روستای زیارت در ۱۷ کیلومتری جنوب شرقی گرگان واقع شده و دارای آب و هوای نیمه کوهستانی و معتدل است که اختلاف ارتفاع آن از سطح دریا باعث شده از لحاظ دما ۱۵ درجه سردتر از شهر گرگان باشد و این اختلاف دما با مناظر زیبای اطراف آن باعث جذب گردشگران زیادی به این منطقه شده است.
قدمت روستای زیارت گرگان به یک هزار و ۴۰۰ سال قبل از میلاد بر میگردد و ۱۳ سال پیش ثبت ملی شد و از دهه هشتاد با آغاز بیمهری افراد سودجو تا امروز تقریبا چیزی از بافت قدیم و اصیل این روستا باقی نمانده و غالب روستا و محیط اطراف آن را ساخت و سازهای غیرمجاز با ظاهری بدشکل و نازیبا فرا گرفته است.
فاجعه ساخت و سازهای غیرمجاز در روستای زیارت گرگان تا به آنجا پیش رفت که مقام معظم رهبری دستوری ویژه را برای ساخت و سازهای غیرمجاز در گلستان به ویژه منطقه روستای زیارت صادر کرد و پای مدیران ارشد استانی و کشور را به پرونده ویژه ساخت و سازهای غیرمجاز در روستای زیارت گرگان باز کرد.
اول مردادماه امسال هیاتی ویژه از دستگاههای اجرایی و قضایی پس از بازدید از این منطقه، وضعیت ساخت و سازهای غیرمجاز را فاجعهبار و تاسفبار خواندند به گونهای که کاظم پالیزدار دبیر ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی پس از جلسه ویژه رسیدگی به ساخت و سازهای غیرمجاز در گلستان که با حضور وی و معاون دادستان کل کشور، استاندار گلستان و مدیران دستگاههای اجرایی استان در این حوزه برگزار شد، در گفتگو با خبرنگاران اظهار کرد: تنها پیام من به مردم استان گلستان این است که نه خودتان و نه مسؤولانتان دلتان برای خودتان نمیسوزد.
او تاکید کرد: ما امروز شاهد این بودیم که نه مردم به فکر خودشان هستند و نه مسؤولان استانی دلسوزی میکنند.
حتی در این جلسه به طور مستقیم به کوتاهی مسؤولان در حوزه گسترش ساخت و سازهای غیرمجاز اشاره و به تخلفات مشخص برخی مسؤولان و کوتاهی برخی از دستگاههای نظارتی اشاره شد و محمدجواد حشمتی معاون دادستان کل کشور نیز در گفتگو با خبرنگاران بر این نکته تاکید کرد که این چندمین باری بود که ما از روستای زیارت گرگان بازدید میکردیم که متاسفانه وضعیت در مقایسه با گذشته خیلی وخیمتر و بدتر شده و ساخت و سازها بیرویه استمرار داشته است.
او گفت: این در شرایطی است که برای برخورد با این تخلفات قانون و مقررات داریم و حتی برای پیشگیری هم قوانین داریم، اما در عمل این برخورد و پیشگیریها انجام نشده و در عمل این یک غفلت غیرقابل توجیه و بخشش محسوب میشود و متاسفانه تمامی مقامات در رابطه با ساخت و سازهای غیرمجاز کوتاهی کرده و باید با مدیرانی هم که در گذشته کوتاهی کردند برخورد شود.
به گفته هادی حقشناس استاندار گلستان حدود ۳۱۱ مورد شکایت دستگاههای اجرایی در خصوص ساخت و سازهای غیرمجاز در روستای زیارت طی این سالها مطرح شده و ۸۰ درصد این شکایتها مربوط به سال ۱۳۹۳ تا به امروز بوده که بخشی از این شکایتها منجر به تخریب، بازگشت تغییر کاربری و احکام دیگر شد.
اما سوال مهم در این بین این است چرا وضعیت روستای زیارت امروز در شرایطی قرار گرفته که شدت ساخت و سازهای غیرمجاز در آن باعث صدور فرمان ویژه مقام معظم رهبری برای مبارزه با این فساد در منطقه شود و چه عواملی باعث بوجود آمدن چنین شرایطی شده است.
ساخت و ساز کارشناسان و مدیران دولتی در روستای «زیارت»مدیرکل دفتر فنی، امور عمرانی، حمل و نقل و ترافیک استانداری گلستان در این خصوص اظهار کرد: وضعیت روستای زیارت با سایر نقاط که ساخت و ساز غیرمجاز در آنها صورت میگیرد متفاوت و وضعیت روستای زیارت از نظر سیل و زلزله با وضعیت ریسک بالا است.
صادقعلی مقدم ادامه داد: یکی از دلایلی که وضعیت ساخت و سازهای غیرمجاز در روستای زیارت را به این شکل رسانده تغییرات مدیریتی مداوم بود که در دورههای مختلف اقداماتی انجام میشد و با تغییر مدیر، اقدامات پیگیری نمیشد و همین امر به گسترش ساخت و سازهای غیرمجاز کمک کرد.
مدیرکل دفتر فنی، امور عمرانی، حمل و نقل و ترافیک استانداری گلستان تصریح کرد: متاسفانه نیروهای دولتی در ردههای کارشناسی تا مدیران بالا در دستگاههای مختلف در همین منطقه زمین خریدند و ساخت و ساز داشتند و همین امر باعث شد تا سایر افراد بر این نگاه باشند زمانی که دولتیها در منطقه ساخت و ساز انجام میدهند پس مشکلی وجود ندارد و موضوع زیاد جدی نیست.
او بیان کرد: این موضوع تاثیر بسیار زیادی در گسترش ساخت و سازهای غیرمجاز داشته، با توجه به اینکه این افراد در برخی جلسات هم حاضر بوده و به دلیل اینکه در موضوع ساخت و سازهای غیرمجاز ذینفع بودند، همراهی مناسبی با موضوع برخورد با این پدیده نداشتند.
مدیرکل دفتر فنی، امور عمرانی، حمل و نقل و ترافیک استانداری گلستان که سابقه مدیرکلی مدیریت بحران استان گلستان را در سالهای نه چندان دور در کارنامه خود دارد تصریح کرد: یکی از مشکلات دیگری که باعث تسریع ساخت و سازهای غیرمجاز شده، خلاءهای قانونی و اختلاف نظرهای دستگاهها در نوع و حوزه عملکرد در این منطقه بوده است.
مهمترین سوال در این بین این است چرا مردم روستا حاضر به فروش زمینها و اراضی خود به افراد سودجو هستند و حتی بسیاری از جوانان این روستا در عملیات ساخت و ساز در حال کار و فعالیت هستند.
از این رو به سراغ مردم روستا رفته و با آنها به گفتگو پرداختیم که همه آنها به صورت یکصدا اینگونه پاسخ دادند، زمانی که ما کشاورزی، دامپروری و یا مشاغل مشابه را در روستا نداریم چگونه امرار معاش کرده و روزگار بگذرانیم.
تمامی مردم بومی منطقه نیز از وضعیت امروز روستای زیارت و این ساخت و سازهای بیرویه که دیگر از زمین خواری گذشته و به کوهخواری تبدیل شده ناراضی هستند، اما معتقدند اگر این ساخت و سازها هم در روستا و محیط اطراف آن پایان یابد، به دلیل بیبرنامگی دولت در ایجاد اشتغال پایدار در روستا، بیکار شده و نمیتوانند از پس هزینههای زندگی بر بیایند.
فرماندار گرگان نیز در این باره معتقد است چند متولی بودن در منطقه زیارت فضا را برای کسانی که میخواهند تخلف کنند باز گذاشته و تا زمانی که دستگاههای متولی به اجماع نرسند فضا برای تخلفات ساختمانی باز میماند.
محمد حمیدی تاکید کرد: یکی از راهکارهای پیشگیری از ساخت و سازهای غیرمجاز و ترغیب مردم روستا برای ماندگاری در منطقه، ایجاد اشتغال پایدار و توسعه کشاورزی و دامپروری است.
حمیدی گفت: ۹۰ درصد ساخت و سازهای غیرمجاز در خارج بافت روستا و در مسیرهایی قرار گرفته که با دیدن ساختمانها این سوال پیش میآید که فرد چگونه توانسته مصالح ساختمانی را تا آنجا حمل کند و چه زیرساختی برای زندگی در آنجا وجود دارد که مجاب میشود چند صدمیلیون تومان هزینه کند و از ریسک تخریب و برخوردهای قانونی هم ترسی نداشته باشد.
او با بیان اینکه سال گذشته یک نفر به صورت آزمایشی در زیارت ۳۰۰ متر زعفران کاشت و ۶ میلیون تومان برداشت کرد، افزود: کشت زعفران در زیارت با کیفیت عالی جواب داده و ترویج توسعه کشت این محصول در زیارت از اولویتهایی است که پیگیر آن هستیم تا مردم اراضی کشاورزی در این منطقه را برای ساختمان سازی نفروشند.
فرماندار گرگان ادامه داد: توسعه کشت زعفران و گیاهان دارویی از جمله گل محمدی و گل گاوزبان از جمله برنامههای توسعه اشتغال در منطقه زیارت است و امسال ۸ هزار نهال گل گاوزبان از طریق جهاد کشاورزی در اختیار کشاورزان زیارت قرار خواهد گرفت.