شعار سال: ۱۹ درصد اشتغال کشور معادل چهار میلیون فرصت شغلی در بخش کشاورزی فعال است و ۱۸ تا ۲۰ درصد صادرات غیرنفتی کشور نیز مربوط به بخش کشاورزی است، اما این اعداد و ارقام قطعا تنها بخشی از ظرفیتی است که ما در حوزه کشاورزی توانسته ایم فعال کنیم.
بر اساس آنچه از سخنان فعالان این حوزه بر میآید، بخش مهمی از ظرفیتهای این گستره عظیم اقتصادی در سایه عدم مدیریت و نظارت صحیح، بی توجهی مسئولان و البته فعالان این بخش به منابع و ذخایر فیزیکی و غیر فیزیکی و بی تفاوتی فعالان این حوزه به ارتقای سواد عملی و حرفه ای، خام فروشی، ضعف قابل توجه در صنایع فراوری و بسته بندی، تضعیف صنایع وابسته، تحریمها و ... غیر فعال مانده یا حتی آسیب دیده و از بین رفته است.
هفته جهاد کشاورزی فرصت خوبی است تا مهمترین دغدغههای برخی فعالان این حوزه را از آنان جویا شویم، بر این اساس از تعدادی از آنان خواستیم به ما بگویند که مهمترین مسائلی که اگر وزیر جهاد کشاورزی بودند پیگیری میکردند کدامها بود.
البته پرس و جوی ما از فعالان این حوزه بیشتر از آنچیزی است که در این گزارش آمده، اما برخی حاضر به گفتگو نشدند، برخی عقیده دارند که نیازهایشان مشخص است و صحبت درباره آنها تکرار مکررات است، برخی نمیدانند چگونه مسائل شان را مطرح کنند و ...
برگزاری مهمانی با یک برگ مو!
مسلم فراهانی زنبوردار است و عقیده دارد که باید برای توسعه صنعت زنبورداری کارگروه تشکیل داد تا در این کارگروه برنامههای توسعه این صنعت بررسی شود و میگوید که اگر وزیر بود این کارگروه را تشکیل میداد.
وی افزود: پس از گذشت ۴۲ سال از انقلاب اسلامی، هر سال هزاران میلیارد تومان بودجه کشور در بخشهای مختلف هزینه میشود، اما در این ۴۲ سال زنبور عسل سهم چندانی از این بودجهها نداشته و در واقع این بخش در این مدت کمی داشته، اما توسعه همه جانبه نداشته است.
رئیس هیئت مدیره اتحادیه زنبورداران استان مرکزی گفت: فرزندان ما به هیچ وجه حاضر به ادامه دادن شغل ما نیستند، چراکه با دیدن وضعیت کنونی ما از ادامه این کار پشیمان میشوند و ترجیح میدهند وقت خود را در کاری با درآمد بیشتر هزینه کنند.
فراهانی اضافه کرد: دولت بخش اندکی از وقت و انرژی که صرف تامین کود، سم و سایر نهادههای بخش کشاوری میکند، را صرف توسعه زنبورداری کشور کند، چراکه تامین نیازهای این بخش در تولید ثروت از حوزه کشاورزی بسیار بالاست و حتی ممکن است اگر آنچنان که باید به زنبورداری پرداخته شود، از بعضی بخشهای دیگر که دولت درگیر تامین نهاده برای آنهاست ثروت بیشتری تولید شود، اما متاسفانه دولت در بخش زنبور اصلا احساس دغدغه نمیکند.
وی ادامه داد: حدود ۸ سال پیش صندوق زنبور عسل کشور راه اندازی شد که مثل این صندوق مثل برگزاری یک مهمانی با یک برگ مو است به این معنی که این صندوق بهیچوجه جوابگوی نیاز این بخش نیست. در حال حاضر نیاز به تسهیلات تکلیفی ویژه در این بخش هست تا طرحهای مشخصی در بخش زنبور عسل اجرا و اسباب توسعه این بخش فراهم شود.
این فعال حوزه زنبورداری خاطرنشان کرد: دولت سالها اعتبارات زیادی را در حوزه دام سبک و سنگین هزینه کرده و نتیاج خوبی هم حاصل کرده است. البته بر کسی پوشیده نیست که وزیر مسئولیتهای سنگینی در بخشهای مختلف دارد، اما قطعا یکی از این مسئولیتهای ارزشمند او همین توسعه بخش زنبورعسل است.
وی در خصوص توجه وزارت جهادکشاورزی به دانههای روغنی بیان کرد: اهتمام وزارت جهاد کشاورزی به تولید دانههای روغنی و افتخار او به افزایش تولید در این حوزه است، اما باید توجه داشت که فعالیت زنبور عسل میتواند تولیدات دانههای روغنی در واحد سطح را تا دو برابر و در باغات میوه تا پنج برابر افزایش دهد.
فراهانی در خصوص برداشت شبدر و یونجه گفت: فعالیت زنبور عسل میتواند بین ۶ تا ۱۰ برابر بذر یونجه و شبدر را افزایش دهد که این مهم با هیچ متد آبیاری ممکن نیست، اما دولت چشم خود را بر این بخش بسته و میداند که فعالان این حوزه به هر طریقی شده خود را سرپا نگه میدارند.
وی تصریح کرد: دولت طی قراردادی با تامین اجتماعی در سنوات گذشته تعدادی از نبورداران را بیمه کرد، اما به سبب عدم اجرای تعهدات، حدود هشت سال است که هیج زنبورداری بیمه نمیشود، این در حالی است که بیمه حمایتی تنها چراغ امید زنبورداران است.
رئیس هیئت مدیره اتحادیه زنبورداران استان مرکزی افزود: استان مرکزی برای اولین بار در کشور توانسته ردیف اعتباری برای زنبورداری دریافت کند، اما متاسفانه شرایط مالی دولت خوب نبوده و نتوانسته اعتبارات خوبی را تزریق کند، البته پیگیریهای مناسبی نیز صورت نگرفته است.
باید برای بیمه کشاورزان فکری کرد
داستان باغ و مزرعه، اما داستان دیگری است، حمید داوودآبادی یک کشاورز است و اولین چیزی که در پاسخ به سوال ما به عنوان دغدغه بیان میکند و اگر وزیر بود پیگیری میکرد، بیمه کشاورزان است.
او گفت: کشاورز بعد از سالیان طولانی فعالیت در این شغل سخت در نهایت بیمه و حامی ندارد، در نتیجه بنده اگر وزیر جهادکشاورزی بودم قطعا فکری برای بیمه کشاورزان میکردم تا کشاورز پس از ۴۰ سال فعالیت در این عرصه حداقل بیمه بازنشستگی داشته باشد.
دخل و خرج گلخانه داری با هم نمیخواند
یکی از گلخانه داران امان آباد نیز سوال ما را با بیان مشکلات این حوزه پاسخ داد و افزود: در حال حاضر در این گلخانه خیار کشت میشود که نسبت به سالهای گذشته قیمت آن تغییری نکرده، اما قیمت بذر و کود و هزینه کارگر افزایش یافته و در مجموع، هزینه تولید با درآمد همخوانی ندارد.
وی با بیان اینکه در این شرایط اگر گلخانه اصلا کار نکند، صرفه بیشتری حاصل میشود، گفت: وزارت جهاد کشاورزی باید امکانات، تجهیزات یا تسهیلاتی را به صورت بلاعوض یا حداقل با بهره کم در اختیار فعالان این حوزه قرار دهد.
این فعال کشاورزی اضافه کرد: متاسفانه قیمت ملک و زمین افزایش زیادی داشته، اما این افزایش قیمتها این امید را به گلخانه دار میدهد که با فروش زمین در چنین بازاری، سرمایه خوبی بدست بیاورد و آنرا در زمینه دیگری هزینه کند.
وی کمبود آب و مشکلات زیرساختی جاده امان آباد را از دیگر مشکلاتی عنوان کرد که با آنها درگیر است و گفت: وزیر جهادکشاورزی باید مسیر جهش تولید را ایجاد کند، بویژه اینکه در حال حاضر ما در حال برگشت به عقب هستیم.
این گلخانه دار سود فعالیت در ساخت و ساز را بیشتر از کار در این حوزه عنوان کرد و گفت: هزینهها با درآمدها همخوانی ندارد و گاها هزینه ۱۰ برابر درآمد است.
وی ادامه داد: ایجاد یک شرکت تعاونی میتواند در ایجاد تعادل در قیمت کود و سم موثر باشد تا چنین قیمتهای متفاوتی را شاهد نباشیم.
چرایی افزایش قیمت کود آهن؟
شهرستان محلات در استان مرکزی ثطب تولید گل و گیاه است و ۱۰۰ سالی هست که مردم محلات تولید گل و گیاه را برای گذران زندگی برگزیده اند.
این حوزه هم حوزه پر چالشی است و با توجه به حساسیت و ویژگیهای خاص محصولی که در این بخش تولید میشود دغدغهها نیز متفاوت و متنوع است.
مجتبی ابراهیمی تولیدکننده گل رز در محلات معتقد است که اولین اقدام وزیر جهاد کشاورزی در این بخش باید ساماندهی نهادهها باشد.
وی در اینباره گفت: اگر وزیر جهاد کشاورزی بودم در اولین اقدام به ساماندهی نهادهها میپرداختم چراکه مشکلات در این بخش زیاد است. برای مثال برای یک کیلو کود آهن باید یک ماه در صف باشیم و این سوال برای ما مطرح است که طی ۱۵ روز از اواخر اسفندماه ۹۸ تا ۱۵ فروردین ماه ۹۹ چه اتفاقی در کشور افتاد که قیمت کود از ۱۸۰ هزار تومان به ۲۵۰ هزار تومان رسید، در حالی که در این روزها تمامی مرزها برای صادرات بسته بوده است.
وی ادامه داد: مسلما این اتفاقات به دلیل نبود قدرت مدیریت رقم خورده است در حالی که اگر مدیر قدرت مدیریت و نظارت درست داشته باشد کشاورز و گلکار این چنین درگیر کمبود نهادههای تولید نمیشود.
بخش دولتی باید کوچک شود
بخش خصوصی عنصر مهمی در توسعه اقتصادی است و این اصل مهمی است که در تمامی دنیا به اثبات رسیده و درخصوص آن برنامه ریزی و تصمیم گیری میشود. در واقع استفاده از ظرفیتهای بخش خصوصی البته با اعمال نظارت بر عملکرد یک عنصر مهم در توسعه هر بخش اقتصادی است.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی اراک معتقد است که در این حوزه باید امور را به بخش خصوصی سپرد.
او گفت که اگر وزیر جهادکشاورزی بود قطعا تمامی اختیارات را به بخش خصوصی واگذار میکرد چراکه بخش دولتی دیگر قدرت برنامه ریزی و مدیریت و اعتبار لازم برای اقدامات موثر در این حوزه را ندارد.
جلالوندی بیان کرد: تمامی تولیدکنندگان در حوزه کشاورزی جزو بخش خصوصی هستند در نتیجه بخش دولتی باید خود را کوچک کرده و به نظارت بپردازد چراکه نقش حاکمیتی دولت، به این بخش ضربه وارد میکند.
وی اضافه کرد: در حال حاضر دولت سهم اندکی در تولید کشاورزی دارد و ورود او به صادرات، واردات و تامین نهاده و ... سبب کشیده شدن ترمز این بخش شده است.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی اراک بیان کرد: اگر متولی تولید کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی است در نتیجه باید آب، سوخت و سایر ملزومات کشاورزی نیز در اختیار این وزارتخانه باشد و سایر نهادها و دستگاهها در این عرصه تصمیم گیرنده نباشند، چون قطعا تصمیم گیرندههای متعدد سبب ایجاد خلل و بی نظمی خواهند شد.
استان مرکزی با وجود صنعتی بودن در زمره ۱۰ استان نخست کشور در بخش کشاورزی است و ۹۰ هزار بهره بردار شامل ۲۰ درصد شاغلان استان در این حوزه فعال هستند.
۶۷۰ هزار هکتار اراضی باغی و کشاورزی در استان مرکزی وجود دارد و ۱.۲ دهم درصد تولیدات کشاورزی مازاد بر نیاز استان به سایر مناطق ارسال میشود.
استان مرکزی با تولید حدود ۵۴ هزار تن گوشت سفید، ۵۳ هزار تن تولید گوشت قرمز، ۳۲۰ هزار تن شیر، حدود ۳۷ هزار تن تولید تخم مرغ از جایگاه ویژهای در تولیدات کشاورزی و دامداری کشور برخوردار است، ولی مشکلات بزرگی هم در این حوزه دارد که باید برای رفع آنها چاره اندیشی کرد تا حداقل هم اشتغال در این حوزه ضربه نبیند، هم روند مهاجرت از روستا به شهر متوقف شود و هم امنیت غذایی لطمه نبیند.
شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا ، تاریخ انتشار 27 خرداد 99، کد خبر: 99032717344، www.isna.ir