شعار سال: بازار سهام با فاصله زیادی از بازار‌های رقیب، تا ۲۷ آذرماه امسال، ۹۶ درصد بازدهی به‌همراه داشته است. درحالی که در آخرین روز کاری سال گذشته شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران ۱۷۸ هزار و ۶۵۹ واحد بود این رقم در روز ۲۷ آذر با عبور از مرز تاریخی ۳۵۰ هزار واحد به ۳۵۰ هزار و ۳۲۲ واحد رسید. این اختلاف حاکی از رشد ۱۷۱ هزار و ۶۶۳ واحدی شاخص در ۹ ماهه سال‌جاری است.
رکود بازار‌های سرمایه‌گذاری رقیب همچون ارز، طلا، مسکن و بازده پایین بازار پول (سپرده‌های بانکی) از ابتدای سال تاکنون درکنار رشد قابل توجه بازار سهام، باعث شد تا سرمایه‌گذاران جدیدی پا به این بازار بگذارند.
هرچند همچنان بازار سرمایه ایران با ظرفیت‌های واقعی خود فاصله زیادی دارد، اما رکود بازار‌های سرمایه‌گذاری کاذبی مانند طلا و ارز موجب شد تا برخی از سرمایه‌گذاران به بازار سهام هم توجه کنند. رخدادی که به طور واضح درآمار‌های رسمی کد‌های سهامداری از ابتدا تا پایان آبان ماه جاری نمایان است.

براساس آمار رسمی ارائه شده از سوی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، از ابتدای امسال تا پایان آبان ماه تعداد ۳۷۶ هزار کد سهامداری جدید در بازار سرمایه صادر شده است.
با افزوده شدن این تعداد کد جدید، تعداد کل کد‌های صادر شده در بازار سرمایه به رقم ۱۱ میلیون و ۲۱۸ هزار کد رسید. با توجه به اینکه سهامداران حقیقی سهم غالب درمیان سهامداران دارند، با یک محاسبه ساده می‌توان گفت که تنها نزدیک به ۱۴ درصد از مردم ایران وارد بازار سهام شده‌اند. البته زمانی که سهامداران فعال را ملاک قرار دهیم، این سهم بشدت کاهش می‌یابد.

درمیان سهامداران بورس، همواره مردان بیشترین سهم را داشته‌اند. اما در سال‌های اخیر به میزان قابل توجهی به تعداد زنان سهامدار افزوده شده است. طبق آمار‌های شرکت سپرده‌گذاری مرکزی تا پایان آبان ماه امسال تعداد کد‌های سهامداری زنان از مرز سه میلیون کد گذشته است. از ابتدای امسال تا پایان آبان ماه نیز ۱۱۵ هزار و ۷۰۰ سهامدار جدید زن به جمع سهامداران بازار سرمایه اضافه شدند.
با قرار گرفتن بازار سهام درکانون توجه سرمایه‌گذاران، زنان نیز به‌عنوان نیمی از جمعیت کشور فعال‌تر با این بازار برخورد کرده‌اند، به‌طوری که در هشت ماهه امسال بیشترین تعداد به کد‌های سهامداری این بخش از جامعه افزوده شده است.
این درحالی است که همچنان مردان سهامدار با جمعیتی در حدود ۸ میلیون و ۲۱۸ هزار نفر همچنان سهم غالب را دراختیار دارند. بدین ترتیب سهم سهامداران زن از کل سهامداران به ۲۶.۷ درصد می‌رسد و مردان هم ۷۳.۷ درصد از کد‌های سهامداری را دراختیار دارند.

تنها ۱۶ درصد از کد‌های سهامداری بازارسرمایه متعلق به سهامداران حقوقی است و ۸۴ درصد کد‌ها برای حقیقی‌ها صادر شده است. طبق تازه‌ترین اطلاعات ارائه شده تا پایان آبان ماه امسال درمجموع از میان ۱۱ میلیون و ۲۱۸ هزار کد سهامداری، ۹۵ هزار و ۳۰۰ کد حقوقی صادر شده است. بدین ترتیب ۱۱ میلیون و
۱۲۲ هزار و ۷۰۰ کد متعلق به سهامداران حقیقی است. با وجودی که تعداد کد‌های سهامداری حقیقی بیش از ۵ برابر حقوقی‌هاست، ولی سهم حقوقی‌ها در ارزش معاملات سهام به طور معمول بیش از ۳۰ درصد است.

بررسی تعداد کد‌های سهامداری صادر شده در سال‌جاری به تفکیک ماه نشان می‌دهد که مهر ماه با ۹۱ هزار کد، رکورددار بوده است. کمترین تعداد کد‌های صادر شده نیز متعلق به آبان ماه است که ۲۵ هزارکد دراین ماه صادر شده است. براساس این اطلاعات، از ۳۷۶ هزارکد سهامداری که در هشت ماهه امسال صادر شده است، ۵۵ هزار کد در فروردین ماه، ۳۹ هزار کد در اردیبهشت، ۲۳ هزار کد در خرداد، ۳۴ هزار کد در تیر، ۴۸ هزار کد در مرداد، ۶۱ هزار کد در شهریور، ۹۱ هزار کد در مهر و ۲۵ هزار کد در آبان ماه صادر شده است.

با وجودی که تعداد کل کد‌های سهامداری صادر شده به ۱۱ میلیون و ۲۱۸ هزار فقره می‌رسد، اما زمانی که تعداد کد‌های فعالی که خرید و فروش سهام انجام می‌دهند را درنظر بگیریم تنها ۱۰ درصد کد‌ها معامله می‌کنند و ۹۰ درصد فعالیتی در بازار ندارند یا فعالیت بسیار محدودی دارند. برهمین اساس هنگامی که عرضه‌های اولیه صورت می‌گیرد، شاهد رکوردشکنی حضور سهامداران هستیم، اما در زمان‌های عادی تنها سهامداران حرفه‌ای هستند که در بازار خرید و فروش می‌کنند. هرچند برداشت‌های مختلفی از کد‌های فعال وجود دارد و برخی حتی خرید و فروش در طول یک سال را هم در زمره کد‌های فعال قلمداد می‌کنند، اما بررسی کد‌های فعال در طول یک ماه نشان می‌دهد که تنها یک میلیون و ۱۸۰ هزار کد در ماه آبان حداقل یک تا ۱۰ معامله داشته‌اند. بدین ترتیب ۱۰.۵ درصد کد‌های سهامداری فعال بوده‌اند. تعداد کد‌هایی که در یک ماه ۱۱ تا ۱۰ معامله داشته‌اند نیز به۱۶۳ هزار کد می‌رسد که تنها ۱.۴۵ درصد از کل کد‌ها را شامل می‌شود.

آمار‌ها نشان می‌دهد از ابتدای سال‌جاری افرادی که حداقل یک معامله داشته‌اند یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر بوده‌اند که از این میان ۴۵۰ هزار نفر طی ۳۵ هفته گذشته حداقل هفته‌ای یک معامله داشته‌اند. همچنین هزار و ۴۰۰ نفر از ابتدای سال بیش از هزار معامله انجام دادند که آمار‌ها نشان می‌دهد که ۹۲ درصد این افراد در سامانه سجام ثبت‌نام کرده‌اند. در یکسال اخیر دو و نیم میلیون نفر در سامانه سجام ثبت‌نام کرده‌اند.

چهار نکته

رکود بازار‌های سرمایه‌گذاری کاذبی مانند طلا و ارز موجب شد تا برخی از سرمایه‌گذاران به بازار سهام هم توجه کنند
از ابتدای امسال تا پایان آبان ماه تعداد ۳۷۶ هزار کد سهامداری جدید در بازار سرمایه صادر شده است
مردان سهامدار با جمعیتی در حدود ۸ میلیون و ۲۱۸ هزار نفر همچنان سهم غالب را دراختیار دارند
سهم سهامداران زن از کل سهامداران به ۲۶.۷ درصد می‌رسد و مردان هم ۷۳.۷ درصد از کد‌های سهامداری را دراختیار دارند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه ایران، تاریخ انتشار ۳۰ آذر ۹۸، کدخبر: ۵۲۹۹۸۶، www.iran-newspaper.com