سرنوشت اقتصاد بدون نفت چه می‌شود؟

اقتصاد ایران، دست‌کم از سه دهه گذشته تاکنون، تک‌محصولی بوده است. آمارها نشان می‌دهد از سال 1383 تا 1396 یک هزار و 503 میلیون دلار ارز تنها از فروش نفت و گاز برای کشور حاصل شده است.مردم و مسئولان نگران دورانی هستند که می‌توان نام آن را «پسا نفت» گذاشت؛ یعنی دورانی که دیگر درآمدهای نفتی وجود ندارد. این پرسش وجود دارد که در شرایط تحریم و بدون درآمدهای نفتی اقتصاد چگونه اداره خواهد شد؟اقتصاد ایران، دست‌کم از سه دهه گذشته تاکنون، تک‌محصولی بوده است. آمارها نشان می‌دهد از سال 1383 تا 1396 یک هزار و 503 میلیون دلار ارز تنها از فروش نفت و گاز برای کشور حاصل شده است.

شعار سال: مردم و مسئولان نگران دورانی هستند که می‌توان نام آن را «پسا نفت» گذاشت؛ یعنی دورانی که دیگر درآمدهای نفتی وجود ندارد. این پرسش وجود دارد که در شرایط تحریم و بدون درآمدهای نفتی اقتصاد چگونه اداره خواهد شد؟

اقتصاد ایران، دست‌کم از سه دهه گذشته تاکنون، تک‌محصولی بوده است. آمارها نشان می‌دهد از سال 1383 تا 1396 یک هزار و 503 میلیون دلار ارز تنها از فروش نفت و گاز برای کشور حاصل شده است.

محمدحسین ادیب، تحلیلگر اقتصادی، در این باره گفته است: «برای جبران کسری بودجه ناشی از درآمدهای نفتی، دولت می‌تواند به جز حقوق و دستمزد، مابقی هزینه‌های خود را تا 80 درصد کاهش دهد.»

کارشناسان در عین حال که به دولت پیشنهاد می‌دهند وابستگی بودجه‌اش را به نفت کم کند، به این نکته هم اشاره می‌کنند که قیمت دلار رابطه مستقیمی با صادرات نفت دارد؛ اگر صادرات نفت کاملاً صفر شود، قیمت دلار هم افسارگسیخته بالا خواهد رفت.

آنچه کارشناسان بر سر آن اتفاق نظر دارند این مساله است که شرایط تحریم، خواسته یا ناخواسته، فرصت خوبی مهیا کرده تا ایران بتواند با نیازسنجی از ظرفیت‌های اقتصادی کشور، دیگر ابزارهای تامین منابع مالی خود را هم از جمله مالیات، صادرات غیرنفتی و صادرات خدمات فنی و مهندسی تقویت کند و به کار گیرد.