شعارسال:محمد تاجیک از خبرنگاران فعال حوزه سینما است. او از سال ۷۹ به عنوان خبرنگار افتخاری وارد خبرگزاری ایسنا می‌شود و از سال ۸۰ کار خبری اش را به صورت رسمی در حوزه فرهنگ و هنر این خبرگزاری شروع کرد و تا سال ۸۵ در آنجا ماند. وی سابقه فعالیت با روزنامه و خبرگزاری‌هایی مثل «همشهری»، «شرق»، «اعتماد ملی»، «جهان نیوز»، «بهار»، «هنر و تجربه» و... را در کارنامه فعالیت خود دارد
این فعال رسانه‌ای همزمان با کار در رسانه‌های رسمی، خبررسانی در حوزه سینما، در فضا‌های مجازی مثل وبلاگ، فیس بوک، وایبر، تلگرام، اینستاگرام، توییتر و… فعال است و اکنون مخاطبان بسیاری مطالبش را دنبال می‌کنند.
محمد تاجیک  درباره چالش‌های روزنامه نگاری فرهنگی به نکات مهمی اشاره کرد. این گفتگو را بخوانید.

حرفه روزنامه نگار سینمایی مثل هر روزنامه نگار دیگری ثبات ندارد، زیرا خبرنگاران و روزنامه نگاران دیگر از لحاظ مالی تامین نمی‌شوند و همین مسئله بیشترین آسیب را به سینما وارد کرده چراکه سبب شده است روزنامه نگار، خبرنگار و یا منتقدان سینمایی به نفع تهیه کننده کار کنند که با نمونه چنین موضوعی در جشنواره فجر پارسال بصورت اگزجره مواجه شده ایم که بسیاری از خبرنگاران توصیف‌های اغراق شده‌ای از فیلم‌ها کرده بودند؛ هرچند کسانی که در سینما هستند متوجه می‌شوند که این اخبار سفارش شده از سوی برخی از تهیه کنندگان است، اما با این حال این شکل از روزنامه نگاری به این حوزه آسیب جدی وارد کرده است.
از موارد دیگر چنین تبلیغاتی را در برخی از سایت‌ها شاهد بوده ایم که برای مثال درصد رضایت مخاطبان از فیلمی را ۹۹ درصد اعلام کرده بودند درحالی که حتی بهترین فیلم‌ها و سریال‌های تاریخ هم ۹۹ درصدرضایت مخاطبان را نداشته اند. این ستایش‌ها و تعریف و تمجید‌ها برخی از فیلم سازان را دچار توهم می‌کند به طوری که دیگر از کوچکترین نقدی، عصبانی و دلخور می‌شوند که همه این‌ها ریشه در فشار‌های اقتصادی خبرنگاران سینمایی دارد که عرض کردم.
به عقیده من بهتر است اخبار و نقد‌های مثبت و منفی توامان بایکدیگر باشند تا تعادل برقرار شود چراکه اگر اخبار اغراق شده ادامه پیدا کند مخاطب بعد از مدتی دیگر اعتماد خود را به آن رسانه از دست می‌دهد.
علاوه بر مسائل اقتصادی برخی از منتقدان هم هستند که به علت علاقه و یابی علاقگی به برخی از فیلم سازان، کار آن‌ها را مورد ستایش و یا تخریب قرار می‌دهند. درهرصورت اگر همان نقد‌های منفی با لحن مودبانه و با ذکر دلایل علمی و موثق که سازنده است بیان شود خیلی بهتر از بکار بردن الفاظ زشت و بی ادبانه است.

خیر من ۲۰ سال است که خبرنگارم، اما هیچوقت خودم را منتقد ندانسته ام. هرچند که بعضی اوقات باتوجه به نظر شخصی خودم متنی درمورد فیلمی می‌نویسم، اما نقد نمی‌کنم، زیرا منتقد باید سواد ویژه‌ای داشته و بر همه مباحث اشراف کامل داشته باشد که من این را در خود نمی‌بینم، اما از خواندن نقد بیشتر لذت می‌برم و نقد‌های خوب از سایر روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها را در کانالم برای مخاطبان منتشر می‌کنم.

 

برخی از رسانه‌ها و کانال‌های باج گیر برای بازدید بیشتر و مطرح شدن اخبار منفی و زرد علیه سینما و یا سایر حوزه هارا منتشر می‌کنند که با این کارآن حوزه را مورد تخریب قرار می‌دهند. این موارد باعث شده که به مسائل مهم و جدی سینما کمتر پرداخته شود چراکه همه چیز دارد به حاشیه می‌رود.
علاوه بر این با وجود فضا‌های مجازی حوصله مخاطبان و منتقدان کمتر شده است و سبب شد که به همه چیز سطحی نگاه شود در حالی که حدود یک دهه پیش مخاطبان نقد‌های روزنامه را عمیق‌تر و مطالب سایت هارا سطحی‌تر می‌پنداشتند، اما اکنون می‌توانم بگویم که همان سایت‌ها در مقایسه با فضا‌های مجازی از مطالب مفید و عمیق تری برخوردارند.

به دلیل اینکه رسانه‌ها برای بازدید دنبال استفاده از چهره‌های شناخته شده و مطرح هستند که همیشه هم حرف‌های تکراری و یکسان می‌زنند. اما ممکن است چهره‌ای غیر مطرح بیاید که دارای سواد سینمایی باشد و سخنان مفید و عمیقی بزند. به عقیده من این موضوع یک نوع ضعف بزرگی است چه بسا که در سایر حوزه‌ها هم با این معضل مواجه ایم. زیرا چهره‌های شناخته شده دائما حرف‌های تکراری می‌زنند درحالی که اگر در رسانه‌ها براساس مطالعات سخن بگویند و یا از چهره‌های متفاوت استفاده شود اوضاع بهترمی شود.

من در فضا‌های مجازی مخاطبان بیشتری دارم و مطالبم از بازدید بیشتری برخوردار هستند چراکه کار در فضا‌های مجازی آن محدودیت و سانسور‌های خبرگزاری‌ها را ندارد. از همین رو ترجیح می‌دهم مطالبم را بدون اینکه کسی دستی در آن ببرد و برخی از عباراتش را حذف کند در آن فضا‌ها منتشر کنم، زیرا اکثر سانسور‌ها در رسانه‌ها سلیقه‌ای اعمال می‌شوند.

زیرا در هر دوره سانسور‌های جدیدی در روزنامه‌ها و یا خبرگزاری‌ها اعمال می‌شود و رسانه‌ها مجبور می‌شوند که محافظه کارانه‌تر از قبل رفتار کنند. در حوزه سینما هم به دلیل اینکه مدیر مسئولان اطلاع چندانی از این حوزه ندارند با کوچک‌ترین شکایتی سعی می‌کنند بیشتر مراعات کنند و سانسور‌های بیشتری را بکار ببرند.
همچنین پیچیدگی‌ها و جناح‌های مختلفی در سینما وجود دارد که در موقعیت‌های مختلف ممکن است این جناح‌ها تغییر کنند به همین دلیل رسانه‌ها ترجیح می‌دهند بیشتر خنثی رفتار کنند. حتی من هم برای نوشتن خبر یا گزارش در فضای رسانه‌ها همه جوانب را در نظر می‌گیرم تا کسی شکایت و اعتراضی نکند، اما همه این موارد باعث شده است که رسانه‌ها آن کارکرد گذشته را نداشته باشند و تعداد مخاطبانشان کاهش یابد.

شعارسال، با اندکی تلخیص و اضافات برگرفته ازپایگاه خبری یکتا، تاریخ انتشار ۴ تیر ۱۴۰۰، کدخبر: ۳۹۵۵۸، www.yektapress.com