شعار سال: بییست و هفتمین کرسی ترویجی با عنوان «آسیب‌های اشتغال زنان و اصول اخلاقی حاکم بر آن» از سوی معاونت پژوهش جامعه الزهرا سلام الله علی‌ها بدون حضور طلاب در پژوهشگاه حضرت معصومه علیهاالسلام برگزار شد.
در این کرسی ترویجی خانم مرضیه پوراصغر، ارائه دهنده این کرسی ترویجی بود و آقای دکتر علی حسینی زاده به عنوان استاد ناقد و خانم رحیمه معصومی موحد به عنوان دبیر علمی در این جلسه حضور داشتند.
خانم پور اصغر در این کرسی ترویجی به موضوع پژوهش خود اشاره و عنوان کرد: در این تحقیق، موضوع اشتغال زنان تأیید شده، اما تا زمانی که در اولویت‌های اصلی یک زن اثر منفی نداشته باشد.
این پژوهشگر حوزه تصریح کرد: گرچه برخی اشتغال را منافی با اخلاق زنانه می‌دانستند، اما فمنیست به اشتغال زنان و استقلال مالی آن‌ها دامن زد.
پوراصغر بیان داشت: هدف از این پژوهش این بود که نگاه دینی به اصول و هنجار‌های اخلاقی داشته باشد تا از آسیب‌هایی که به دنبال دارد کاسته شود.
وی در ادامه، آثار و پیامد‌های اشتغال و پیامد‌های فردی مثبت را استقلال مالی، کسب قدرت، افزایش اعتماد به نفس و پیامد‌های منفی را فشار مضاعف، خستگی مفرط، آزار جنسی، از بین رفتن نشاط و تغییر ویژگی‌های زنانه و استرس شغلی و تحقیر زنان در برخی مشاغل برشمرد.
این پژوهشگر جامعه الزهرا علیهاالسلام، پیامد‌های خانوادگی مثبت اشتغال را، کمک به اقتصاد خانواده و پیشرفت وضعیت تحصیلی فرزندان عنوان کرد و افزود: پیامد‌های منفی اشتغال بانوان در خانواده، جابجایی در نقش مدیریتی و تأثیر منفی اشتغال مادر بر فرزندان، سست شدن کانون خانواده و کاهش میل به فرزند آوری (بارآوری- زادآوری) است.
پوراصغر همیچنین به پیامد‌های اجتماعی مثبت اشتغال بانوان اشاره کرد و گفت: توسعه نیروی انسانی، توسعه رفاه اجتماعی از جمله پیامد‌های مثبت است، همچنین پیامد‌های منفی این مسئله، سست شدن کانون خانواده، تأثیر منفی اشتغال مادر بر فرزندان، فروپاشی تدریجی کانون خانواده، افزایش سن ازدواج دختران، اشتغال زنان و بیکاری مردان هستند.
وی یادآور شد: در قسمت اصول و ارزش‌های اخلاقی حاکم بر اشتغال زنان، سه اصل رعایت عفت و حیا، رعایت حقوق همسر و رعایت حقوق فرزندان مطرح است.
پس از سخنان ارائه‌دهنده، جناب آقای علی حسینی زاده به بیان نقد‌های خود بر این پژوهش پرداخته و نکات مد نظر را برای اصلاح و بالا بردن کیفیت اثر متذکر شد.
وی اظهار داشت: در پژوهش‌های آسیب شناسی بهتر است برای پیشگیری از سوگیری، موارد مثبت در بدنه و متن اصلی تحقیق آورده نشود بلکه در مقدمه ذکر شود.
ناقد جلسه با بیان اینکه موضوع تحقیق مطلق است و دیدگاه اسلام مشخص نشده است، گفت: در کل مقاله سوگیری وجود دارد، در صورتی که بایستی با بحث علمی، آسیب‌ها مطرح می‌شد تا منتهی به هدف شود. به عنوان مثال در بحث کسب قدرت که آثار مثبت اشتغال است؛ وارد آثار منفی آن شده اید.
حسینی زاده با اشاره به اینکه در این مقاله، روش تحقیق به درستی بیان نشده است، تصریح کرد: در مفهوم شناسی لغوی تنها از فرهنگ نامه عمید و دهخدا نقل مطلب شده، در صورتی که باید دیدگاه‌های مختلف آورده شود و تحلیل صورت گیرد و سپس نظر کامل ارائه شود.
وی افزود: اشتغال واژه عربی است که در لغت نامه فارسی بررسی شده و کلمه کار نیز فقط از دهخدا آورده شده است. مفهوم آسیب به عنوان یکی از مهمترین واژه‌ها مطرح نشده و در مفهوم شناسی واژه اصل ابتدا در معنای اصطلاحی و سپس در معنای لغوی بررسی شده، حال آنکه باید برعکس عمل می‌شد.
ناقد این کرسی ترویجی اضافه کرد: در مفهوم اخلاق اتخاذ موضع نشده و تنها صفات آورده شده در حالی که برخی به رفتار‌ها هم تعمیم می‌دهند، همچنین اصول در این اثر، مبنای پایه ریزی اهداف شمرده شده، اما اصول بر پایه مبانی و اهداف یا با تعامل مبانی و اهداف انتزاع می‌شود.
حسینی زاده تصریح کرد: اصول اخلاقی از مشکل پیشگیری می‌کند نه درمان و حل مشکل که در مقاله به آن پرداخته شده است.
وی بیان داشت: این مقاله برگرفته از اثر دیگری است که در استناد‌های مطالب به قبل آن ارجاع شده است در حالی که در این تحقیق نیامده است.
ناقد این کرسی ترویجی عنوان کرد: در آثار مثبت اشتغال تنها به سه اثر اکتفا شده، حال آنکه آثار بیشتری وجود دارد، اما اگر صرفا در مقدمه مطرح می‌شد، کفایت می‌کرد.
حسینی زاده اظهار کرد: در این مقاله، آثار منفی از نظر کمی، خیلی بیشتر از مثبت است و تعادل برقرار نشده است ۹ صفحه آثار منفی و ۲ صفحه آثارمثبت ذکر شده است.
وی افزود: در مقاله یک نوع درهم بودن وجود دارد، در نکات منفی فقط باید منفی بودن اثبات شود، اما مثلا در خستگی مفرط که اثر منفی اشتغال است، نسبی بودن آن اشاره شده که با این وجود، منفی بودن اثبات نمی‌شود.
ناقد این کرسی ترویجی یادآور شد: در این مقاله، در ترجمه آیات بدون استناد به ترجمه خاصی، ترجمه‌ای که به نفع نویسنده است بیان شده است، همچنین برای رعایت نظم بهتر بود اصول اشتغال با حقوق الهی مطرح می‌شد تا با بقیه همسو شود.
حسینی زاده تصریح کرد: در آثار اجتماعی، فروپاشی خانواده مطرح شده در حالی که بایستی در آثار خانوادگی مطرح می‌شد، همچنین یکی از آثار منفی افزایش سن ازدواج مطرح شده حال آنکه اگر این افزایش سن، تبدیل به یک مسئله اجتماعی شود، آسیب محسوب می‌شود وگرنه ایرادی ندارد.
وی گفت: قلمرو اخلاق و حقوق خیلی حاشیه دار و طولانی شده، اما در اصول که بحث اصلی است، فقط سه اصل مطرح شده است.
ناقد این کرسی ترویجی عنوان کرد: در این مقاله نسبت به توصیه امام علی علیه السلام به امام حسن علیه السلام که فرمودند مواظب باش همسرت را کسی نشناسد و تحقیق بیان کردند که منافاتی با بیرون رفتن زن ندارد حال آنکه منافات وجود دارد.
بعد از بیان نقد‌های ناقد این کرسی، خانم پوراصغر برخی از ایرادات را وارد دانسته و برخی از موارد را نیز در اثر اختلاف نسخه استاد با نسخه تکمیل شده خودشان عنوان کرد و در برخی موارد نیز توضیح بیشتر برای رفع ابهامات به وجود آمده ارائه داد.

شعار سال با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از پایگاه اطلاع رسانی حوزه جامعه الزهرا، کدخبر: 6028، تاریخ انتشار: 23 اردیبهشت 1399، www..jz.ac.ir