شعار سال: بر اساس آمار‌های منابع رسمی ترکیه، تجارت کالایی (صادرات و واردات) ایران و ترکیه در هفت ماهه نخست سال ۲۰۲۰ حدود ۲.۴ میلیارد دلار بوده که این میزان نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۹ با کاهش ۶۷ درصدی مواجه شده است. از رقم تجارت هفت ماهه نخست سال ۲۰۲۰، حدود ۵۰۹ میلیون دلار مربوط به صادرات ایران به ترکیه و ۸۷۸ میلیون دلار مربوط به واردات ایران از ترکیه بوده که هر دو نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۹، کاهش داشته اند.
بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی اتاق بازرگانی تهران ارزش صادرات ایران به ترکیه در هفت ماهه نخست سال ۲۰۲۰ نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۸۲ درصد و ارزش واردات ایران از ترکیه در مدت مذکور حدود ۳۷ درصد کاهش یافته است.
تراز تجاری ایران با ترکیه در هفت ماهه نخست سال ۲۰۲۰ تضعیف شده (حدود ۱.۸ میلیارد دلار) و به منفی ۳۶۹ میلیون دلار رسیده است. این کاهش عمدتا به علت کاهش بیشتر در صادرات ایران به ترکیه (کاهش ۸۲ درصدی) در مقایسه با کاهش واردات ایران از ترکیه (۳۷ درصدی) بوده است.
روند ماهانه تجارت ایران و ترکیه بررسی روند ماهانه ارزش صادرات کالایی ایران به ترکیه از ابتدای سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد، با وجود آنکه در ۵ ماهه نخست سال ۲۰۱۹ ارزش صادرات ایران به ترکیه بالاتر از واردات ایران از ترکیه بوده (بیش از دو برابر)، اما در ماه ژوئن ۲۰۱۹ همزمان با کاهش ۷۰ درصدی صادرات ایران به ترکیه در این ماه، ارزش صادرات ایران از ارزش واردات آن از ترکیه کمتر شده و این روند، تقریباً تا پایان جوالی ۲۰۲۰ ادامه یافته است (به جز در ماه مارس ۲۰۲۰ که صادرات ایران اندکی از واردات به ترکیه بیشتر بوده است).
با وجود افزایش صادرات ماهانه ایران به ترکیه در دو ماه ابتدایی سال ۲۰۲۰ در ماه‌های مارس تا آوریل، ارزش صادرات ایران به ترتیب کاهش ۵۵ درصدی و ۶۲ درصدی را تجربه کرده که یکی از علل اصلی آن، شیوع ویروس کرونا بوده است. با این حال، از ماه می‌تا حوالی ۲۰۲۰ روند صادرات ایران به ترکیه مجدداً صعودی شده، بطوریکه در ماه جوالی به حدود ۹۲ میلیون دلار رسیده است. واردات ایران از ترکیه نیز که از ابتدای سال ۲۰۲۰ روند نزولی در پیش گرفته بود، در دو ماه ژوئن و جوالی ۲۰۲۰ صعودی شده است.

تجارت نفتی و غیرنفتی ایران و ترکیه
تجارت کالایی ایران و ترکیه در ماه‌های مارس و آوریل ۲۰۲۰ در کمترین رقم طی سال‌های اخیر قرار دارد. عامل اصلی کاهش ۸۲ درصدی صادرات ایران به ترکیه در هفت ماهه نخست سال ۲۰۲۰ نسبت به مدت مشابه سال قبل، افت شدید صادرات کالا‌های نفتی بوده که کاهش ۹۹ درصدی را داشته است.
در هفت ماهه نخست سال ۲۰۱۹ از مجموع ۲.۸ میلیارد دلار صادرات ایران به ترکیه، حدود ۱.۲ میلیارد دلار مربوط به کالا‌های نفتی بوده در حالی‌که در هفت ماهه نخست سال ۲۰۲۰ از مجموع ۵۰۹ میلیون دلار کالای صادراتی ایران به ترکیه تنها حدود ۲۱ میلیون دلار آن مربوط به کالا‌های نفتی است. در این میان، صادرات کالا‌های غیرنفتی نیز با کاهش حدود ۳۲ درصدی مواجه شده است.

کالا‌های صادراتی ایران به ترکیه
در این میان، کالا‌های شامل پلاستیک و انواع آن بیشترین سهم از صادرات ایران به ترکیه را به خود اختصاص داده است. ارزش صادرات ایران در این گروه کالایی در هفت ماهه ۲۰۲۰ به حدود ۱۲۷ میلیون دلار رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، حدود ۱۷ درصد کاهش داشته و سهم ۰.۹ واحد درصدی از کاهش ۸۲ درصدی صادرات ایران به ترکیه را از آن خود کرده است.
گروه کود‌ها و گروه مس و مصنوعات مس نیز دومین و سومین گروه کالایی بزرگ صادراتی ایران به ترکیه در مدت مذکور هستند که صادرات آن‌ها نیز نسبت به هفت ماهه سال گذشته، کاهش یافته و هر کدام مشارکت حدود منفی یک واحد درصدی در کاهش صادرات ایران به ترکیه داشته اند.
گروه سوخت‌های معدنی، روغن‌های معدنی، محصولات حاصل از تقطیر آن، مواد قیری، موم‌های معدنی با مشارکت حدود منفی ۷۴ واحد درصدی عامل مسلط در کاهش رشد صادرات کالایی ایران به ترکیه در هفت ماهه نخست سال ۲۰۲۰ بوده است. این در حالی است که در هفت ماهه نخست سال ۲۰۱۹ این گروه محصولات بیشترین ارزش صادراتی را در میان سایر گروه‌های کالایی داشته است.

کالا‌های وارداتی ایران از ترکیه
در میان کالا‌های وارداتی ایران از ترکیه، گروه محصولات دیگ‌های بخار آب گرم، ماشین آلات و وسایل مکانیکی، اجزا و قطعات آن بیشترین ارزش واردات ایران از ترکیه را در هفت ماهه نخست ۲۰۲۰ به خود اختصاص داده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، بیش از ۳۳ درصد رشد داشته است.
گروه محصولات الیاف سنتتیک غیریکسره و ماشین آلات و تجهیزات برقی، اجزا و قطعات آن به ترتیب رتبه دوم و سوم را در بیشترین گروه‌های کالایی وارداتی از ترکیه از آن خود کرده‌اند. ارزش واردات گروه محصولات الیاف سنتتیک در هفت ماهه نخست ۲۰۲۰ نسبت به هفت ماهه اول ۲۰۱۹ با کاهش، و ارزش واردات گروه محصولات تجهیزات برقی در مدت مذکور با افزایش مواجه شده است.
همچنین مواد پلاستیکی و اشیای ساخته شده از این مواد و کاغذ و مقوا، اشیای ساخته شده از خمیر کاغذ و مقوا هر کدام با سهم حدود منفی ۳.۴ واحد درصدی بیشترین مشارکت را در کاهش ۳۷ درصدی ارزش واردات ایران از ترکیه دارند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از خبرگزاری برنا، تاریخ انتشار: ۲۸ شهریور ۱۳۹۹، کد خبر: ۱۰۵۹۶۱۰، www.borna.news