شعار سال:مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و مدیریت توسعه روستایی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور جمعیت روستانشین کشور را حدود 20 میلیون نفر اعلام کرد و گفت: ظرفیت اشتغال در مناطق روستایی کشور چهارمیلیون نفر است که در بخش کشاورزی و دامپروری مشغول فعالیت هستند. باوجوداین، هنوز درکشور ما طرح آمایش اشتغال تدوین نشده و در نبود طرح آمایش اشتغال همین میزان مشاغل روستایی هم در خطر است.

 اسماعیل زیارتی نصرآبادی افزود: درحال‌حاضر، ظرفیت اشتغال که عامل ماندگاری جمعیت روستایی در مناطق روستایی است، بیش از چهارمیلیون نفر نیست؛ این در حالی است که به‌دلیل آماده‌نبودن زیرساخت‌ها در بخش کشاورزی، اگر شاغلان موجود در روستاها، راهی برای درآمد بیش‌تر پیدا کنند، بدون هیچ شک و تردیدی برای ارتقای معیشت خود، از روستاها به شهرها مهاجرت خواهند کرد و بسیاری از روستاها خالی از سکنه خواهد شد.

این مقام مسئول در سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور نبود طرح آمایش اشتغال را مهم‌ترین عامل مهاجرت روستانشینان به شهرها عنوان کرد و گفت: در نبود طرح آمایش اشتغال، علاوه‌بر این‌که نرخ مهاجرت روستاییان به شهرها سیر صعودی طی کرده، نرخ مهاجرت ساکنان شهرهای کوچک به شهرهای متوسط، میانی و کلان‌شهرها هم افزایش یافته است. براین‌اساس، ضروری است نخست «طرح جامع آمایش اشتغال» تدوین شود و با توجه به ظرفیت‌های اشتغال در مناطق مختلف کشور، اعم از شهر و روستا، چیدمان درستی در این زمینه صورت بگیرد.

به‌گفته زیارتی نصرآبادی، با تدوین برنامه آمایش اشتغال، جایگاه روستاها در کل اشتغال کشور مشخص می‌شود و برنامه‌ریزی برای توسعه اشتغال و اشتغال‌زایی در این مناطق را تسهیل می‌کند. البته تدوین این برنامه نیازمند عزم ملی و پشتوانه قانونی است تا براساس پشتوانه قانونی، تمام دستگاه‌ها، نهادها و سازمان‌هایی که به‌نوعی در توسعه روستاها سهیم هستند ملزم به انجام وظایف تعیین‌شده خود در قبال روستاها شوند.

ضرورت ایجاد مزیت رقابتی در روستاها

زیارتی نصرآبادی ایجاد مزیت رقابتی را از دیگر راهکارهای مؤثر و کارآمد در توسعه اشتغال واشتغال‌زایی در روستاها دانست و تأکید کرد: برای دست‌یابی به این هدف، خلق مزیت در روستاها ضروری است.

به‌گفته وی، اگر روستایی به‌دلیل وجود چشمه آبی شکل گرفته، اما اکنون خشک شده، باید آن چشمه احیاء شود یا چنانچه عبور جاده از منطقه‌ای سبب شکل‌گیری روستایی شده، اما آن جاده مسدود شده، آن جاده بازگشایی شود تا روستاییان به ماندن در روستا ترغیب شوند.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و مدیریت توسعه روستایی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور معتقد است: راه‌اندازی صنایع تولیدی مرتبط با روستاها در مناطق روستایی به ایجاد شغل‌های جدیدی منجر می‌شود و ماندگاری جمعیت روستایی را در پی دارد. به همین دلیل، نظام سیاست‌گذاری کلان کشور باید برای راه‌اندازی این صنایع چاره‌اندیشی کند.

تأسیس 37 هزار دهیاری با مجوز وزارت کشور

زیارتی نصرآبادی به تعداد دهیاری‌های فعال در کشور اشاره کرد و گفت: تاکنون 37 هزار و 59 دهیاری از وزارت کشور مجوز تأسیس گرفته‌اند و در روستاها مشغول فعالیت هستند. دهیاری‌ها درواقع بازوی اجرایی شوراها محسوب می‌شوند و یکی از مهم‌ترین وظایف آن‌ها پیگیری مسائل و معضلات مردم است. درواقع 90 درصد وظایف دهیاری‌ها از جنس همکاری با دستگاه‌ها و سازمان‌های اجرایی است، زیرا امکان این‌که تمام دستگاه‌های اجرایی در روستاها حضور داشته باشند، وجود ندارد و به همین دلیل دهیاری‌ها، معضلات و مطالبات روستاها را از این دستگاه‌ها پیگیری می‌کنند.

او درباره وظایف شوراهای اسلامی در روستاها تصریح کرد: ازجمله وظایف شورای اسلامی یک روستا، شناسایی مسائل و مشکلات روستا در زمینه بهداشت، آموزش، فرهنگ، رفاه و... انعکاس این معضلات به دستگاه‌های دولتی است و دستگاه‌های اجرایی (دولتی) هم بنا به وظایفی که در قانون اساسی کشور تبیین شده، ملزم به پیگیری مصوبات شوراها هستند و باید در این زمینه پاسخگو باشند و همان‌طورکه پیش‌ازاین هم اشاره شد، دهیاری‌ها، به‌عنوان بازوی اجرایی شوراها، مصوبات شوراها را از دستگاه‌های اجرایی تا رفع معضلات و مشکلات پیگیری کنند.

ثابت‌ماندن جمعیت روستانشین کشور باوجود افزایش نرخ جمعیت

زیارتی نصرآبادی گفت: طی چهاردهه، یعنی از سال 1355 تا 1395، جمعیت روستایی کشور حدود 20 میلیون نفر ثابت مانده است؛ این در حالی است که در سال 1355 جمعیت روستایی کشور حدود 65 درصد جمعیت کل کشور را تشکیل می‌داد، اما اکنون حدود 25 درصد جمعیت کشور روستانشین است. این آمار نشان می‌دهد جمعیت روستایی کشور، باوجود افزایش جمعیت، ثابت مانده است.

او به افزایش میزان شاغلان روستایی در یک مقطع زمانی خاص اشاره کرد و یادآور شد: جمعیت شاغلان بخش کشاورزی طی 20 سال گذشته روی رقم چهار میلیون نفر ثابت مانده و تنها در مقطعی که مسکن مهر رونق گرفت، این جمیعت به چهارمیلیون و 300 هزار نفر رسید، زیرا کارگران ساده و بدون تخصص از روستاها جذب پروژه ساخت مسکن مهر شدند، ولی به‌محض آن‌که مسکن مهر از رونق افتاد، دوباره جمعیت شاغلان روستایی به همان میزان چهار میلیون نفر کاهش یافت.

ایران رتبه برتر در ایجاد زیرساخت‌ها در مناطق روستایی

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و مدیریت توسعه روستایی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور در گفت: باوجود همه مشکلاتی که در حوزه اشتغال روستایی وجود دارد، کشور ما جزو معدودکشورهایی است که زیرساخت‌های اساسی نظیر گاز، برق، شبکه آب‌رسانی، مخابرات، اینترنت و راه‌های دسترسی را در اغلب روستاها ایجاد کرده است؛ زیرساخت‌هایی که برای ماندگاری جمعیت در روستاها کافی است و درصورت برنامه‌ریزی و توجه به اشتغال و اقتصاد روستایی می‌تواند نه‌تنها باعث ماندگاری جمعیت در روستاها شود که زمینه بازگشت و مهاجرت معکوس از شهرها به روستاها را فراهم کند.