مدارس طبیعت از جمله مدارسی بودند که در راستای آموزش‌های زیست محیطی برای پرورش نسل‌ها طی چند سال اخیر شکل گرفت اما پس از مدتی این موضوع از تب و تاب افتاد و تعدادی از این مدرسه‌ها نیز به سمت تعطیلی کشانده شد و آموزشگاه‌های طبیعتی که باقی مانده نیز در شرایط فعلی حال و روز خوشی ندارند.

در خصوص آخرین وضعیت این مدارس به سراغ محمد درویش، فعال زیست محیطی و پژوهشگر حوزه محیط زیست، رفتیم.

درویش در ابتدای این گفتگو با اشاره به نحوه شکل گیری این مدارس به خبرنگار برنا گفت: مدارس طبیعت در راستای امضای تفاهمنامه سازمان محیط زیست در دوره خانم ابتکار و وزارت آموزش و پرورش در زمان وزارت آقای فانی در دولت یازدهم شکل گرفت. در راستای این تفاهمنامه کارگروهی متشکل از نمایندگان وزارت آموزش و پرورش، سمن‌های مردم نهاد فعال در حوزه محیط زیست و نمایندگانی از سوی سازمان محیط زیست شکل گرفت که نهایتا منجر به تنظیم منشوری تحت عنوان مدارس جامع محیط زیستی شد.

درویش ادامه داد: با توجه به تاکیدات مقام معظم رهبری در منشور 15 ماده‌ای سیاست‌های کلان رهبری که در برنامه ششم توسعه جای داشت و تاکید روی جذاب بودن آموزش‌ها برای تمامی سطوح به‌خصوص کودکان و نوجوانان، در گام اول مقرر شد روی مقطع سنی 12 سال کار شود و مدارس طبیعت وظیفه این امر مهم را بر عهده داشتند تا آموزش‌های لازم به کودکان 3 تا 12 سال ارائه و پوشش داده شود.

این فعال محیط زیست در خصوص هدف و نوع آموزش‌هایی که در گذشته به دانش آموزان در مدارس طبیعت ارئه داده شده است، بیان کرد: هدف شکل‌گیری این مدارس به این شکل بود که آموزش‌های مستقیم با حضور دانش آموز در طبیعت همراه باشد تا تجربه‌های صحیحی را در دل طبیعت به همراه داشته باشد و در آینده احساس طبیعت دوستی و حفظ و حراست اراضی ملی و جنگل‌ها و به صورت کلی محیط زیست کشور در وجود این کودکان نهادینه شود.

محمد درویش در ادامه با اشاره به تاسیس 81 مدرسه در 29 استان کشور به حال و روز فعلی این مدارس پرداخت و عنوان کرد: پس از بر سر کار آمدن دولت دوازدهم و تغییراتی که در سازمان محیط زیست رخ داد، متاسفانه کارشکنی‌هایی در این خصوص شکل گرفت و خبرهای منتشر شده حاکی از عدم اعتقاد ریاست جدید سازمان محیط زیست به این مدارس و نحوه آموزشی آن‌ها بود که در نهایت نیز با غیرشرعی و غیرقانونی خواندن این مدارس اقدام به تعطیلی گسترده بیشتر این مدارس کردند.

او ادامه داد: این مدارس خالی از اشکال نبودند و قطعا هر سیستم نوپایی همراه با مشکلاتی است اما انتظاری که از مسئولین امر در این رابطه وجود داشت این بود که در صدد مقابله با این مشکلات برآیند تا همراه و همیاری باشند برای ترویج صحیح آموزش‌هایی که تربیت یک نسل طبیعت دوست را در پی دارد نه اینکه پس از روی کار آمدن فقط به دنبال تعطیلی چنین مدرسه‌هایی باشند.

این پژوهشگر حوزه محیط زیست در پاسخ به این سوال که چه تعداد از مدارس طبیعت در سطح کشور تعطیل شده‌اند؟ نیز عنوان کرد: متاسفانه آمار بخصوصی در این رابطه وجود ندارد اما بر اساس گفته‌های غیر رسمی بیشتر این مدارس دیگر فعالیتی را انجام نمی‌دهند و به سمت تعطیلی کشانده شده‌اند، البته برخی از مدارس بر اساس حمایت‌هایی که از سوی مدیران ارشد استانی صورت می‌گیرد هنوز هم مشغول به فعالیت هستند اما گستردگی آموزش‌های همچون گذشته نیست و به شدت محدود شده‌اند.

درویش در خصوص میزان موفقیت آمیز بودن این مدارس در پرورش نسل‌هایی که وظیفه حفظ و حراست از محیط زیست را بر عهده دارند اظهار کرد: این مدارس زمانی که به صورت مستمر مشغول به فعالیت بودند توانستد نسلی را پرورش دهد که با روش‌ها و شیوه‌های حفظ و حراست از محیط زیست به صورت کامل آشنا شد و برنامه‌های جامعی نیز برای نسل‌های دیگر پیش بینی شده بود که می‌توانست در آینده‌ای نه‌چندان دور به راحتی تمامی دانش آموزان را با مفاهیم حفظ محیط زیست آشنا سازد و هر فرد به صورت شخصی تبدیل به یک فعال محیط زیست شود.

او افزود: حتی در مواقعی نیز در کنار فعالیت‌های زیست محیطی آموزش‌های دیگری به کودکان داده می‌شد که منجر به رضایتمندی والدین شده بود؛ برای مثال تغییرات رفتاری از جمله موضوعاتی بود که در کردار کودکان به صورت کامل مشهود بود و ما با کاهش 40 درصدی بیش فعالی و افزایش 25 درصدی ضریب افزایش در بین کودکان و دانش آموزان این مدارس مواجه بودیم.

درویش ادامه داد: اگر این مدارس به سمت تعطیلی نمی‌رفتند و از فعالیت آن‌ها جلوگیری نمی‌شد قطعا در دراز مدت شاهد دستیابی به موفقیت‌های بیشتری بودیم. یکی از اصلی‌ترین موفقیت‌هایی که می‌توانست به منصه ظهور برسد مبحث کارآفرینی فارغ‌التحصیلان رشته‌های محیط زیستی و کشاورزی بود که بدون حمایت‌های دولتی و به صورت خصوصی صورت می‌گرفت اما در شرایط حال حاضر و برخوردهایی که صورت گرفته دیگر این امر میسر نیست.

درویش در پایان نیز با اشاره به پیگیری‌هایی که در خصوص بازگشایی مدارس انجام گرفته نیز تصریح کرد: در این رابطه نامه‌نگاری‌های فراوانی با فراکسیون محیط زیست مجلس صورت گرفته و حتی مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در این‌باره اظهار نظراتی را داشته که گفته‌های رئیس سازمان محیط زیست را در خصوص مسئولیت وزارت آموزش و پرورش در قبال این مدارس رد می‌کند و مسئولین این مدرسه تماما برعهده سازمان حفاظت از محیط زیست است و قرار بر این بود که حساسیت‌ها در این رابطه کمتر شود اما متاسفانه عملا در این خصوص هیچ نهادی پاسخگو نیست.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات بر گرفته از خبرگزاری برنا، تاریخ انتشار:1 مهر 1398 ، کدخبر: 900674،www.borna.news