداری نمایند.