شعار سال: با توجه به تبدیل شدن جمعیت به یکی از مؤلفه‌های بسیار راهبردی قدرت و تمدن این که کاهش جمعیت جهان، برنامه‌ای مهندسی‌شده از سوی دولت‌های غربی به‌ویژه ایالات متحده آمریکا است، بر صاحب‌نظران حوزه جمعیت پوشیده نیست.

در زمان حاضر دوره نوینی از سیاست‌های چندگانه جمعیتی در جهان آغاز شده است؛ نظریه‌پردازان جمعیتی خبر از وقوع یک جنگ جهانی تمام‌عیار، اما کاملاً خاموش در گستره جهانی می‌دهند؛ در ادامه به برخی از اسناد بین‌المللی کاهش جمعیت که طی کنفرانس‌ها و اسنادی ارائه شده، اشاره شده است.

سند کنفرانس جهانی زن در نایروبی (۱۹۸۵)
در اصل ۱۴۸ سند نایروبی (۱۹۸۵) مسائلی نظیر دسترسی به تنظیم خانواده و کنترل بارداری مطرح شده است، در این کنفرانس تصمیم گرفته شد به‌جای عبارت "تنظیم خانواده" از عنوان کلی "بهداشت باروری" استفاده شود.

پیمان‌نامه حقوق کودک (۱۹۸۹)
ماده ۲۴ کنوانسیون حقوق کودک در مورد حق سلامت بوده است، متن ماده در ظاهر هیچ مغایرتی با موازین شرعی ندارد، اما تفاسیر بسیار موسعی که کمیته حقوق کودک از این ماده ارائه کرده است در تعارض با موازین شرعی حاکم بر ایران است، از جمله‌ می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

جواز سقط جنین برای نوجوانان
به‌رسمیت شناختن آموزش جنسی برای کودکان
دسترسی به خدمات پیش‌گیری از بارداری برای کودکان (همه افراد زیر ۱۸ سال).
سند قاهره (کنفرانس جمعیت و توسعه ـ ۱۹۹۴)

 

 

بند سوم ـ حقوق مساوی زنان و مردان برای دسترسی به خدمات بهداشت باروری (بهداشت باروری به‌مفهوم این که افراد آزادانه و آگاهانه درباره چگونگی زمان و تناوب و فاصله‌گذاری بارداری تصمیم بگیرند، اما عملاً این الگوی بارداری از سوی سازمان جهانی بهداشت ارائه می‌شود و افراد تحت فشار هنجاری و عملکرد سیستم‌های بهداشتی مدام تحت فشار قبول الگو‌های باروری این سازمان هستند و با مشاوره‌های تنظیم خانواده عمدتاً به‌سوی کنترل فرزندآوری و القای ناخواسته بودن بارداری حتی ترویج سقط جنین هدایت می‌شوند).

پس از برگزاری کنفرانس بین‌المللی جمعیت و توسعه، نشست بر این نکته تأکید کرد که جهت کارآمد شدن شدن هرچه بیشتر آموزش‌های مربوط به مسائل بهداشت باروری، این آموزش‌ها باید در دوره‌های قبل از دبستان شروع شود و در تمام سطوح آموزش‌های رسمی و غیررسمی ادامه یابد.

بیانیه کنفرانس «حقوق و سلامت جنسی و باروری» (۲۰۱۳) از جمله مصوبات این کنفرانس موارد ذیل است:

برخورداری کامل از حقوق مربوط به سلامت جنسی و باروری و نیز حق دستیابی به تمام اطلاعات و نیز برخورداری از آموزش‌های لازم در این زمینه جهت تحقق مشارکت کامل نوجوانان و جوانان در امور جنسی و باروری

احترام به حریم خصوصی نوجوانان و جوانان در زمینه مسائل مربوط به بهداشت و سلامت جنسی و باروری
تضمین دستیابی نوجوانان و جوانان به سقط جنین  قانونی و ایمن.
سند توسعه هزاره (۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵)
این سند دارای هشت هدف اصلی و ۲۱ هدف فرعی است و ۶۰ شاخص جهت سنجش آن‌ها طراحی شده است که عمدتاً بر ارائه خدمات جنسی و برآورد وضعیت پیشرفت اهداف فوق تمرکز دارد.
شاخص ۵ ـ ۲: نرخ رواج و استفاده از وسایل جلوگیری از بارداری
شاخص ۵ ـ ۳: نرخ باروری نوجوانان
شاخص ۵ ـ ۶: برآورده نشدن نیاز کسانی که به تنطیم خانواده نیاز دارند.

سند توسعه پایدار (۲۰۱۵ تا ۲۰۳۰)
در بند ۲۶ مقدمه سند ۲۰۳۰ آمده است: ما متعهد می‌شویم تا دسترسی جهانی به خدمات مراقبت‌های بهداشتی در امور جنسی و باروری را به‌ویژه با هدف تنظیم خانواده، اطلاع‌رسانی و آموزش برای همه تضمین کنیم.

هدف فرعی ۶ ـ ۵: تضمین دسترسی جهانی به حقوق و سلامت جنسی و باروری منطبق با برنامه عمل کنفرانس بین‌المللی جمعیت و توسعه و برنامه عمل پکن و اسناد نهایی کنفرانس‌های بعدی.

نکته: عدم دسترسی دختران ۱۵ تا ۱۹ ساله به امکانات پیشگیری مؤثر از بارداری به‌عنوان یکی از معضلات شناخته می‌شود.

 

سند کنفرانس نایروبی (۲۰۱۹)

بیست و پنجمین کنفرانس جمعیت و توسعه سازمان ملل متحد (ICPD ۲۵) در تاریخ ۱۲ نوامبر سال ۲۰۱۹ در شهر نایروبی (کشور کنیا) برگزار شده است؛ ۱۶۳ کشور از جمله جمهوری اسلامی ایران در این کنفرانس حضور داشته‌اند،  در سند خروجی کنفرانس نایروبی آمده است که سه هدف کلی در پنج زمینه، برنامه‌ها و جهت حرکت کشور‌ها را تعیین خواهد کرد؛ آن‌ها از کشور‌ها‌ می‌خواهند سه موردی را که در زیر به آن‌ها اشاره شده است به صفر برسانند:

۱ ـ صفر کردن مرگ‌ومیر مادر (هنگام بارداری و زایمان)
۲ ـ- صفر کردن افرادی که به برنامه‌های تنظیم خانواده دسترسی ندارند
۳ ـ صفر کردن خشونت‌ها و رفتار‌های آسیب‌زا با زمینه جنسی در جامعه.

هر سه هدف نام‌برده‌شده در بالا می‌تواند به‌صورتی انجام شود که بر نرخ باروری و سایر سیاست‌های جمعیتی کشور تأثیرات مثبت و یا منفی داشته باشد؛ در گزینه یک ایجاد پروتکل‌های بی‌فایده پزشکی به‌بهانه تأمین سلامت مادر بر تعداد بارداری زنان در دوره باروری اثرگذار خواهد بود، در گزینه دو گسترش برنامه‌های تنظیم خانواده به‌معنای ترویج سیاست پیشگیری از بارداری است.

زمینه‌های فعالیت کنفرانس

۱ ـ دسترسی همگانی در سرتاسر جهان به بهداشت و حقوق جنسی به‌صورت بخشی از برنامه‌های پوشش سلامت، از کشور‌ها خواسته می‌شود برنامه‌های باروری شامل تنظیم خانواده و آموزش جنسی را ذیل برنامه‌های بهداشت قرار بدهند

۲ ـ تلاش برای تکمیل اهداف کنفرانس‌های جمعیت و توسعه سازمان ملل متحد و حفظ دست‌آورد‌های به‌دست‌آمده

اهداف کنفرانس‌های جمعیت و توسعه که در کنفرانس‌های قاهره (۱۹۹۴)، مکزیکوسیتی (۱۹۸۴) و بخارست (۱۹۷۴) برگزار شده در ادامه به‌صورت تیتروار بیان شده است:

۱  ـ گسترش برنامه‌های تنظیم خانواده
۲ ـ گسترش استفاده از ابزار پیشگیری
۳ ـ اشتغال زنان در خارج از محیط خانه
۴ ـ آموزش‌های جنسی برای تمام سنین
۵ ـ ترویج پارادایم دوفرزندی
۶ ـ ایجاد قانون حداقل سن ازدواج
۷ ـ ایجاد بستری برای اطمینان از حضور زنان در دانشگاه
۸ ـ گسترش سقط جنین.

(این اهداف در متن کنفرانس‌های نام‌برده‌شده به‌صراحت بیان شده‌اند) سند، راه رسیدن به اهداف جمعیتی را ایجاد سریع منابع مالی و تعهد‌های اجرای از سوی دولت‌ها می‌داند.

شعار سال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته از تسنیم، تاریخ انتشار: ۵ بهمن ۱۳۹۹، کد خبر: ۲۴۳۸۰۵۲، www.tasnimnews.com