شعار سال:سازمانهای مالی بینالمللی همچون صندوق بینالمللی پول به یکی از مهمترین ابزارهای آمریکا برای تقویت نظام سلطه تبدیل شدهاند. در چنین شرایطی گرفتن وام از نهادی مثل صندوق بینالمللی پول، چراغ سبزی است به این نهادها تا بتوانند اهداف مد نظر خود را در ایران پیاده کنند.
چندی پیش به خاطر شرایط کرونایی به وجود آمده، عبدالناصر همتی در پستی اینستاگرامی خبری قابل تأمل را اعلام کرد. وی در آن پست از درخواست بهرهمندی از تسهیلات تأمین مالی سریع (RFI) خبر داده و نوشته بود: «روز جمعه ۱۶ اسفندماه نامهای به خانم کریستالینا جورجیوا، رئیس صندوق بینالمللی پول نوشته و اعلام کردم بر اساس اعلام رسمی شما برای پشتیبانی از اعضا از جمله ایران و با توجه به شیوع گسترده ویروس کرونا در کشورمان و ضرورت تداوم پرقدرت اقدامات پیشگیری، درمان و مقابله با آثار اقتصادی آن با توجه به میزان سهمیه جمهوری اسلامی ایران در صندوق، خواستار بهرهمندی از تسهیلات تأمین مالی سریع، RFI در حدود 5 میلیارد دلار هستیم». صرف نظر از لزوم تصویب این موضوع در مجلس، اصل وام گرفتن از صندوق بینالمللی پول محل تأمل است.
* تبدیل سازمانهای مالی بینالمللی به ابزارهای نفوذ نرم
سال 2004 میلادی بود که کتابی در آمریکا منتشر شد و از واقعیتی موجود در اقتصاد جهان پردهبرداری کرد. «جان پرکینز» کتابی را منتشر کرد که در آن به «جنایات اقتصادی» خود اعتراف کرده بود و به همین دلیل نام آن را «اعترافات یک جنایتکار اقتصادی» گذاشت. لقب «جنایتکار اقتصادی» عنوانی نیست که او برای خود انتخاب کرده باشد، بلکه قبل از ورود به این شغل، مربیاش به او میگوید: «مأموریت من این است که از تو یک جنایتکار اقتصادی بسازم». او مینویسد: «جنایتکاران اقتصادی متشکل از مردان و زنان نخبهای هستند که بـا اسـتفاده از ابزار سـازمانهـای مـالی بینالمللی شرایطی را مهیا میکنند تا سایر ملل را به تبعیت از ابرشرکتسالاری وادارنـد کـه ترکیبـی از شـرکتهـای بزرگ، دولت و بانکهای ما اسـت».
مطالب مطرح شده در این کتاب و سوابق تاریخی نشان میدهد سازمانهای مالی بینالمللی همچون صندوق بینالمللی پول، ابزارهایی شدهاند تا آمریکا بتواند نظام سلطه خود را در جهان تقویت کند و به قول جان پرکینز آمریکا به «امپراتوری جهانی» تبدیل شود. او در این کتاب میگوید چگونه به وسیله این سازمانها در کشورهایی مانند اکوادور، پاناما، عراق، عربستان و... جنایت میکردند و مینویسد: «ایـن بخشـی از تلاشها بـرای کسـب سـلطه جهانی و تحقق رؤیای چند آدم طماع، برای ایجاد امپراتوری جهانی بود». پرکینز این واقعیت را بیشتر از یک توطئه میداند و با کنایه مینویسد: «بعضیها مسائل جاری ما را مربوط به توطئه سازمان یافته میدانند. کاش به همـین سـادگی بـود، توطئـهگـران را میتوان از لانههایشان بیرون کشید و در دادگاه به کیفر رساند ولی این نظام توسط گروه کوچکی هدایت نمیشـود، بلکه تحت تأثیر تفکری است که به مثابه کلام انجیل مقبولیت عام یافته است».
* رفتار سیاسی و یکجانبه صندوق بینالمللی پول
صندوق بینالمللی پول از جمله این سازمانهاست. با نگاهی به سوابق صندوق بینالمللی پول مشخص میشود این نهاد برای اعطای وام شروطی میگذارد که معمولاً شامل پذیرش و اجرای کامل سیاستهای پیشنهادی صندوق اعم از اقتصادی و سیاسی است؛ سیاستهایی که بیغرض بودن آنها محل ابهام است. نمونه تاریخی این موضوع را میتوان در تقاضای پاکستان برای دریافت وام از صندوق بینالمللی پول دید. زمانی که دولت پاکستان از این صندوق درخواست وام کرده بود، این صندوق به بهانه آنکه این کشور باید تمام مخارج غیرضروری خود را کاهش دهد، کاهش 4 تا 5 درصدی بودجه دفاعی را از شرایط اعطای وام قرار داده بود. صندوق بینالمللی پول همچنین شروط دیگری مانند کاهش ارزش واحد پول پاکستان، افزایش 22 درصدی قیمت برق، افزایش مالیات و... را در نظر گرفته بود؛ موافقت دولت پاکستان با این شروط، در نهایت منجر به اعتراضات گسترده مردمی در این کشور شد.
با آنکه گفته میشود دریافت تسهیلات RFI مستلزم پذیرفتن هیچ شرطی از طرف این صندوق نیست، شواهد گویای این واقعیت است که اعطای وام ضروری نیز با شروطی همراه است. در سایت رسمی صندوق بینالمللی پول چنین ذکر شده است: «کشور [دریافتکننده تسهیلات] باید نشان دهد بدهی آن قابل پرداخت است و نسبت به سیاستهای اقتصادی که به غلبه بر شرایط اضطراری کمک میکند تعهد بدهد». همچنین در عمل هم مخالفت صندوق بینالمللی پول با اعطای وام به ونزوئلا خلاف این ادعا را ثابت میکند. سخنگوی صندوق بینالمللی پول در اینباره گفته است: «متاسفانه صندوق بینالمللی پول در جایگاهی قرار ندارد که به این درخواست رسیدگی کند. این صندوق با کشورهایی کار میکند که دولت آنها توسط جامعه بینالملل به رسمیت شناخته شود و چنین شفافیتی درباره ونزوئلا وجود ندارد».
فروردین 98 هم در بحبوحه تنشهای به وجود آمده به دلیل کودتای «خوان گوایدو» در ونزوئلا، «کریستین لاگارد» رئیس سابق صندوق بینالمللی پول گفته بود: «این سازمان نمیتواند در این مقطع زمانی به ونزوئلا در بهبود وضعیت بحران اقتصادیاش کمک کند، مگر اینکه اکثریت اعضای صندوق بینالمللی پول تصمیم نهایی را بگیرند که چه فردی را به عنوان رهبر این کشور به رسمیت میشناسند». این سخن در حالی گفته شده بود که «نیکلاس مادورو» رئیسجمهور قانونی این کشور بود ولی آمریکا که به دنبال به قدرت رساندن «خوان گوایدو» رئیسجمهور خودخوانده ونزوئلا بود، صندوق بینالمللی پول را تحت فشار گذاشته و از آن به عنوان ابزاری جهت اعمال سیاستهای مداخلهجویانه خود استفاده میکرد.
عضویت بیثمر ایران در صندوق بینالمللی پول
با توجه به شواهد پیشگفته، حتی اگر با وام اضطراری ایران موافقت شود، این موافقت بدون پیششرط نخواهد بود. شروط پیشنهادی احتمالاً شامل اجرای توصیههای FATF، محدود شدن فعالیتهای نظامی و موشکی و شروط دیگری از این قبیل خواهد بود؛ شروطی که این صندوق مشابه آن را قبلاً آبان ماه 97 برای ایران گذاشته بود. این نهاد در آن برهه نیز شرط اعطای وام را تصویب مقررات مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم عنوان کرده بود؛ چیزی که مقامات آمریکایی بارها اصرار به انجام آن داشته و دارند. تقاضای مقامات دولت برای دریافت وام از این صندوق در حالی است که ایران در این صندوق مبلغ 8/4 میلیارد دلار موجودی دارد. این مبلغ حتی بیش از مجموع یارانههای نقدی و غیرنقدی خانوارها در بودجه 99 است. در چنین شرایطی بهتر است دولت به جای استقراض از صندوق بینالمللی پول و پذیرش شروط تحمیلی آن، در اسرع وقت نسبت به خروج این پول از صندوق بینالمللی پول اقدام کرده و آن را در راستای منافع ملی به کار گیرد.
شعار سال،با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از روزنامه وطن امروز،تاریخ انتشار:22اردیبهشت1399،کد خبر:219382،www.vatanemrooz.ir